محمد تقی ستاری

استادیار، مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران.

[ 1 ] - مقایسه کارایی روش‌های رگرسیون بردار پشتیبان و k-نزدیکترین همسایگی در برآورد میزان بار رسوبی معلق در رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه لیقوان چای)

برآورد بار رسوبی معلق رودخانه‌ها با توجه به خسارات ناشی از عدم توجه و لحاظ کردن آن، یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین چالش‌های مطالعات انتقال رسوب و مهندسی رودخانه می‌باشد. با توجه به اهمیت و نقش رسوب در طراحی و نگهداری سازه‌های هیدرولیکی همچون سدها و همچنین برنامه‌ریزی جهت استفاده بهینه از منابع آبی در پایین‌دست رودخانه‌ها و حفظ منابع مغذی بالادست آن­ها، همواره تلاش‌های بسیاری در زمینه تخمین میزان ...

[ 2 ] - ارزیابی عملکرد روش‌های داده‌کاوی و روابط تجربی در تخمین عمق آب‌شستگی اطراف پایه‌های پل

یکی از عواملی که همواره پل­ها را مورد تهدید قرار می­دهد، آب­شستگی موضعی می­باشد. پرشمار بودن فراسنج­های تاثیرگذار بر پدیده­ی آبشستگی و همچنین پیچیدگی فرایند آب­شستگی، بررسی این پدیده را با دشواری­های بسیار همراه نموده است. به­رغم تلاش­های زیاد صورت گرفته در این زمینه و تعدد روابط تجربی موجود، رابطه­ی کلی و جامعی برای تخمین عمق حفره­ی آب­شستگی در همه­ی شرایط موجود نیست. امروزه استفاده از روش­های...

[ 3 ] - تهیه ی نقشه ی شوری دریاچه ی ارومیه با استفاده از رگرسیون بردار پشتیبان و تصاویر لندست-8

چکیده شوری آب مشخص‌کننده­ی پراکندگی حیات جانوری و گیاهی در دریاچه­ها، دریاها و اقیانوس­هاست. در این مقاله با مطالعه بازتابش از سطح آب، شاخص­های شوری و همچنین داده­های میدانی نقشه­ی شوری دریاچه­ی ارومیه تهیه گردید. سپس مدل­سازی شوری این دریاچه با استفاده از رگرسیون بردار پشتیبان و تصاویر لندست-8 انجام گردید. جهت انتخاب ویژگی­های مناسب از میان هفده ویژگی ورودی اولیه­ی مدل از دو الگوریتم ژنتیک و ...

[ 4 ] - Ensemble of M5 Model Tree Based Modelling of Sodium Adsorption Ratio

This work reports the results of four ensemble approaches with the M5 model tree as the base regression model to anticipate Sodium Adsorption Ratio (SAR). Ensemble methods that combine the output of multiple regression models have been found to be more accurate than any of the individual models making up the ensemble. In this study additive boosting, bagging, rotation forest and random subspace...

[ 5 ] - A new method to consider spatial risk assessment of cross-correlated heavy metals using geo-statistical simulation

The soil samples were collected from 170 sampling stations in an arid area in Shahrood and Damghan, characterized by prevalence of mining activity. The levels of Co, Pb, Ni, Cs, Cu, Mn, Sr, V, Zn, Cr, and Tl were recorded in each sampling location. A new method known as min/max autocorrelation factor (MAF) was applied for the first time in the environmental research works to de-correlate these ...

[ 6 ] - برآورد حقابۀ زیست‌محیطی رودخانۀ قطورچای با استفاده از روش‌های هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی

تخصیص حقابۀ زیست‏محیطی رودخانه‏ها به‏عنوان حلقۀ مفقوده در مدیریت پایدار منابع آب در ایران، ضرورتی ‏انکارناپذیر برای حفظ اکوسیستم‏های موجود در حوضه‏های آبریز کشور و همچنین جلوگیری از مرگ تالاب‏ها و دریاچه‏های منتهی به رودخانه‏هاست. در این مقاله حقابۀ زیست‏محیطی رودخانۀ قطورچای، که از زیرحوضه‏های مهم حوضۀ آبریز ارس است، با استفاده از چهار روش هیدرولوژیکی شامل تنانت، تسمن، شاخص تداوم جریان، اسمختی...

[ 7 ] - استفاده از داده‌کاوی در پیش‌بینی کیفیت آب‌های سطحی (مطالعۀ موردی: رودخانه‌های دامنۀ شمالی سهند)

پایش و ارزیابی کیفی آب‌های سطحی فرایندی بسیار پرهزینه و زمان‌بر است. بنابراین، انتخاب روشی که در آن با کمترین پارامترهای هیدروشیمیایی بتوان پیش‌بینی نسبتاً دقیقی از طبقۀ کیفیت آب داشت، مهم و ضروری است. تصمیم‌گیری درختی به‌عنوان یکی از روش‌های داده‌کاوی با بهره‌گیری از یک ساختار درختی به طبقه‌بندی داده‌ها می‌پردازد. در این مقاله، با استفاده از روش تصمیم‌گیری درختی کیفیت آب برخی از رودخانه‌های واق...

[ 8 ] - ارزیابی عملکرد روش های مبتنی بر کرنل در تخمین میزان بار رسوبی معلق رودخانه (مطالعۀ موردی: رودخانۀ صوفی‌چای مراغه)

به سبب اهمیت فراوان انتقال رسوب در استفادة بهینه از منابع آبی و طراحی سدها، دست‌یابی به روشی با دقت مناسب برای تخمین میزان بار رسوبی معلق رودخانه‏ها بسیار ضروری است. در این پژوهش میزان بار رسوبی معلق رودخانة صوفی‏چای به وسیلة روش‏های نوین داده‏کاوی‌ـ شامل رگرسیون فرایند گاوسی و رگرسیون بردار پشتیبان‌ـ که با بهره‏گیری از توابع کرنل توانایی بسیاری در حل مسائل غیرخطی دارند، تخمین زده شد، سپس، با م...

[ 9 ] - پیش‎بینی مقادیر بارش ماهانه با استفاده از شبکه‎های عصبی مصنوعی و مدل درختی M5 (مطالعۀ موردی: ایستگاه اهر)

بارش یکی از مهم‎ترین اجزای چرخۀ آب است و در سنجش خصوصیات اقلیمی هر منطقه، نقش بسیار مهمی ایفا می‎کند. تخمین مقادیر بارش ماهانه برای اهداف مختلفی چون، برآورد سیلاب، خشکسالی، برنامه‎ریزی آبیاری و مدیریت حوضه‎های آبریز، اهمیت زیادی دارد. پیش‎بینی بارش در هر منطقه‎ای نیازمند وجود داده‎های دقیق اندازه‎گیری‎شده‎ای مانند، رطوبت، دما، فشار، سرعت باد و غیره است. محدودیت‎هایی چون، نبود اطلاعات کافی در مو...

[ 10 ] - تخمین عمق چاله‌ آبشستگی پایه‌ پل در سازه‌های آبی با روش رگرسیون فرایند گاوسی

پایداری پایه­های پل احداث شده روی رودخانه­ها یا کانال­های عریض و عمیق آبیاری یکی از دغدغه­ های مهم مهندسان سازه­های آبی است. در آزمایشگاه­های هیدرولیک برای محاسبه عمق چاله آبشستگی پایه‌پل روابط متعددی ارائه شده است، برای داده‌های میدانی متاثر از شرایط محیطی غیرقابل کنترل، رابطه جامع و مانعی گزارش نشده است. فرایند گاوسی شامل مجموعه‌ای از متغیر‌های تصادفی به عنوان یکی از روش‌های نوین داده‌کاوی، ب...

[ 11 ] - مدلسازی رواناب ماهانه با استفاده از روشهای داده کاوی براساس الگوریتم های انتخاب ویژگی

باتوجه به اهمیت مقدار جریان خروجی از حوضه آبریز جهت مدیریت آب­های سطحی، فهم دقیق ارتباط بین مقدار رواناب با پارامترهای اقلیمی همچون بارش و دما و شناسائی موثرترین پارامتر در فرآیند مدل­سازی بسیار مهم می‌باشد. در این تحقیق پس از آزمون همگنی داده‌های بارش، دما و رواناب ماهانه حوضه آبریز ناورود، ابتدا براساس دو الگوریتم رلیف و همبستگی دو ترکیب مختلف از پارامترهای موثر در رواناب مورد توجه قرار گرفت....

[ 12 ] - ارزیابی عملکرد الگوریتم تکاملی تفاضلی در بهره‌برداری بهینه از سیستم تک مخزنه سد علویان

یکی از چالش‌های مهم در مدیریت منابع آب، بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخازن سدهاست. در واقع نیاز مبرم به استفاده صحیح و مؤثر از منابع آب، انجام برنامه‌ریزی جامع و بهره‌برداری صحیح از سدها را بیش ‌از پیش ضروری می‌سازد. در این تحقیق، عملکرد الگوریتم تکامل تفاضلی در مقایسه با الگوریتم جستجوی هارمونی اصلاح‌شده و برنامه‌ریزی غیرخطی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از مخزن سد علویان بر روی رودخانه صوفی چای به‌...

[ 13 ] - ارزیابی عملکرد روش‌های مدل درختی M5 و رگرسیون بردار پشتیبان در مدل‌سازی رسوب معلق رودخانه

همواره پدیده انتقال رسوب، بسیاری از سازه‌‌های رودخانه‌‌ای و سازه‌های عمرانی را تحت تاثیر قرار داده و عدم اطلاع از میزان دقیق آن خسارات بسیاری را موجب می‌شود. از این جهت برآورد صحیح بار رسوبی در رودخانه‌ها از نقطه نظر رسوب، فرسایش و کنترل سیلاب بسیار حایز اهمیت است. در این تحقیق، از دو روش نوین داده‌کاوی شامل مدل درختی M5 و رگرسیون بردار پشتیبان برای برآورد بار رسوبی معلق رودخانه اهرچای در مقایس...

[ 14 ] - بهره‌برداری بهینه از مخزن با استفاده از طرح‌واره‌های ژنتیک و مجموعه ذرات (مطالعه موردی: سد علویان)

در این مطالعه، به­منظور بهره­برداری بهینه از آب سد علویان، از دو روش فرا­ابتکاری (بهینه­سازی مجموعه ذرات و طرح­واره ژنتیک) استفاده شد. کارآیی روش­ها با شاخص­های قابلیت اعتماد، آسیب­پذیری و پایداری ارزیابی گردید. تابع هدف به­صورت کمینه­سازی مجموع مربعات نسبت کمبود به تقاضای بیشینه در طول دوره آماری 1372 تا 1392 تعریف گردید. نتایج طرح­واره منتخب با نتایج سیاست بهره­برداری استاندارد مقایسه شد. نتا...

[ 15 ] - امکان‌سنجی کاربرد روش‌های داده‌کاوی در تخمین طبقه کیفی آب رودخانه آجی‌چای

دسترسی به منابع آب پاک و با کیفیت یکی از دغدغه‌های اساسی انسان از دیرباز بوده است. از این‌ رو تعیین کیفیت آب برای مصارف مختلف از جمله آبیاری در مناطق مختلف بسیار ضروری می‌باشد. در این تحقیق، ابتدا کیفیت آب آبیاری در رودخانه آجی‌چای در 4 ایستگاه آخولا، ارزنق، مرکید و ونیار توسط دیاگرام USSL طبقه‌بندی شد. سپس امکان استفاده از روش‌های طبقه‌بندی‌کننده بردار پشتیبان، K-نزدیک‌ترین همسایگی و شبکه عصبی...

[ 16 ] - مدل‌سازی ضریب دبی سرریز کرامپ با استفاده از روش‌های یادگیری ماشینی

سرریز کرامپ در طبقه ­بندی سرریزها در میان سرریزهای لبه‌ کوتاه جای می‌گیرد. طراحی این سرریز به‌گونه‌ای است که شیب بالادست آن بیشتر از شیب پایین‌دست آن بوده و موجب می‌شود که رسوبات به‌راحتی تخلیه گردند. در این تحقیق عملکرد روش­های -kنزدیک‌ترین همسایگی و رگرسیون بردار پشتیبان در مدل­سازی ضریب دبی سرریز کرامپ با استفاده از داده‌های آزمایشگاهی موردبررسی قرار گرفت. داده‌ها در 174 دسته و 9 ترکیب مختلف...

[ 17 ] - مدلسازی ضریب اصطکاک جریان در لوله های آبیاری با استفاده از روشهای یادگیری ماشینی و مقایسه عملکرد آنها با روابط تجربی

معادله ضمنی کلبروک - وایت بهصورت گستردهای برای برآورد ضریب اصطکاک برای جریان متلاطم درلولههای آبیاری مورد استفاده قرار گرفته است. در این میان، ارائه یک راه حل کاربردی و دقیق برای معادله کلبروک -وایت بهمنظور استفاده در محاسبات هیدرولیکی سیستمهای آبیاری تحت فشار امری ضروری است. در این مقالهدر پیشبینی M عملکرد چند روش یادگیری ماشینی شامل رگرسیون بردار پشتیبان، برنامهریزی ژنتیک و مدل درختی 5ضریب اص...

[ 18 ] - پیش‌بینی جریان روزانه رودخانه اهرچای با استفاده از مدل قوانین M5 و مقایسه آن با شبکه‌های عصبی مصنوعی المانی (ENN)

برآورد صحیح آبدهی رودخانه‌ها یکی از موارد مهم در پیش‌بینی خشکسالی، سیلاب، طراحی سازه­‌های آبی، بهره‌برداری از مخازن سدها و کنترل رسوب می‌باشد. از این‌رو متخصصان علوم مهندسی آب جهت برآورد دقیق جریان، از روش‌های هوشمند مانند شبکه‌های عصبی مصنوعی و روش‌های مختلف داده‌کاوی بهره گرفته‌اند. در این مطالعه، جهت پیش­بینی جریان روزانه رودخانه اهرچای، از روش­های شبکه عصبی مصنوعی المانی (ENN) و قوانین درخت...

[ 19 ] - مدل‌سازی تلفات تبخیر از مخزن سد علویان با استفاده از مدل درختی M5 و مقایسه آن با روش‌های تجربی

تلفات تبخیر از سطح آزاد آب یکی از پارامترهای مهم در مدیریت منابع آب است. در این تحقیق از مدل درختی M5 به‌عنوان یکی از شیوه‌های داده­کاوی در برآورد تبخیر از سطح آزاد آب سد علویان مراغه استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بهترین حالت مدل درختی M5 با ضریب همبستگی 851/0 و جذر میانگین مربعات خطا کمتر از 587/1 میلی­متر قادر به ارائه روابط خطی جهت مدل‌سازی مقدار تبخیر از سطح آزاد آب می‌باشد. روابط ارائه ش...