محمد فاضلی

هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

[ 1 ] - مدلِ داده‌بنیاد بررسی جامعه‌شناختی حکمرانی آب در بحرانِ دریاچه‌ی ارومیه

نگاه عمیق به موضوع آب و بحران‌های مربوط به آن نشان می‌دهد بیشترِ مسائل پیش‌آمده در این حوزه ناشی از سیاست‌گذاری غیرصحیح، غیرکارشناسی، و شتاب‌زده بوده است. بحران دریاچۀ ارومیه یکی از بحران‌های آب ایران است که در سال‌های اخیر حساسیت‌های ملی و بین‌المللی شدیدی نسبت به آن ایجاد شده است. این تحقیق با استفاده از گراندد تئوری/نظریۀ زمینه‌ای و با مصاحبۀ عمیق در بین کارشناسان شرکت سهامی آب منطقه‌ای آذربا...

[ 2 ] - مفهوم مسائل بدخیم

مفهوم «مسائل بدخیم » از دهه 1970 در ادبیات علوم اجتماعی، اقتصادی و مدیریت به کار برده شده و پس از آن به شدت گسترش یافته است.برخی از عمده ترین مسائل سیاست عمومی در ایران کم و بیش به مسائل بدخیم شباهت یافته‌اند. مسائلی نظیر محیط زیست و آب، نظام بانکی، نظام مالیاتی، وضعیت صندوق‌های بازنشستگی و خروج از رکودبه درجاتی شباهت‌های جدی به مسائل بدخیم دارند. ادبیات و دانش تولید شده در زمینه مسائل بدخیم می...

[ 3 ] - پارادوکس ایسترلین در سلامت روان: تأثیر رفاه مادی و سرمایه‌ی اجتماعی بر سلامت روانی

سلامت روانی به دلیل اهمیتی که برای زندگی فردی و اجتماعی دارد و مخاطراتی که در عصر زندگی مدرن آن‌را تهدید می‌کند به یکی از موضوعات پژوهش جامعه‌شناختی بدل شده و با توجه به خسارات افسردگی و فقدان سلامت روانی، به‌مثابه‌ی یکی از مسائل اجتماعی نیز مطرح است. سرمایه‌ی اجتماعی نیز یکی از کانون‌های توجه جامعه‌شناسی در بحث سلامت روانی بوده است. مقاله‌ی حاضر با مرور منابع موجود در زمینه‌ی رابطه‌ی سرمایه‌ی ...

[ 4 ] - توسعه ی اجتماعی، شاخص‌ها و جایگاه ایران در جهان

در این مقاله تلاش شده است در گام نخست با بررسی تعاریف مختلف ارائه شده از مفهوم توسعه­ی اجتماعی و تحلیل این تعاریف، ضمن شناسایی ابعاد مختلف این مفهوم تعریفی جامع از آن ارائه شود و در گام بعد تلاش شد با شناسایی و بررسی شاخص‌های متعددی که برای سنجش این مفهوم از سوی سازمان‌های مختلف ارائه شده است، جامع‌ترین شاخص موجود در زمینه­ی توسعه­ی اجتماعی که ابعاد بیش­تری از این مفهوم پیچیده را مورد سنجش ...

[ 5 ] - ارزیابی تأثیرات اجتماعی اجرای طرح خروج دام از جنگل مطالعة موردی: مهاجران روستای ینقاق از توابع شهرستان گالیکش در استان گلستان

یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب جنگل‌ها روستاییانی هستند که از درختان جنگل برای خانه‌سازی، سوخت و تعلیف دام‌ها استفاده می‌کنند. در سال 1370 مراحل خروج دام از جنگل و کوچ چهار روستای واقع در جنگل از توابع شهرستان گالیکش شروع شد. این طرح، باعث بیرون‌آمدن چهار روستای مجاور یکدیگر (تقریباً 50 خانوار روستایی) از جنگل و اسکان مجدد در حاشیة روستای ینقاق و در محله‌ای شد که در عرف به آن شهرک منابع طبیعی می‌گو...

[ 6 ] - روایت‌گری در سریال طنز شب‌های برره: کنش زبانی در فضای محدودیت‌های گفتمانی

این مقاله با طرح نظریه میخاییل باختین و با استفاده از مفاهیم اصلی نظریه او همچون چندصدایی، مکالمه، بینامتنیت و زمان ـ مکان (کرونوتوپ)، به مطالعه ساخت استعاری مسلط بر متن مجموعه طنز تلویزیونی شب‌های برره پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش، تحلیل گفتمان است که مفاهیم باختین در آن نقش نظام مفهومی را بازی می‌کند. بر این اساس، نخست این مقولات نظری به میان خواهند آمد، آنگاه مقاله با استفاده از این مفاه...

[ 7 ] - اجزا و نیروهای مولد پایداری و ناپایداری در محلۀ تاریخی «عودلاجان»

محله‌های تاریخی شهری یکی از سرمایه‌های مهم به‌جامانده از قرون گذشته در ایران هستند که امروزه بنابر دلایل گوناگون دچار فرسایش و افول کارکردی شده‌اند. یکی از مهم‌ترین این محله‌ها در پایتخت ایران، محلۀ «عودلاجان» است. با توجه به اینکه این محله سیستمی پیچیده دارد، برای حفظ و احیای آن پاسخ به دو پرسش کلیدی ضروری است. نخست اینکه چه عواملی در بستری تاریخی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا وضعیت ناپایدا...

[ 8 ] - رویکرد ساختاری ـ نهادی به بن‌بست مجالس مشروطه در ایران

مقاله‌ حاضر به شرایط ساختاری ـ نهادی مجلس که مهم‌ترین نهاد برآمده از انقلاب مشروطه در ایران است می‌پردازد. بر مبنای رویکرد نهادگرایی تاریخی، چگونگی و چرایی روند تحول مجالس دوره مشروطه (مجلس اول تا مجلس چهارم) و تعامل شرایط ساختاری جامعه‌ ایران و ویژگی‌های نهادی مجلس در مسیر منتهی به بن‌بست مجالس مشروطه را بررسی می‌کند. سؤا...