حسینعلی سعدی

دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)

[ 1 ] - مبانی رجوع بیمه‌گر به مسئول حادثه

مسئلۀ رجوع به واردکنندۀ زیان پس از جبران ضرر از سوی بیمه‌گر، از مسائل مهم حقوق بیمه است. یافتن مبنای فقهی این رجوع با توجه به منابع فقه و حقوق اسلامی، موضوع این نوشته قرار گرفته است. قائم‌مقامی در اثر پرداخت، ریشه در حقوق فرانسه دارد و در حقوق ایران و مبانی آن اثری از آن دیده نمی‌شود. وجود یک شرط بنایی(ارتکازی) در نوع قراردادهای بیمه، نشانگر آن است که نوعاً تمام بیمه‌گذاران تمایل دارند که خسارت ...

[ 2 ] - شکست بازار در تحقق تولید صیانتی نفت در بستر نظریه قرارداد

براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نفت یکی از مصادیق بارز انفال است. برداشت صیانتی از مخازن نفت مهم‌ترین معیار در بهره‌برداری از منابع نفتی است که تمامی مراحل اکتشاف، توصیف، توسعه و بهره‌برداری از یک میدان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌رغم گذشت بیش از صد سال از تولید نفت در ایران، به غیر از تعریفی که در قانون اصلاح قانون نفت سال 1366 از برداشت صیانتی شده است، هیچ قانون و مقررات و الزامات دی...

[ 3 ] - حجیت در اجتهاد نظام‌ساز؛ با تأکید بر آراء آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر

نظام‌سازی به‌معنای اکتشاف الگوواره‌های اداره دانش‌بنیان یک جامعه، می‌تواند ابتناء خود را بر مبانی دانش‌های مختلفی قرار دهد. سخن از نظام‌سازی فقهی به‌معنای دخیل نمودن حداکثری دانش فقه در لایه‌های مختلف تکوّن یک جامعه نیست بلکه به‌معنای ابتناء جامعه‌سازی بر شریعت اسلامی است که پس از انقلاب اسلامی ایران و معطوف شدن امیدهای بسیار به درانداختن تمدنی نوین مبتنی بر معارف الهی، ضرورتی دو چندان یافته است...

[ 4 ] - کاوشی در ابعاد کلامی نظریۀ «حق الطاعة»

نظریه «حق الطاعة» یک دیدگاه نو و خلاف مشهور در علم اصول فقه درباره تکلیف در شبهات بدوی است. مبدع این نظریه سیدمحمدباقر صدر است که در مقابل مسلک «قبح عقاب بلابیان» و حکم برائت عقلی در محتمل التکلیف، به احتیاط عقلی و اشتغال ذمه قائل شده است. صدر این دیدگاه را به‌هنگام بحث از برخی موضوعات اصولی همچون حجیّت قطع، قبح تجری و ترخیص اطراف علم اجمالی بیان کرده است. این نظریه پس از صدر مورد نقد و بررسی‌ها...

[ 5 ] - بیت‌کوین و ماهیت مالی−فقهی پول مجازی

مفهوم پول مجازی به معنای پول رمزگذاری شده، به‌منظور تسهیل انجام امور مالی و ایجاد پولی بدون حضور واسطه‌ها (بانک‌ها) و توسط افراد جامعه مطرح شد. پول مجازی هیچ سرویس‌دهندۀ مرکزی یا مؤسسه مالی برای کنترل نقل و انتقال ندارد؛ چون همه چیز بر ارتباطات نظیر به نظیر بنا شده است. تعداد پول‌های مجازی در دنیا در حال افزایش است که از آن جمله می‌توان به بیت‌کوین، به‌عنوان پرکاربردترین و با ارزش‌ترین پول مجاز...

[ 6 ] - عناصر انسان‌شناسی نظام‌سازی فقهی؛ با تأکید برآراء آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر

نظام‌سازی به‌معنای شناسایی و طراحی الگو‌های کلان و تنظیم‌کننده متغیر‌های دخیل در یک شبکه ارتباطی است. ماهیت این موضوع، به‌گونه‌ای است که یک دانش خاص را نمی‌توان متولی پرداختن به آن قرار داد، بلکه باید آن را موضوعی فرارشته‌ای دانست که دانش‌های مختلف در یک آمیزش بین رشته‌ای می‌توانند آن را محقق کنند. آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر از جمله اندیشمندانی است که موضوع نظام‌سازی و کشف نظام‌واره‌های جامعه انس...