علی رضائی

استادیار دانشکده حقوق‌‌‌وعلوم‌سیاسی دانشگاه شیراز

[ 1 ] - تحلیل قواعد شفافیت آنسیترال در داوری‌های سرمایه‌گذاری

نظر به استفاده گسترده از داوری جهت حل‌و‌فصل اختلافات سرمایه­گذاری ناشی از معاهدات دو یا چندجانبه و ضرورت توجه به منافع عمومی موجود در این داوری‌ها، آنسیترال در ژوئیه 2013، مجموعه قواعدی را با هدف تضمین شفافیت در داوری میان سرمایه‌گذار با دولت، تصویب کرد. این قواعد که الزاماتی را در خصوص انتشار اطلاعات و اسناد مرتبط با داوری مقرر داشته است هرچند تجربه نخست و معیار تمام‌عیار شفافیت در داوری نبوده...

[ 2 ] - مسئولیت شرکت مادر در قبال شرکت تابعه (مطالعۀ تطبیقی در حقوق فرانسه، بلژیک و ایران)

گروه شرکت‌ها که پدیدۀ جدید جهان تجارت هستند، به‌ویژه در سال‌های اخیر به دلیل مزایای متعددی که به‌همراه داشته‌اند، مورد استقبال فراوان قرار گرفته‌اند. ارتباط بین شرکت‌های واقع در گروه، گاهی به ایجاد رابطۀ تبعیت و وابستگی میان دو شرکت می‌انجامد که از یکی به‌عنوان شرکت مادر و از دیگری با عنوان شرکت تابعه یا فرعی یاد می‌‌شود. به دلیل استقلال شخصیت حقوقی هریک از شرکت‌های واقع در این گروه، اصل بر آن ...

[ 3 ] - حل و فصل اختلافات در ساختار تأمین مالی پروژه با تأکید بر یکپارچگی قراردادی

تأمین مالی پروژه از شایع‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در هر کشور به حساب می‌آید. در این ساختار، فقط یک مذاکره و قرارداد وجود ندارد، بلکه مجموعه‌ای از قراردادهاست که ساختار پروژه را تعیین می‌کند که از آن به «یکپارچگی قراردادی» معاملات تأمین مالی پروژه یاد می‌شود. حل و فصل اختلافات در قراردادهای تأمین مالی پروژه باید در پرتو شناخت مفهوم یکپارچگی قراردادی صورت گیرد، زیرا هرگونه اختلافی می‌تواند این ی...

[ 4 ] - تبیین شرط تواناسازی در سازمان تجارت جهانی

بنای سازمان تجارت جهانی بر اصول متعددی استوار است که مهم‌ترین آن‌ها اصل نبود تبعیض است. این اصل، کشورهای عضو سازمان را به داشتن رفتار یکسان با یکدیگر مقید می‌کند. با توجه به یکسان‌نبودن کشورها از لحاظ توسعه‌یافتگی، ورود کشورهای در حال توسعه یا کم توسعه‌یافته به سازمان تجارت جهانی، نیازمند مراقبت جدی از اقتصاد این کشورهاست تا هنگام رقابت با کشورهای توسعه‌یافته دچار آسیب نشوند. شرط تواناسازی، به ...

[ 5 ] - انتقال موافقتنامه داوری

چکیده یکی از مسائل حل نشده در حوزه حقوق داوری آن است که با انتقال عقد اصلی، شرط داوری ضمن آن یا قرارداد داوری مرتبط با آن نیز منتقل می‌گردد یا خیر؟ از آنجا که داوری وجود خود را از توافق طرفین به عاریه می‌گیرد، انتقال گیرنده صرفاً در صورت رضایت به پذیرش داوری، پایبند به آن است. ماهیت ویژه داوری سبب شده تا قانون‌گذار در ماده 481 قانون آیین دادرسی مدنی به موجب حکمی استثنایی، داوری را در صورت فوت یا...

[ 6 ] - مسئله هزینه‌ها در داوری‌های تجاری بین‌المللی

حل و فصل اختلافات تجاری بین‌المللی از طریق داوری مستلزم پرداخت هزینه‌هایی است که بدون صرف آن، انجام داوری امکان‌پذیر نیست. اگرچه در مقایسه با دادرسی قضائی، داوری اختلافات عموماً کم‌هزینه‌تر است؛ اما در برخی دعاوی، نظر به میزان خواسته و گستردگی اختلاف، چه بسا هزینه داوری چندین برابر دادرسی باشد. مهم آن استکه رفع اختلاف از طریق این راهکار برای طرفین دارای توجیه اقتصادی باشد تا استفاده از این شیوه ...

[ 7 ] - حضانت فرزند بالغ

در خصوص زمان خروج طفل از حضانت، دو معیار بلوغ و رشد مطرح شده است که در رویه قضائی، بیشتر معیار بلوغ مورد توجه قرار گرفته است. نظر به پائین بودن سن بلوغ به ویژه برای دختران، اتکا به این معیار همسو با مصالح اطفال نبوده و رسیدن طفل به سن رشد باید مبنای خروج وی از حضانت در نظر گرفته شود

[ 8 ] - تاثیر قوه قاهره بر مطالبه وجه التزام قراردادی

متعهد اغلب به میل و اختیار، تعهد خود را اجرا و یا به اصطلاح «وفای به عهد» می‌نماید، اما گاه بنا به خواسته و اراده خود، از اجرای تعهدی که بر عهده اش گذاشته شده، اباء می‌کند. در این صورت، متعهدله می‌تواند اجرای اجباری تعهد را از مقامات صالحه بخواهد و در صورت خسارت واردشده بر وی، جبران خسارات وارده را مطالبه نماید. اما گاه این عد اجرای تعهد به واسطه قوه قاهره است. بنابراین آیا این موضوع، بر مسئول ...

[ 9 ] - نحوه تحقق خطا و تمایز آن از اشتباه در محیط مجازی و اثر آن در انعقاد قراردادهای الکترونیکی با مطالعه تطبیقی حقوق ایران، آمریکا، کانادا، اتحادیه اروپا و عهدنامه ارتباطات الکترونیکی آنسیترال (2005)

Using of electronic devices, lead to reduce the errors resulting from the use of traditional instruments, however, when using of these devices may also take place various problems for different reasons. What is important is to distinguish between the problems arising from mistake and those from error. The error relates to the measures that apply wrongly by electronic intermediaries, while mista...

[ 10 ] - ارزیابی شیوه شناسایی و تشخیص کشورهای در حال توسعه در سازمان تجارت جهانی

از آنجا که اعضای در حال توسعه سازمان تجارت جهانی می‌توانند از رفتار ویژه و متفاوت دیگر اعضا بهره‌مند گردند، تشخیص این قبیل کشورها همواره از اهمیت بسیار برخوردار بوده است. هرچند روشهای متعددی در این فرایند تشخیصی وجود دارد، اما خوداظهاری عضو امتیازگیرنده، رایجترین و انتخاب توسط عضو امتیازدهنده موثرترین روش می‌باشد. مهمترین نگرانی که در این خصوص وجود دارد آن است که چون اعضای توسعه یافته الزام حقو...

[ 11 ] - تحلیل معیار «مدت زمان متعارف» در نظام حل و فصل اختلافات سازمان تجارت جهانی

در صورت بروز اختلاف بین اعضای سازمان تجارت جهانی، عضو شاکی باید بر اساس تفاهم­نامه راجع به قواعد و رویه‏های حاکم بر حل اختلاف، پایبندی عضو خاطی را به رعایت قواعد و مقررات از رکن حل‌وفصل دعاوی خواستار گردد. در صورت احراز نقض قواعد توسط این رکن، عضو متخلف باید فوراً نسبت به رعایت قوانین و مقررات اقدام کرده و درصورتی‌که اجرای فوری ممکن نباشد، در «مدت‌زمان متعارف» اقدام نماید. ازآنجاکه تفاهم­نامه مع...

[ 12 ] - معیار ارزیابی نتایج حاصل از مطالعات و پژوهش‌های علمی در نظام حل و فصل اختلافات سازمان تجارت جهانی، داوری های سرمایه گذاری و مقررات داوری ایران

گاهی اوقات، در خصوص یک امر موضوعی اختلافی حادث می­شود؛ به‌گونه‌ای که یکی از طرفین با دلایل علمی، صحت آن و دیگری کذب آن را اثبات می­کند. این مقاله با هدف شناسایی رویکرد مراجع حل و فصل اختلافات در سطح داخلی و بین­المللی، به دنبال یافتن پاسخ برای این پرسش است که آن مراجع، چگونه باید آن داده علمی را احراز و به ارزیابی آن بپردازند؟ یافته­های پژوهش حاکی از آن است که در سازمان جهانی تجارت معیار ارزیاب...

[ 13 ] - آزادی اراده طرفین درنظارت قضایی بر آرای داوری تجاری بین‌المللی

هرچند آرای داوری قطعی و لازم‌الاجرا به شمار می‌رود، نزد دادگاه‌های ملی قابل اعتراض است. عموماً میزان و حدود نظارت قضایی دادگاه‌ها و مبانی‌ای که با استناد بدان می‌توان در صدد ابطال رأی داوری برآمد، در قوانین متبوع طرفین یا اسناد بین‌المللی مشخص شده است. حال چنانچه طرفین با توافق با یکدیگر، قلمرو نظارت قضایی را تغییر دهند آیا این توافق معتبر است؟ بسته به اینکه تغییر، ناظر به حذف، تحدید یا گسترش نظ...

[ 14 ] - قرار منع اقامه یا پیگیری دعوا صادره از دیوان‌های داوری در داوری تجاری بین‌المللی

قرار منع اقامه یا پیگیری دعوا دستوری است که از جانب دیوان­های داوری و برخی دادگاه­های ملی در جهت حمایت از داوری صادر می­شود و طرف ناقض موافقت‌نامه داوری را از اقامه یا پیگیری دعوای موضوع موافقت‌نامه نزد دادگاه ملی منع می­نماید. با توجه به اهمیت این قرار در حمایت از نهاد داوری می­بایست جایگاه قرار مزبور صادره از دیوان­های داوری را در داوری تجاری بین­المللی بررسی نمود؛ هرچند به دلیل آنکه دیوان دا...