اسدالله یاوری
استادیار گروه حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی
[ 1 ] - ریشه های شکل گیری ملت و تابعیت در روم باستان: از خانواده تا تابعیت، از شهروندی تا ملت
همگان بر این باورند که حقوق عمومی در غرب با نگاه به نظام حقوقی و سیاسی که در امپراتوری روم وجود داشته، شکل گرفته و غرب در تأسیس نهاد دولت ملت به روم می‌نگریسته است؛ از‌این‌رو، تأثیرات حقوق روم بر حقوق عمومی مدرن از جنبه‌های مختلفی میتواند مطالعه گردد. به‌نظر می‌رسد در مفهوم دولت ملت دو مؤلفۀ «ملت» و «تابعیت» به‌وجود آمده است. آنچه این مقاله در تلاش است تا به آن پاسخ دهد، توجه به این نکته است ک...
[ 2 ] - در آمدی بر مفهوم تنظیم گری حقوقی
در کنار مکانیزم ها، شیوه ها و ابزارها و نهادهای کلاسیک مداخله حکومت و دولت در اداره امور عمومی از طریق قانونگذاری، اجرا و امر قضاء اشکال و ابزار دیگری ییش بین شده است. در این راستا، اشخاص حقوق عمومی خاص و مستقل از دولت (نهاد های تنظیم گر یا رگلاتورها) متصدی این امر مبتنی بر تحلیل اقتصادی بازار ( با غلبه رویکرد لیبرال و عدم مداخله و عدم ایجاد مانع در عمل) و سطح بندی اقتضایی و نزولی به صعودی در ت...
[ 3 ] - از حقوق کیفری تا قلمرو کیفری (تسری تضمینات کیفری در «دادرسی منصفانه» به رسیدگی‌های شبه کیفری)
مسئله تسری تضمینات دادرسی کیفری به رسیدگی در مراجع شبه قضایی، میتواند به معنی عدم توجه به مبانی و اهداف در نظر گرفته شده برای ایجاد مراجع غیرقضایی دارای صلاحیتهای شبه کیفری و به عبارتی، خالی از وجه نمودن سیاست قضازدایی و کیفرزدایی باشد. با این وجود و در مقابل، نگرانی از عدم رعایت حقوق اشخاص در معرض تعقیب و مجازات نزد این مراجع، از حیث بهرهمندی از یک رسیدگی منصفانه وجود خواهد داشت. بنابراین به...
[ 4 ] - نظام پاسخگویی قوه قضاییه و نسبت آن با استقلال این قوه
متناظر با تأکید بر تقویت راهکارهای تأمین استقلال قضات و افزایش درخواست‌ها برای کسب استقلال نهادی دستگاه قضایی از قوه مجریه، بر ضرورت و اهمیت پاسخگویی قضایی (اعم از قضات و نهاد قضایی) در انجام وظایف محوله و مدیریت امور قضایی تأکید شده است. پاسخگویی قوه قضاییه به عنوان یک نهاد، ناظر بر بدنه مدیریتی این قوه و مربوط به عملکرد مدیران قوه مزبور در اداره آن و اجرای قوانین و مقررات مربوط است. قوه...
[ 5 ] - تفسیر قضایی در حقوق عمومی
حقوق عمومی دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را از دیگر شاخههای حقوق متمایز کرده است. وجود چنین تمایزی این پرسش را بر میانگیزد که آیا این شاخه از حقوق دارای روش منحصر به فرد خود در تفسیر است یا خیر. در پاسخ باید گفت که حتی اگر این چنین نباشد، بعضی از روشهای تفسیری با ماهیت حقوق عمومی بیشتر سازگار و یا حداقل در حوزههایی کارآمدتر هستند. برای نمونه، ناکارآمدیهای مکتب منشأگرا در حقوق عمو...
[ 6 ] - الگو و چارچوب نقد و تحلیل آراء قضایی
در نقد و تحلیل آراء قضایی، حقوقدان از طریق شناسایی و معرفی رویکرد (های) نظری مربوط به حوزه و موضوع رأی وهمچنین اصول و رژیم حقوقی حاکم بر موضوع دعوی، میزان انطباق و یا سازگاری رای مورد نظر با نظم حقوقی موجود را مورد ارزیابی قرار داده و نسبت به تأیید و یا رد کلی یا جرئی تصمیمات قاضی و مستندات و استدلالات ارائه شده مبتنی بر ملاحظات فوق الذکر اظهار نظر می‌نماید.
[ 7 ] - زمان اخذ مجوز ارجاع به داوری موضوع اصل 139 قانون اساسی در پرتو آرای قضایی
در اصل 139 قانون اساسی و ماده 457 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، ارجاع دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی به تصویب هیأت وزیران و اطلاع مجلس منوط گردیده است. این محدودیت به‌ویژه در تجارت بین‌الملل و سرمایه‌گذاری خارجی چالش‌هایی برای کشور ما ایجاد نموده است. یکی از راهکارهای برون‌رفت از یکی از این چالش‌ها این است که زمان اخذ مجوز ارجاع دعوی به داوری در اموال موضوع اصل 13...
[ 8 ] - نظام مطلوب تأمین مالی کارزارهای انتخاباتی در ایران در پرتو معیارهای بینالمللی
امروزه در جهان، انتخابات منصفانه بدون کنترل جریان پول در کارزارهای انتخاباتی غیرممکن است. در این راستا نظام‌های تأمین مالی سیاسی مختلفی در جهان شکل گرفته است که به‌منظور قاعده‌مند کردن ورود پول به کارزارهای انتخاباتی از ابزارها و مکانیزیم‌های تنظیمی متفاوتی بهره می‌گیرند. نگاهی به قوانین انتخاباتی ایران بیانگر خلأ کاملاً محسوس در حوزۀ نظام تأمین مالی کارزارهای انتخاباتی است و اگرچه قوانین انتخاب...
[ 9 ] - بررسی تطبیقی رویکرد سند ۲۰۳۰ و سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش ایران به عدالت آموزشی جنسیتی
در قرن اخیر، یکی از مهمترین آرمانهای جوامع در بحث آموزش، نیل به عدالت آموزشی میباشد. با توسعه نقش زنان در فعالیتهای اجتماعی، جنس و جنسیت به چالشبرانگیزترین زمینه عدالت آموزشی بدل شده است. در نظام حقوقی ایران، سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش ایران و در عرصه بینالمللی سند 2030، اسناد شاخص در بحث عدالت آموزشی می‌باشند. در تحقیق پیش‌رو، گ...
نویسندگان همکار