سید داوود آقایی
استاد گروه مطالعات منطقهای دانشگاه تهران
[ 1 ] - بررسی مقایسه‌ای عملکرد اقتصادی دو کشور ازبکستان و قزاقستان با رویکرد نولیبرال (2010-1991)
رویکرد نولیبرال با هدف پیشبرد توسعه در کشورهای مختلف سیاست‌های مختلفی را از جمله اصلاح نظام پولی و مالی، خصوصی‌سازی و حذف موانع پیش‌روی سرمایه‌گذاری خارجی طرح می‌کند. از آغاز فروپاشی اتحاد شوروی کشورهای آسیای مرکزی رویکردهای متفاوتی را نسبت به اصلاحات اقتصادی و حرکت به‌سوی بازار آزاد با هدف توسعۀ اقتصادی در پیش گرفتند و به نتایج متفاوتی رسیدند. برای نمونه درحالی‌که ازبکستان در این دوره، رشد اقت...
[ 2 ] - هند و شانگهای
از آغاز شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای در سال 2001 میلادی، هند درخواست عضویت دائم در این سازمان را مطرح کرده است. دلایل و انگیزه‌های چندی سبب تلاش هند برای عضویت در شانگهای شده است که می‌توان آنها را در قالب استراتژیک، سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی موضوع توجه قرار داد. از منظر استراتژیک، هند در پی دستیابی به دروازه‌های آسیای مرکزی و جلوگیری از نفوذ پاکستان در این منطقه و ایجاد جهانی چند قطبی با نزدی...
[ 3 ] - تحلیل نظری الحاق ترکیه به اتحادیه اروپایی و موانع پیش رو
ترکیه طی دهه های اخیر همواره خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا بوده و تلاش می کند تا خود را به مثابه یک کشور اروپایی در عرصه نظام بین الملل مطرح نماید. اما با وجود گذشتن بیش از 10 سال از معرفی رسمی این کشور به عنوان کاندیدای عضویت دراتحادیه از سوی کشورهای اروپایی، تلاش های صورت گرفته از سوی ترکیه مثمر ثمر واقع نشده است. در این مقاله میکوشیم تا با بهره گیری از «نظریه همگرایی منطقهای» اشپ...
[ 4 ] - جهانشمولی هسته ای و نقد نظری آن
از بحث برانگیز ترین استدلال های مربوط به گسترش سلاح های هسته ای، این نظریه است که "بیشتر می تواند بهتر باشد"؛ نظریه ای که بوسیله کنت والتز، نظریه پرداز نئورئالیسم (رئالیسم ساختاری) در اوایل دهه 1980 مطرح شد. این نظریه که واکنش هایی متفاوت را به دنبال داشت؛ نظریه ای است که بر اساس آن، گسترش(افقی) تدریجی تسلیحات هسته ای به سایر کشورها نباید موجب نگرانی و ترس باشد؛ بلکه باید از آن استقبال کرد....
[ 5 ] - تأثیر انقلاب اطلاعات بر امنیت ملی از منظر نظریههای روابط بین‌الملل
بی شک یکی از مسائلی که در دنیای کنونی از اهمیت شایان توجهی بر خوردار بوده و بسیاری از مسائل نظامی، اقتصادی و سیاسی را جهت داده و برآن تاثیر میگذارد، پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات است. انقلاب اطلاعات را مجموعه ای از دگرگونی های اساسی در حوزه اطلاعات و اطلاع رسانی تعریف کرده اند که سرعت فوق العاده، گستردگی و وسعت انتشار آزاد مطالب، مهم ترین ویژگی آن است. این تکنولوژی علاوه بر افزایش شمار بازیگ...
[ 6 ] - اقتصاد سیاسی شرکت های چندملیتی و دولت توسعه گرا
با ظهور شرکت‌های فراملی و جایگاه آنها در اقتصاد سیاسی بین‌الملل تحول مفهومی عظیم در دیپلماسی و تعامل میان بازیگران رخ داده و اینک با ورود این شرکت‌ها به عرصه روابط بین‌الملل، غیر از دیپلماسی دولت ـ دولت دو جنبه دیگر به دیپلماسی افزوده شده و آن دیپلماسی شرکت ـ دولت و شرکت ـ شرکت است. همچنین این مسأله اثبات می شود که شرکت‌های فراملی با ورود به عرصه بین المللی لزوماً موجبات توسعه در کشورهای جهان، ...
[ 7 ] - روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی؛ چالش های بنیادین و امکانات پیشِ رو
در این پژوهش، اهداف کلان دو کشور ایران و عربستان سعودی، مورد بررسی قرار می گیرد. از نظر نویسندگان، واکاوی روابط دو کشور با توجه به این اهداف که شکل دهنده ی سیاست خارجی آنها می باشد می تواند به ما در تبیین اهداف فوق کمک کند. در این پژوهش، ابعاد نظری شکل دهنده به ساختار ذهنیِ حاکم بر این روابط به صورت تحلیلی و برپایه ی استشهاد به وقایع گذشته ی روابط دو کشو ر، بدون تمرکز بر دوره ای خاص، مورد بررسی ...
[ 8 ] - سازمان های منطقه ای و دموکراتیزاسیون
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر سازمان های دمکراتیک منطقه ای بر دموکراتیزاسیون است. در این تحقیق سازمان های منطقه ای بدون توجه به زمان و مکان فعالیتشان مورد بررسی قرار می گیرند. اما با توجه به ویژگی دمکراتیک بودن که مورد نظر است عمدتاً بر سه دهه ی اخیر متمرکز می شود. در این تحقیق پس از بررسی فرایند دموکراتیزاسیون و بیان مطالبی درباره ی سازمان های دمکراتیک منطقه ای، به نقش، راهکارها، امکانات و توانا...
[ 9 ] - سازه انگاری و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال اسراییل
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به رغم ثبات برخی از عوامل موثر در سیاست خارجی، رفتار خارجی این کشور در قبال اسراییل دچار دگرگونی اساسی شد و حالت منازعه جویانه به خود گرفت. در حالی که قبل از این دوران، روابط دو رژیم در زمینه های مختلف استراتژیک، نظامی و حتی اقتصادی در سطح بالایی قرار داشت. بنابراین، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که کدام نظریه روابط بین الملل بهتر می تواند این تغییر در سیاست ...
نویسندگان همکار