محمد علی بصیری
عضو هیت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - علت کاوی کودتای نافرجام2016 ارتش ترکیه علیه حزب عدالت و توسعه
ارتش ترکیه در سالهای 1960، 1971، 1980، 1997.م به خاطر حقی که «کمال آتاترک» برای محافظت از جمهوری ترکیه و حفاظت از ارزشهای کمالیستی به موجب قانون اساسی به ارتش واگذار کرده، دست به کودتا زده است، ولی با به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در سال 2003.م و توسعه همه جانبه ترکیه، این کشور، گذار واقعی به دمکراسی و مردم سالاری را در پیش گرفته بود و حزب عدالت و توسعه از طریق راههای قانونی و اصلاح قانون...
[ 2 ] - بسترهای شکل گیری و تداوم تروریسم در خاورمیانه مطالعه موردی داعش در عراق و سوریه
بنیادگرایی اسلامی و تروریسم از مهم ترین تهدیدات علیه صلح و امنیتِ خاورمیانه است. یکی از خطرناک ترین نمودهای تروریسم در منطقه گروه داعش است. این گروه بخش های از عراق، سوریه و لیبی را به کنترل خود در آورده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که مهم ترین علت تداوم و بازتولید گروه‌های تروریستی همچون داعش در خارومیانه چیست؟ هرچند مدت طولانی است که بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقهای مدعی مبارزه با ...
[ 3 ] - بررسی تطبیقی گفتمان مقاومت اسلامی حزب‌الله لبنان و گفتمان سلفی تکفیری
پیروزی انقلاب اسلامی ایران و اشغال جنوب لبنان، به‌وسیله رژیم صهیونیستی در سال 1982 میلادی، به ایجاد و تکوین حزب‌الله لبنان با حمایت‌های نظام جمهوری اسلامی ایران منجر شد که نتیجه آن، پیدایش گفتمانی نشأت‌گرفته از اسلام شیعی با نام مقاومت اسلامی لبنان بود. درمقابل این امر، گفتمانی نیز با عنوان سلفی ـ تکفیری و با حمایت وهابیت حاکم بر عربستان سعودی متولد شد. در حال حاضر، وقایع سالهای اخیر د...
[ 4 ] - واکاوی تهدیدات امنیتی داعش بر محور مقاومت و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
پژوهش حاضر با هدف واکاوی تهدیدات امنیتی گروه سلفی جهادی داعش بر محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و تلاش اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سؤال است که گروه سلفی جهادی داعش با عقایدی ضد شیعه چه تهدیداتی را میتواند علیه محور مقاومت وامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟ فرضیه پژوهش حاکی از آن است که تهدیدات ناشی از این گروه در سطوح مختلف سیاسی، ...
[ 5 ] - بررسی رابطه حزب‌الله لبنان با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از منظر سازه‌انگاری و نوواقع‌گرایی
هدف این تحقیق بررسی دلایل حمایت ایران از حزب‌الله و تأثیرات آن بر ابعاد مختلف امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریه‌های سازه‌انگاری و نوواقع‌گرایی است. از این‌رو این تحقیق به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که چرا جمهوری اسلامی ایران از حزب‌الله لبنان حمایت می‌کند؟ فرضیه مقاله نیز عبارت است از اینکه حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب‌الله در راستای تأمین ابعاد مختلف امنیت ملی جمهوری ا...
[ 6 ] - جهانی شدن، دین و الهیات تسلیمی در روابط بین الملل
جهانی شدن به عنوان یک فرایند یا طرح آثار اجتناب‌ناپذیری در نظام بین‌الملل به ارمغان می‌آورد. یکی از این آثار جهانی شدن دین است. دین جهانی شده چه خواهد بود ؟ در مورد آن اختلاف دیدگاه بین متخصصین این حوزه وجود دارد. آنچه میتواند نقطه مشترک این دیدگاه‌ها برای دینِ جهانی شده باشد، اصول و مبانی و ارزشهای مشترک جهان شمول ادیان است. در این زمینه دینی که کاملتر و جامع‌تر است سهم بیشتر خواهد داشت و آن ...
[ 7 ] - خیزش اقتصادی- نظامی جمهوری خلق چین و پیامدهای امنیتی آن برای جمهوری اسلامی ایران
چکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را می‌توان دولت‌هایی تجدیدنظرطلب در نظام بین‌الملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینه‌ی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هستهای ایران و بحران سوریه، مواضع آن‌ها هم‌راستا بوده است. حال، ظهور چین به‌عنوان قدرتی بالاتر از ایالات‌متحده در سالهای آینده، چه تأثیرات امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران در پی خو...
[ 8 ] - دولت، حاکمیت و همگرایی منطقه ای (مقایسه شرق آسیا و اروپا)
همگرایی و همکاری های منطقه ای به طور فزاینده ای به یک روند مهم در قاره آسیا و اروپا تبدیل شده است. در غرب، پنج دهه روند همگرایی در اروپا منجر به ایجاد یک حکومت منطقه ای شده است که قادر به تصمیم گیری های لازم الاجرای قانونی و سیاسی می باشد و در شرق آسیا، همکاری منطقه ای بر اساس ایده ها و شیوه های «آ س آن» بوده است. در اروپا، همگرایی منطقه ای بر مبنای یک چهارچوب نهادی و قانونی...
[ 9 ] - خیزش نظامی چین و چالش های پیش روی هژمونی آمریکا
خیزش نظامی چین یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ مدرن روابط بین الملل است. این کشور بیش از دو دهه است که با در پیش گرفتن سیاست های عقلایی در دو حوزه ی داخلی و بین المللی به پیشرفت های عظیمی نایل آمده است. کسب این موفقیت ها در ترکیب با قابلیت های وسیع این کشور، آن را به قدرتی بزرگ و تاثیرگذار و یکی از کاندیداهای ابرقدرتی در قرن بیست و یکم تبدیل ساخته است. از آنجا که ایالات متحده خود را تنها ابرقدرت ...
[ 10 ] - بررسی ریشه‌‌های داخلی نواقتدارگرایی در آسیای مرکزی در چارچوب الگوی نئوپاتریمونیالیستی
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و نابودی تام‌‌گرایی کمونیستی، زمینه برای تقویت دموکراسی در جمهوری‌‌های تازه‌استقلال‌یافته مهیا شد. تدوین قوانین اساسی مبتنی‌بر انتخابات آزاد، از اتمام دوران اقتدارگرایی در این جمهوری‌‌ها حکایت‌داشت اما در فاصله سالهای 1991 تا 2000، الگویی جدید از اقتدارگرایی در منطقه تکوین‌یافت به‌طوری‌که در آغاز هزاره سوم، شکلی نوین از اقتدارگرایی در هر پنج جمهوری آسیای مرکزی، ...
[ 11 ] - بررسی علل و عوامل شکل‌گیری داعش
پس از استقرار نظام دموکراتیک در عراق و دستیابی شیعیان به قدرت، دول عرب منطقه از افزایش قدرت و حوزۀ نفوذ ایران نگران شدند. با افزایش مطالبات مردمی و وقوع انقلاب در کشورهای عربی این نگرانی به‌ویژه در بحرین به‌دلیل دارا بودن اکثریت شیعه افزایش یافت. آنان با اعزام نیرو به بحرین واکنش نشان دادند و نیز با افزایش مطالبات و اعتراضات مردمی در سوریه به بهانۀ حمایت از انقلابیون و برای ضربه زدن به ایران وا...
[ 12 ] - بررسی پیامدهای سیاسی و امنیتی اشغال عراق از سوی آمریکا برای رژیم صهیونیستی
به‌دلیل رویکرد هستهای عراق و تهدید رژیم صهیونیستی، این رژیم در سال 1361ش تأسیسات اتمی عراق را نابود کرد. در دهۀ 1370 رژیم صهیونیستی و طرف‌دارانش از امریکا خواستند کار عراق را یکسره و تهدید حملۀ عراق به سرزمین‌های اشغالی را برطرف کند. در سال 1383ش با اشغال عراق، رژیم صهیونیستی کوشید از نزدیک فعالیت‌های هستهای ایران را تحت‌نظر بگیرد و به سوریه و ترکیه نزدیک‌تر شود تا با استفاده از اهرم کردها ...
[ 13 ] - همگرایی فرهنگی کشورهای حوزه نوروز بر مبنای رویکرد آینده پژوهی
در گستره وسیع حوزه نوروز، کشورهایی که علاوه بر نوروز، در سایر شاخصههای فرهنگی هم چون دین، حافظه تاریخی، مشاهیر، هنرها و غیره اشتراک دارند؛ تحت عنوان هسته مرکزی این حوزه، از پتانسیلهای بیشتری برای همسویی و همگرایی با یکدیگر برخوردارند. آینده اندیشی پیرامون این اشتراکات، میتواند زمینه ساز این مهم باشد. در این پژوهش با استفاده از روش آینده پژوهی در پی پاسخ به این سوال بودیم که ، سناریوهای ممکن...
[ 14 ] - نقش گردشگری دینی در دیپلماسی فرهنگی و وحدت جهان اسلام
صنعت گردشگری عامل مؤثر در توسعه فرهنگی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به شمار می‌رود و در ایجاد صلح و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی و افزایش تعاملات علمی، رشد تولیدات اقتصادی، اجتماعی، وحدت جوامع، تحول و تکامل ارزش‌ها و آداب و سنن مؤثر است. گردشگری به عنوان وسیله ارتباطی و ابزار دیپلماسی فرهنگی، نقش مؤثری در تعامل بین فرهنگ‌ها ایفا می‌کند. ازآنجایی‌که گردشگری میتواند فضایی پدید آورد که صلح میا...
[ 15 ] - خیزش اقتصادی- نظامی جمهوری خلق چین و پیامدهای امنیتی آن برای جمهوری اسلامی ایران
چکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را می‌توان دولت‌هایی تجدیدنظرطلب در نظام بین‌الملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینه‌ی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هستهای ایران و بحران سوریه، مواضع آن‌ها هم‌راستا بوده است. حال، ظهور چین به‌عنوان قدرتی بالاتر از ایالات‌متحده در سالهای آینده، چه تأثیرات امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران در پی خو...
[ 16 ] - دولت، حاکمیت و همگرایی منطقه ای (مقایسه شرق آسیا و اروپا)
همگرایی و همکاری های منطقه ای به طور فزاینده ای به یک روند مهم در قاره آسیا و اروپا تبدیل شده است. در غرب، پنج دهه روند همگرایی در اروپا منجر به ایجاد یک حکومت منطقه ای شده است که قادر به تصمیم گیری های لازم الاجرای قانونی و سیاسی می باشد و در شرق آسیا، همکاری منطقه ای بر اساس ایده ها و شیوه های «آ س آن» بوده است. در اروپا، همگرایی منطقه ای بر مبنای یک چهارچوب نهادی و قانونی...
[ 17 ] - خیزش نظامی چین و چالش های پیش روی هژمونی آمریکا
خیزش نظامی چین یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ مدرن روابط بین الملل است. این کشور بیش از دو دهه است که با در پیش گرفتن سیاست های عقلایی در دو حوزه ی داخلی و بین المللی به پیشرفت های عظیمی نایل آمده است. کسب این موفقیت ها در ترکیب با قابلیت های وسیع این کشور، آن را به قدرتی بزرگ و تاثیرگذار و یکی از کاندیداهای ابرقدرتی در قرن بیست و یکم تبدیل ساخته است. از آنجا که ایالات متحده خود را تنها ابرقدرت ...
[ 18 ] - تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکا
تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکا چکیده خسرو دهقانی محمد علی بصیری عنایت الله یزدانی قدرت نرم از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود. این مقاله تلاش دارد تا میزان تاثیر سیاست‌های دونالد ترامپ بر قدرت نرم آمریکا را بررسی نماید. در همین راستا سوال اصلی مقاله این است که سیاست داخلی و خارجی ترامپ چه تا...
[ 19 ] - Investigating Islamic Revolution of Iran Based on Agency-Structure in the Theories of International Relations
While communism and capitalism were competing to extend to larger geographical regions, Islamic revolution of Iran founded a political system based on an Islamic ideology and a new player with new standards was introduced as a new agency in the international system. Necessities of an Islamic ideology posed challenges for the interaction of this new agency with established international structur...
[ 20 ] - آسیب شناسی «آینده‌پژوهانه» سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درتاجیکستان
محققانی که درارتباط با تحلیل سیاست خارجی فعالیت دارند، وظیفه خود را بهبود تصمیم‌گیری در سیاست خارجی بیان کرده اند. نگارندگان با هدف کمک به بهبود تصمیم‌گیری درسیاست خارجی اقدام به آسیب‌شناسی استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری تاجیکستان نموده‌اند. تحلیل سوات وپستل موضوع نشان می‌دهد سیاست خارجی حمهوری اسلامی ایران از نفاظ ضعف و قوت داخلی و فرصت‌ها وچالش‌های محیطی تاثیرپذیرفته است ...
نویسندگان همکار