شادی نفیسی
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران(استادیار).
[ 1 ] - متابعت الهی در قرآن و راهکارهای ارتقاء آن در دانشگاه اسلامی
هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم متابعت الهی و بررسی راهکارهای ارتقاء آن در دانشگاه اسلامی است. چهار سؤال پژوهشی در خصوص ماهیت، انواع، پیش‌نیازها و راهکارهای ارتقای آن در دانشگاه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی و جامعه تحقیق، متنی و دربرگیرنده قرآن است. افزایش سطح معرفت دینی، تدوین متون بر اساس جهان‌بینی الهی و معرفی الگوهای متابعت از راهکارهای بعد فرهنگی و تقویت باورهای دینی،...
[ 2 ] - جایگاه و کاربرد حدیث در تفسیر سید حیدر آملی
Haydar Ibn Ali Ibn Haydar, known as Sayyid Haydar Āmoli, is the philosopherand mystic of the eighth century AH and is the author of Tafsir al-Mohit al-Azam. He wrote this exegesis toward the end of his life in which he referred to many traditions narrated by the Immaculate. Hadiths have been reported in Al-Mohit al-Azamin different forms and ways. Most of these hadiths have been reported by par...
[ 3 ] - مطالعه تطبیقی پوشش کنیز در فقه و تفسیر شیعه و سنی
در اسلام عفاف جنسی برای تمام زنان اعم از آزاد و بنده واجب دانسته شده است؛ اما از آیۀ 59 سورۀ احزاب، تفسیرهای مختلفی راجع به پوشش کنیز از سوی مفسران دو مذهب ارائه شده است. یکی از این تفسیرها نهی از پوشش کنیز و امر به پوشش زنان آزاد جهت تمایز از کنیزان است. اگرچه اکثریتِ اهل‌سنت قائل به این نظر بوده‌اند، اما به دلیل تعارض آن با آموزه‌های قرآنی در خصوص نهی از اجبار به زنا، عمومیت خطاب در آیات حج...
[ 4 ] - مبانی اختصاصی تفسیر علمی از قرآن کریم
تفسیر علمی یکی از روش‌های تفسیری درازدامنی است که در دوره معاصر به یک جریان تفسیری جدی با نگاشته‌های متعدد تبدیل شده است. این جریان تفسیری، همواره موافقان و مخالفان سرسختی داشته است که از جهات گوناگون بر استواری یا نااستواری آن پای فشرده‌اند، اما در این نزاع هر یک از طرفین کمتر به مبانی توجه داشته‌اند. در این مقاله شش مبنای اختصاصی مفسران علمی شناسایی شده است. مفسران علمی به اشتراک قلمرو علم و ...
[ 5 ] - تفسیر اجتماعی قرآن؛ چالش تعریف و ویژگی‌ها
تفسیر اجتماعی از رویکردهای بسیار مهم تفسیری است که در دوره معاصر پدیدار گشته و بسیاری از اثار تفسیری مطرح، با این رویکرد نگاشته شده است. با این‌همه، بحث از تفسیر اجتماعی با چالشهای جدی‌ای در عنوان، تعریف و ویژگی‌ها روبروست. از این جریان تفسیری در هر یک از تفسیرپژوهی‌ها با عنوانی متفاوت یاد شده است. تمدنی، اجتماعی، عقلانی، تربیتی و حرکتی عناوین مختلفی هستند که برای آن به کاررفته‌اند، درعین حال ...
[ 6 ] - بررسی و نقد آراء ماتریدی و نسفی در مورد آیات مربوط به اهل‌بیت(ع)
ماتریدیه به عنوان یکی از فرق کلامی مسلمانان در کنار دیگر فرق کلامی همچون شیعه، معتزله و اشاعره شناخته می‌شود، اما نسبت به دیگر فرق کلامی کمتر مورد توجه فرق نویسان متقدم قرار گرفته است. پایه گذار این فرقه ابومنصور ماتریدی است، این نحله فکری حنفی مذهب به لحاظ عقل‌گرایی به معتزله نزدیک است. چنانکه کتب عقاید ماتریدیه نشان می‌دهد، ایشان نیز در مسئله امامت با دیگر اهل سنت هم رأی هستند اما اهل‌بی...
[ 7 ] - روش علامه شعرانی در حل تعارض اخبار
چکیده در میان کتاب‌ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می‌رسد محتوا و مضمون آنها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی از افرادی است که برای بر‌طرف‌کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از ...
[ 8 ] - تفسیر منسوب به امام حسن عسگری (ع) در بررسی علامه شوشتری
تفسیر منسوبه به امام حسن عسگری (ع) از جمله تفاسیر اولیه شیعه است که بسیار زود هنگام اعتبار آن مورد بحث بوده است. مخالفان این تفسیر به لحاظ سندی و متنی به بحث از آن پرداخته اند. علامه شوشتری نیز از جمله این مخالفان است که در الاخبار الدخیله به اجمال به بحث از سند آن می پردازد، هم چنان که متن آن را نیز به نقد می کشد. نقد محتوایی او از این تفسیر، مفصل ترین نقد از آن محسوب می شود. او در نقد خود از ...
[ 9 ] - کاربست بینامتنیت قرآنی در تصحیح متن روایات: مطالعه موردی نهج البلاغه
بینامتنیت از جمله مباحث نوین در حوزه مطالعات ادبی است که به بررسی روابط بین دو متن می‌پردازد. نظریه‌پردازان مختلف با خاستگاه‌ها و تحلیل‌های متفاوتی به تبیین این روش پرداخته‌اند. ژنت از جمله مشهورترین نظریه‌پردازان متأخر در این زمینه است که به تفصیل به طبقهبندی انواع روابط بینامتنی و تحلیل چگونگی آنها پرداخته است. از بین متون دینی، ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن، به ویژه با توجه به این که امام عل...
[ 10 ] - تاریخ انگارۀ «کرم» در فرهنگ عصر نزول
در میان معانی متعدد ریشه«کرم»، معنای «بخشش» تنها در زبان‌های جنوبی حاشیه‌ای و دیگر معانی این ریشه، احترام، اعتبار و شرافت تنها در زبان عربی ملاحظه می‌شود. اما ظهور این معانی را در آخرین مراحل فرایند معناسازی «کرم» در فرهنگ عصر نزول، از لحاظ اجتماعی و فرهنگی چگونه می‌توان تحلیل نمود؟ و اینکه آیا فرایند معناسازی کرم، در قرآن نیز تداوم یافته و اصولا معانی ریشۀ «کرم»، پیش از نزول و پس از آن، چه ارت...
[ 11 ] - متابعت الهی در قرآن و راهکارهای ارتقاء آن در دانشگاه اسلامی
هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم متابعت الهی و بررسی راهکارهای ارتقاء آن در دانشگاه اسلامی است. چهار سؤال پژوهشی در خصوص ماهیت، انواع، پیش‌نیازها و راهکارهای ارتقای آن در دانشگاه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی و جامعه تحقیق، متنی و دربرگیرنده قرآن است. افزایش سطح معرفت دینی، تدوین متون بر اساس جهان‌بینی الهی و معرفی الگوهای متابعت از راهکارهای بعد فرهنگی و تقویت باورهای دینی،...
[ 12 ] - aaaa
bbbb
[ 13 ] - آسیب‌شناسی نقدهای تاریخی علامه شوشتری در حوزه روایات تفسیری
در نقد متن هر حدیثی گردآوری تمامی داده‌های مرتبط و اِعمال دقیق ضوابط نقد، حائز اهمیت است. گاه به رغم دقت ناقد حدیث، وی از خطا مصون نمی‌ماند. این مقاله در صدد پاسخ به این سؤال است که تا چه اندازه نقدهای علامه شوشتری برای اثبات موضوع بودن حدیث، اتقان دارد؟ آسیب‌های نقد و بررسی‌های ایشان در حوزه روایات تفسیری چیست؟ این تحقیق با روش مطالعه کتابخانه‌ای و رویکرد تحلیلی - توصیفی در چهار نمونه روایت تفس...
نویسندگان همکار