ابراهیم طاهری

استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه یزد

[ 1 ] - تبیین ژئواکونومیک نظم منطقه‌ای خاورمیانه و آسیای مرکزی در سیستم جهانی

نظم منطقه‌ای را می‌توان سازماندهی الگوهای رفتاری میان واحدها و کنشگران موجود در یک منطقه  تعریف کرد که در نتیجۀ آن هدف‌های سامانۀ منطقه‌ای محقق شود. برخلاف نظم قدیمی که در آن ویژگی‌های ژئوپلیتیک نقش اصلی را دارد؛ نظم جدید حالت چندبعدی دارد. در واقع با افزایش سطح ارتباطات میان کنشگران در سیستم بین‌الملل نوع جدیدی از نظم بر مبنای اشتراک‌های فرهنگی، سیاسی- امنیتی و اقتصادی شکل گرفته است که برخلاف ...

[ 2 ] - بررسی مقایسه‌ای عملکرد اقتصادی دو کشور ازبکستان و قزاقستان با رویکرد نولیبرال (2010-1991)

رویکرد نولیبرال با هدف پیشبرد توسعه در کشورهای مختلف سیاست‌های مختلفی را از جمله اصلاح نظام پولی و مالی، خصوصی‌سازی و حذف موانع پیش‌روی سرمایه‌گذاری خارجی طرح می‌کند. از آغاز فروپاشی اتحاد شوروی کشورهای آسیای مرکزی رویکردهای متفاوتی را نسبت به اصلاحات اقتصادی و حرکت به‌سوی بازار آزاد با هدف توسعۀ اقتصادی در پیش گرفتند و به نتایج متفاوتی رسیدند. برای نمونه درحالی‌که ازبکستان در این دوره، رشد اقت...

[ 3 ] - حضور روسیه در خاورمیانه در دورة پوتین (احیای نفوذ روسیه در کشورهای زیر نفوذ اتحاد شوروی)

روی‌کارآمدن پوتین سبب توجه دوبارة روسیه به منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا به‌ویژه کشورهایی (مصر، عراق، سوریه، فلسطین و یمن) که در گذشته حوزة نفوذ اتحاد شوروی بودند، شد. علت توجه جدی روسیه به خاورمیانه در دورة جدید چیست؟ به‌نظر می‌رسد که تلاش روسیه برای حضور در این منطقة راهبردی، به‌دلیل ضرورت‌هایی مانند احیای نقش روسیه به‌عنوان یک ابرقدرت قادر به رقابت با آمریکا با هدف حضور دائمی و ایفای نقش تثب...

[ 4 ] - روابط خارجی هند: فر صت ها و محدودیت های پیش روی جمهوری اسلامی ایران

نوع جهت گیری که هر کشور در محیط خارجی اتخاذ می کند می تواند بر منافع راهبردی و کلان کشورهای دیگر به صورت های فرصت و محدودیت تأثیر گذارد. رابطه هند و جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، از این منظر نزدیکی هند به دوستان ایران می تواند به عنوان یک فرصت، با رقبای و دشمنان ایران می تواند باعث محدودیت هایی برای گسترش رابطه ایران و هند شود. برای مثال، دوستی سنتی هند با روسیه به عنوان فرص...

[ 5 ] - بررسی مقایسه‌ای مدل دیپلماسی علمی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای

چکیده علم پدیده‌ای جهانی است که به مرزهای ژئوپلیتیکی محدود نمی‌شود. دنبال‌کردن علم انگیزه و شور و شوق می‌خواهد. دانشمندان شهروندانی جهانی‌اند. توانایی جوامع علمی برای فراتررفتن از مرزهای ترسیمی ملیت‌ها و جغرافیا در سطح جهانی شناخته شده است. امپراتوری آیندۀ جهانی را کسانی می‌سازند که علم را کنترل می‌کنند. علم، به‌منزلۀ شکل پیشرفته‌ای از دانش، امتیازات قدرت نرم را در اقتصاد دانش...

[ 6 ] - تبیین رابطه هویت اسلامی و سیاست امنیتی ایران در عراق و سوریه با روش تحلیل اسنادی

سیاست امنیتی ایران در عراق و سوریه با تکیه بر سازماندهی و آموزش نیروهای شبه نظامی، اعزام مشاوران بلندپایه و نقش‌آفرینی مستقیم، متمایز و منحصر به فرد شده است. این سیاست مورد توجه محافل سیاسی و علمی قرار گرفته و پرسش‌های مهمی در مورد چرایی آن مطرح شده است؛ چرا ایران در کشورهایی همانند سوریه و عراق سیاست امنیتی متفاوتی دارد؟ در پاسخ به این پرسش، تبیین‌های فراوانی در چارچوب نظریات مادی‌نگر مطرح شدن...

[ 7 ] - بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های هند برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ با رویکرد آینده‌پژوهی

چکیده وضعیت کشورهایی همچون: انگلستان، چین، روسیه و فرانسه به‌عنوان قدرت‌های بزرگ در نظام بین‌الملل، بیانگر این است که تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ، نیازمند فعال کردن ظرفیت‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی خاصی است و نبودِ هر یک از این مؤلفه‌ها می‌تواند به عنوان مانعی در راستای تبدیل شدن به یک قدرت تأثیرگذار در سطح بین‌المللی عمل کند. در ارتباط با هند نیز همین وضعیت صادق است. این ک...

[ 8 ] - بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های هند برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ با رویکرد آینده‌پژوهی

چکیده وضعیت کشورهایی همچون: انگلستان، چین، روسیه و فرانسه به‌عنوان قدرت‌های بزرگ در نظام بین‌الملل، بیانگر این است که تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ، نیازمند فعال کردن ظرفیت‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی خاصی است و نبودِ هر یک از این مؤلفه‌ها می‌تواند به عنوان مانعی در راستای تبدیل شدن به یک قدرت تأثیرگذار در سطح بین‌المللی عمل کند. در ارتباط با هند نیز همین وضعیت صادق است. این ک...

[ 9 ] - مثبت‌اندیشی کشورهای آسیای مرکزی نسبت به جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر موضوع هسته‌ای

بحران هسته‌‌ای ‌به یکی از مهم‌ترین چالش‌های ‌سیاست خارجی ایران تبدیل شده بود. در نتیجۀ این بحران، موضوع هسته‌‌ای ‌ایران از سازمان بین‌المللی هسته‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع داده شد. نتیجۀ این مسئله، به‌کارگیری تحریم‌های ‌بین‌المللی در قالب فصل هفتم شورای امنیت به‌ویژه در قالب قطعنامۀ 1929 بود. نگاه کشورها و مناطق مختلف به این مسئله متفاوت بود. در حالی که کشورهای حاشیۀ جنوبی خلیج فا...

[ 10 ] - دیپلماسی علم و فناوری آمریکا در آسیای مرکزی

ماهیت ماجراجویانۀ سیاست خارجی آمریکا در زمان جورج بوش و حمله به افغانستان و عراق سبب شد که جایگاه بین‌المللی این کشور به‌ویژه در جهان اسلام آسیب ببیند. برای مقابله با این وضعیت، آمریکایی‌ها از ابزارهای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی استفاده کرده‌اند تا جایگاه بین‌المللی آمریکا به‌ویژه در جهان اسلام را ترمیم کنند. یکی از ابزارهای آمریکا، استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی علم و فناوری بوده اس...