محمدامین قانعی راد
دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
[ 1 ] - غرور ملی، دموکراسی، اهمیت مذهب و افزایش احساس شادمانی یک دیدگاه جهانی (2009-2005)
این پژوهش در پی تقسیم‌بندی کشورهای مختلف براساس ادیان رسمی آنها و سپس بررسی متغیرهای مورد نظر در آنها و تحلیل تفاوتهای موجود میباشد. متغیرهای مورد بررسی، احساس شادمانی، اهمیت به مذهب، غرور ملی و دموکراسی کشورها می‌باشند و از داده‌های پیمایش جهانی ارزشها (2005-2009) که توسط اینگلهارت جمع‌آوری شده استفاده شده است. در این تحلیل ثانویه، ابتدا میزان احساس شادمانی، اهمیت به مذهب، غرور ملی و دموکراسی...
[ 2 ] - رویکردهای متعارض درباره تکوین حوزه عمومی در فضای مجازی
پیدایش اینترنت به عنوان یک تکنولوژی نوین ارتباطی، مباحث مهم و متفاوتی را در خصوص نسبت این تکنولوژی با حوزه عمومی به همراه داشته است. در این مقاله سعی شد بر مبنای حوزه عمومی مورد نظر هابرماس، با طرح چهار سؤال اساسی در خصوص امکان یا امتناع شکل گیری حوزه عمومی در فضای مجازی با روش مرور سیستماتیک به مطالعه دیدگاه‌های مطرح شده در این زمینه پرداخته شود. براساس این مطالعه، در مجموع سه دیدگاه امکان، ...
[ 3 ] - شرایط امکان علوم اجتماعی در فلسفه اجتماعی علامه طباطبایی در پرتو مقایسه تطبیقی با فلسفه اجتماعی کانت
در مقاله حاضر، برون‌رفت علوم اجتماعی از وضعیت پروبلماتیک در تمدن اسلامی به مواجهه نظام معرفتی و متافیزیکی این تمدن با «ازجاکندگی معرفتی» دوران جدید منوط شده است. در تبیین این موضوع، آرای علامه طباطبایی به محک آرای ایمانوئل کانت برده شده است. کانت در مواجهه با پدیده یادشده، با انتقال خدا از حوزه شناخت به حوزه اخلاق و تبدیل انسان به موجودِ «خودآیین» و قرار دادن «دین در محدوده صرفاً خرد»، تحول بزرگی...
[ 4 ] - جنبش‌های اجتماعی جدید: پایان مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی؟
طرح مسأله: هدف این مقاله ارزیابی تغییر چشم‌اندازهای رفاه اجتماعی با ظهور جنبش‌های اجتماعی جدید میباشد. سوال اصلی پژوهش این است که آیا پیدایش جنبش‌های جدید به معنای فراموشی مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی میباشد؟ روش: پژوهش حاضر برای ارزیابی رابطه جنبش‌های اجتماعی جدید و مقولات رفاه و سیاست اجتماعی، روش‌های مطالعه اسنادی و استدلال تحلیلی را به کار می‌برد. این مقاله با طرح دیدگاه‌های تبیینی در...
[ 5 ] - بررسی انتقادی تشخیص‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در مسایل خانواده و ازدواج
با وجود اهمیت تاریخی و فرهنگی نهاد خانواده و حمایت قوانین و برنامه‌های متفاوت از تشکیل و تداوم آن، پژوهش‌های انجام‌شده از وجود بحران خانواده و ازدواج حکایت می‌کنند. بحران خانواده و ازدواج را می‌توان از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد؛ ولی این نوشتار تأثیر سیاست‌گذاری بخش عمومی در ایجاد و تداوم این بحران را بررسی میکند. هدف اصلی این مقاله ارزیابی انتقادی دیدگاه‌های مرتبط با تشخیص و شناخت مسای...
[ 6 ] - تحول فرهنگی در علم: از علم دانشگاهی تا علم پسادانشگاهی
این مقاله تحول در علم را به لحاظ فرهنگی از علم دانشگاهی تا پسادانشگاهی با روش مطالعه اسنادی و استدلالتحلیلی مورد بررسی قرار میدهد. هدف از این بررسی تعیین سمت‌وسوی تحول فرهنگی علم و مقایسه آن با تحول فرهنگی جامعه میباشد.تولید علم محصور در دانشگاهها با ارزش‌های جامعه ارتباط کمی دارد و هنجارهایی از نوع معرفتشناختی از درون نظام علمی، رفتار عالمان را کنترل میکند؛ اما در علم پسادانشگاهی رابطه عل...
[ 7 ] - دوگانگی‌های فرهنگی تکنولوژی (رویکرد جامعه‌شناسی فرهنگی در تحلیل تکنولوژی)
ادبیات مطالعاتی و سیاست‌گذاری رایج در نهادهای علمی و اجرایی کشور در زمینه موضوعات صنعتی و تکنولوژیک اغلب ناکامی پروژه صنعتی‌شدن ایران در سده معاصر را بر مبنای عوامل اقتصادی، سازمانی و مدیریتی توضیح می‌دهند که این رویکرد خود از عوامل بازدارنده فهم و بومی‌سازی تکنولوژی است. این مقاله پس از طرح مسئله مزبور، برخی از مباحث مفهومی و نظری برای دریافت مقوله تکنولوژی در گستره‌ای وسیع‌تر و به‌ویژه در روی...
[ 8 ] - جنبش‌های اجتماعی جدید: پایان مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی؟
طرح مسأله: هدف این مقاله ارزیابی تغییر چشم‌اندازهای رفاه اجتماعی با ظهور جنبش‌های اجتماعی جدید میباشد. سوال اصلی پژوهش این است که آیا پیدایش جنبش‌های جدید به معنای فراموشی مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی میباشد؟ روش: پژوهش حاضر برای ارزیابی رابطه جنبش‌های اجتماعی جدید و مقولات رفاه و سیاست اجتماعی، روش‌های مطالعه اسنادی و استدلال تحلیلی را به کار می‌برد. این مقاله با طرح دیدگاه‌های تبیینی در...
[ 9 ] - گفت و گوهای پیش الگویی در جامعه شناسی ایران
گفت و گو در صورتهای مختلف خود اعم از محاوره و مکالمات عادی تا بحث ها،جدالها و مذاکرات فکری در دنیای علم نقش اساسی دارد،به طوری که دنیای دانش را می توان همچون یک فضای مکالمه و گفت و گو توصیف کرد.این مقاله با کاربرد شاخص کیفی چگونگی گفت و گوها و تعاملات بین اصحاب جامعه شناسی در ایران به بررسی میزان توسعه یافتگی دانش جامعه شناسی ما می پردازد.تمایز بین دانش الگویی و دانش پیش الگویی،زمینه مفهومی لاز...
[ 10 ] - نهادی‌شدن شناختی و اجتماعی تخصص‌های علمی و حوزه‌های پژوهشی
در این مطالعه به بررسی تمایزات برای تفاوت بخشیدن به جنبه‌های شناختی و اجتماعی کار علمی پرداخته شده است. تفاوت عمده بین ساخت‌های اجتماعی مورد بحث در این مقاله، درجه نهادی شدن است. این عامل در رابطه با توسعه علمی اهمیت زیادی دارد. از آنجا که علم اساساً با ساختارهای شناختی روبه‌رو بوده و توسط دانشمندان در سطوح متفاوتی عمل میکند، در این بررسی به توسعه شناختی پرداخته شده و دو قسم آن مورد بررسی قرار...
[ 11 ] - دربارۀ یک نظریۀ جامعه‌شناختیِ تغییر علمی
متن ترجمه است
[ 12 ] - روانشناسی و خلاقیت علمی
[ 13 ] - معرفی چارچوبی جدید برای معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی: معرفت‌شناسی اجتماعی؛ با تأکید بر نقد و بررسی آراء وندل بل
در مراحل رشد و تثبیت هر حوزه علمی، توجه به مبانی فلسفی آن و به‌ویژه مبانی معرفتشناختی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. آینده‌پژوهی هم اکنون در این مرحله قرار دارد. با وجود کار‌های خوبی که در حوزه معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی صورت‌گرفته، اما این تلاش‌ها با سه مشکل روبرو هستند؛ اول، اکثر این تلاش‌ها به‌صورت مجزا و مستقل از هم صورت‌گرفته‌اند و فاقد مبانی مشترک‌اند، دوم، اکثر این نوشته‌ها با مفروض گرفتن نظری...
[ 14 ] - نمایشنامه های فرهنگی ﻣﺮگ و ﻣﺮدن(ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ: بیماران ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ بیمارستان اﻣﺎم خمینی)
اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺮگ و ﻣﺮدن در ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﭘﺮدازد .اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن در وﺿﻌﻴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت دوﮔﺎﻧﺔ اﻫﻤﻴﺖ دﻳﺪﮔﺎه ﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﻲ و وﺟﻮد ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺪرن ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻣﺮدن ﺧﻮد را ﻣﻌﻨﺎدار ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ و در اﻳﻦ راه، ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ دوﮔﺎﻧﻪ ﺧﻮﻳﺶ، ﺑﺎ ﭼﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎ و د...
نویسندگان همکار