عنایت الله یزدانی

دانشیار روابط بین الملل، گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

[ 1 ] - تأثیر هویت نقشی بر راهبردهای تصمیم‌گیری درمورد پروندۀ هسته‌ای و بازنمایی آن در دورۀ روحانی

ساخت‌های ذهنی، ویژگی‌های فردی، ارزشی و روانی کارگزاران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره‌های مختلف به هویت مبتنی بر نقش خاص منجر شده است و این امر در اتخاذ تصمیم دربارۀ پروندۀ هسته‌ای راهبردهای متفاوتی در پی داشته است. ادراک و بازنمود هویتی سازگار با ساختار نظام بین‌الملل یا تضاد با آن، در کاهش یا تشدید منازعۀ هسته‌ای ایران نقش متفاوتی ایفا کرده است. هویت نقشی که گفتمان روحانی ارائه کرد ب...

[ 2 ] - تبیین تاثیر و نقش بریکس برنظم جدید جهانی

از دهه گذشته، جامعه بین المللی شاهد اعمال نفوذ قدرت های نوظهور بریکس در امور جهان می باشد. تشکیل بلوک بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی) که پیشرو نظم جدیدی در جهان است موجب گردید که این بلوک خود را به عنوان بازیگر کلیدی در نظم بین المللی مطرح کند. این مقاله به تببین و بررسی تلاش های بریکس برای به چالش کشیدن هژمونی غرب و تبدیل به نظم چند قطبی پرداخته است. مقاله حاضر در پی پاسخگویی به...

[ 3 ] - بررسی مقایسه ای راهبرد ترکیه و عربستان در بحران سوریه

با پایان جنگ سرد بازیگران منطقه ای استقلال عمل لازم را برای رقابت مستقیم در مناطق ژئواستراتژیک کسب کردند. در همین راستا سوریه بستر مناسبی برای رقابت قدرت های منطقه ای شد. با شروع اعتراضات داخلی در سوریه (2011) رقابت مذکور آشکار و به اوج خود رسید. اگرچه ریشه های داخلی بحران سوریه انکار ناپذیر است اما نقش بازیگران منطقه ای در تعمیق این بحران قابل توجه است. قدرت های منطقه ای دخیل در بحران سوریه در...

[ 4 ] - بررسی نقش وجایگاه افغانستان در روابط استراتژیک ایران و هند

در سال های اخیر روابط دوکشور ایران وهند علی رغم گذشتۀ بسیار مطلوب، دارای فراز ونشیب های زیادی بوده است که یکی از مهمترین دلایل آن، حضور و نفوذ آمریکا در هند و دخالت های مستمراین کشور در مسائل منطقه ای می باشد. با این وجود، هنوز موارد متعددی در سطح منطقه وجود دارد که توجه دو کشور ایران وهند را برای همکاری های همه جانبه به خود جلب کرده است. یکی از مهمترین این موارد کشور افغانستان است که در منطقه ...

[ 5 ] - تبیین بازتولید منازعه جمهوری اسلامی ایران وآمریکا در جنوب غرب آسیا؛در عصر پسا برجام؛ بازگشت به نوواقع گرائی

پس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین‌المللی برجام،انتظار می‌رفت این مدل بتواند به عنوان یک الگو جهت حل و فصل مسالمت آمیز موضوعات اختلافی دیگر مورداستفاده قرارگیرد.ولیکن تحولات پسابرجام،امیدها جهت تسری این مدل به پرونده‌های مناقشه‌آمیز دیگر را کاهش داد.برخلاف تصور برخی از تحلیل‌گران،ایران نه تنها در صدر تهدیدات امنیتی مورد شناسائی آمریکا وم...

[ 6 ] - تبیین منافع و اهداف استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در اتحاد استراتژیک با حزب‌الله لبنان

استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران منجر به ایجاد اتحادی منحصر به فرد با حزب‌الله لبنان بر اساس منافع و ملاحظات اعتقادی و استراتژیکی گردید. بر این اساس سؤال اصلی این پژوهش مبتنی بر این است که اتحاد استراتژیک جمهوری اسلامی ایران با حزب‌الله لبنان چه تأثیری بر منافع استراتژیکی جمهوری اسلامی گذاشته است؟ مفروض اصلی پژوهش حاکی از این است که اتحاد جمهوری اسلامی با حزب‌الله منجر به تأمین منافع استراتژ...

[ 7 ] - تبیین بازتولید منازعه جمهوری اسلامی ایران وآمریکا در جنوب غرب آسیا؛در عصر پسا برجام؛ بازگشت به نوواقع گرائی

پس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین‌المللی برجام،انتظار می‌رفت این مدل بتواند به عنوان یک الگو جهت حل و فصل مسالمت آمیز موضوعات اختلافی دیگر مورداستفاده قرارگیرد.ولیکن تحولات پسابرجام،امیدها جهت تسری این مدل به پرونده‌های مناقشه‌آمیز دیگر را کاهش داد.برخلاف تصور برخی از تحلیل‌گران،ایران نه تنها در صدر تهدیدات امنیتی مورد شناسائی آمریکا وم...

[ 8 ] - تبیین رابطۀ خودمختاری قومی و جدایی‌طلبی در روابط بین‌الملل (مطالعۀ موردی: گرجستان)

خودمختاری در ادبیات روابط بین‌الملل به‌عنوان شیوه‌ای برای مدیریت درگیری‌های میان اقلیت‌های قومی و دولت مرکزی مطرح بوده است. به باور بسیاری از اندیشمندان روابط بین‌الملل، این شیوه در بیشتر موارد، گزینه‌ای مناسب برای پاسخ‌گویی به مطالبات گروه‌های قومی در زمینۀ بهره‌مندی از آزادی‌های مربوط به هویت متمایز خویش و ایجاد آرامش در روابط این گروه‌ها و دولت مرکزی بوده است. در برابر، برخی دیگر با نفی خوش‌...

[ 9 ] - دکترین اتحاد پیرامونی و امنیت اسرائیل

از ابتدای تاسیس رژیم صهیونیستی، خطر انزوا تهدید جدی برای دولتمردان آن بوده است. با توجـه به این تهدید،» دیوید بن گوریون« دکترین اتحاد پیرامونی را در جهت خروج از انزوا در برابر اتحاد دول عربی مطرح کرد. چارچوب اصلی این دکترین گسترش روابط با دولتهای مسلمان غیرعرب بود. 3رکـن اصلی استراتژی پیرامونی اسرائیل، بر ارکان نظامی، اطلاعاتی و دیپلماسی استوار بوده که در پیشـبرد آن از ...

[ 10 ] - راهبرد سیاست خارجی ترامپ در قبال پرونده هسته‌ای ایران

طی چند دهه اخیر، مناقشه هسته‌ای ایران با کشورهای غربی و ابعاد گوناگون آن به اصلی‌ترین موضوع سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. در این میان نوع مواجهه آمریکا به عنوان هژمون سیستم بین‌المللی با این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این پژوهش تلاش دارد الگوی راهبردی ترامپ را در قبال پرونده هسته‌ای ایران در یک چارچوب منطقی و علمی مورد ارزیابی قرار دهد. روش پژوهش از نوع کیفی و رویکرد ...

[ 11 ] - تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکا

تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکا چکیده خسرو دهقانی محمد علی بصیری عنایت الله یزدانی قدرت نرم از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود. این مقاله تلاش دارد تا میزان تاثیر سیاست‌های دونالد ترامپ بر قدرت نرم آمریکا را بررسی نماید. در همین راستا سوال اصلی مقاله این است که سیاست داخلی و خارجی ترامپ چه تا...

[ 12 ] - تأثیر تقابل فرد و ساختار بر راهبردهای تصمیم‏گیری پرونده هسته‏ای ایران؛ مطالعه موردی گفتمان نواصول‏گرایی

عوامل تأثیرگذار و میزان تأثیرشان در رویکرد هسته‏ای ایران در دوره‏های مختلف، متعدد و دارای تفاوت‏های اساسی بوده‏ است. اما با‌این‌حال دو متغیر فرد و ساختار همواره و در همه دوره‏ها تأثیر اجتناب‏ناپذیری بر رویکردهای ایران داشته‏اند، چرا که نوع  ارتباط‏ بین این دو می‏توانست زمینه تشدید و یا تسهیل شرایط برای حل این منازعه را فراهم ‏آورد. در همین راستا نشانه‏های رفتاری، کلامی و کنشی گفتمان نواصول‏گرای...

[ 13 ] - تحلیلی بر بازنمایی اسلام و ایران در سریال خانم وزیر

در جهان فعلی، رسانه ها با بکارگیری بازنمایی توانسته اند مرز بین سرگرمی، اطلاعات و سیاست را در هم آمیزند. سینمای هالیوود از جمله رسانه هایی است که با استفاده از بازنمایی، مرز بین شبیه سازی و واقعیت را از بین برده و حاصل این درهم آمیختگی تحت عنوان حاد واقعیت یا ابرواقعیت به منصه ظهور رسیده است. با در نظر داشت این موضوع می توان اینگونه بیان کرد که سینمای هالیوود و سلطه رمزگان آن می تواند منشاء اصل...

[ 14 ] - آسیب شناسی «آینده‌پژوهانه» سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درتاجیکستان

محققانی که درارتباط با تحلیل سیاست خارجی فعالیت دارند، وظیفه خود را بهبود تصمیم‌گیری در سیاست خارجی بیان کرده اند. نگارندگان با هدف کمک به بهبود تصمیم‌گیری درسیاست خارجی اقدام به آسیب‌شناسی استراتژی‌ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری تاجیکستان نموده‌اند. تحلیل سوات وپستل موضوع نشان می‌دهد سیاست خارجی حمهوری اسلامی ایران از نفاظ ضعف و قوت داخلی و فرصت‌ها وچالش‌های محیطی تاثیرپذیرفته است ...

[ 15 ] - تحلیل دلیل‌ها و عامل‌های مادی و غیرمادی پیوسته‌سازی شبه‌جزیرۀ کریمه به فدراسیون روسیه

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در سال 1991 و پایان منازعات شرق و غرب، به‌نظر می‌رسید دوران صلح و امنیت فرا رسیده باشد؛ اما تنها بیش از دو دهه از سقوط دیوار برلین نگذشته بود که شرایط به‌گونه‌ای تغییر کرد که دوباره، غرب و روسیه در اوکراین به حمایت از بخشی از جامعۀ اوکراین روبه‌روی یکدیگر قرار گرفتند. روسیه پس از گسترش بحران، تصمیم به پیوسته‌سازی شبه‌جزیرۀ کریمه به فدراسیون روسیه گرفت و پس از اشغال و ...