ژیلا سجادی
عضو هیات علمی گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهبد بهشتی
[ 1 ] - برآورد ارزش اقتصادی مناطق گردشگری (مورد پژوهی: رودبار قصران)
چکیدهامروزه منابع طبیعی به عنوان سرمایه های اصلی اکوتوریسم با چالش های متعددیمواجه است. بنابراین ارزشگذاری مناطق اکوتوریستی و کارکردهای زیست محیطی درراستای اتخاذ سیاستهای اقتصادی از مهمترین مقولات برنامهریزی صنعت گردشگری بهشمار میآید. منطقۀ تفریحی رودبار قصران یکی از ج اذبه های اکوتوریستی شهرستانشمیرانات استان تهران است. لذا مطالعۀ ارزش اکوتوریستی آن میتواند در توسعۀگردشگری منطقه مؤثر باشد. روش...
[ 2 ] - تحلیلی بر مهاجرتهای روستایی- شهری با تاکید بر نقش مسافت و دسترسی (مورد: شهرستان ممسنی)
چکیده نادیده گرفتن روستاها در فرایند اجرای برنامههای توسعه ، به ویژه در کشورهای درحال توسعه ، سبب بروز تفاوتها و دوگانگیهای چشمگیر اقتصادی و اجتماعی بین جوامع شهری و روستایی گردیده است. محرومیت و فقر ناشی از چنین روندی، روستاییان را وادار نموده که برای بهبود شرایط اقتصادی – اجتماعی و رفاه زندگی خود از روستاها به دیگر کانونهای سکونتگاهی، به ویژه شهرها مهاجرت نمایند. این جابه جاییها که با...
[ 3 ] - نقش توانمندسازی اجتماع محور در فقرزدائی فرهنگی زنان (مطالعه موردی: منطقه 18 تهران)
پژوهش حاضر، توانمندسازی زنان را از لحاظ فقرزدائی فرهنگی مورد ارزیابی قرارداده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و محدوده مکانی، منطقه 18 و جامعه آماری آن، زنان در سن فعالیت اقتصادی است. جمع آوری اطلاعات و دادهها از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشگری و مصاحبه) انجام گرفته و برآورد جامعه نمونه (200 نفر) با در نظر گرفتن سطح احتمال 95 درصد و احتمال (p=./9) و عدم احتمال (q=. /1) صفت ...
[ 4 ] - ظرفیّت‌سنجی گردشگری ساحلی پایدار، مطالعة موردی: شهرستان کنگان
امروزه اهمیّت صنعت گردشگری باعث شده است که دامنة وسیعی از برنامههای راهبردی و اجرایی در سطح کشورها و مناطق دارای جاذبههای گردشگری، برای توسعة این صنعت به اجرا درآید. تنوّع بخشی به فعالیّتهای صنعتی و اقتصادی پارس جنوبی، بالا بردن شاخصهای توسعة انسانی (رفاه، سلامت و...) و زیست محیطی، توجّه به پایداری اجتماعی، معرّفی و نمایش توان نیروهای داخلی در عرصة صنعت کشور (توسعة فنی- فرآیندهای صنعتی و پیشرفت...
[ 5 ] - ارزیابی مولفه‌های شهروند هوشمند در فضاهای شهری با رویکرد انتقادی بر نظریه رشد هوشمند شهری (مورد: محله ولنجک، منطقه 1 شهر تهران)
مقدمه و هدف پژوهش: مولفه شهروند هوشمند در سایه نظریه رشد هوشمند شهری به فراموشی سپرده شده است بگونهای که در قالب این نظریه، اغلب برنامه‌ریزان و طراحان شهری تنها به بررسی شاخصهای اقتصاد و خدمات هوشمند در شهر میپردازند و سبک زندگی و فرهنگ شهروندان را به کمتر مورد توجه قرار میدهند. در همین راستا در این پژوهش محله ولنجک به عنوان یکی از محلات چندکارکردی و برنامهریزی شده شهر تهران در منطقه یک، ب...
[ 7 ] - نقش سرمایه های اجتماعی در مدیریت ومشارکت محله ای (مورد مطالعه: محله‌های سلیمانی(تیموری)وهاشمی منطقه ده شهرتهران )
مدیریت شهری به معنای ادراه امور شهر به منظور پایداری و رضایت اجتماعات محلی با در نظر گرفتن و تبعیت از سیاست های ملی است. نیل به چنین مدیریتی، توجه به سرمایه های اجتماعی را ضروری می‌سازد تا مشارکت محلی به منظور بسیج منابع نهفته شهروندان برای رفع مشکلات فزاینده را هموار سازد. درحالی که مدیریت محله در تهران برای ارتباط مردم و اجتماعات محلی با شورای شهر و مدیریت شهر تهران(شهرداری) ایجاد شده اند، فا...
[ 8 ] - بررسی مکان گزینی مسکن و اثرات آن بر الگوهای توسعه شهری
جمعیت شهری در دنیا به شدت رو به افزایش است و این افزایش جمعیت، چالش‌هایی را برای توسعه پایدار به همراه داشته است که از آن جمله می‌توان به کمبود مسکن به‌ویژه برای طبقات فقیر اشاره کرد. در کشور ما نیز در حال حاضر 5/71 درصد جمعیت در نقاط شهری ساکن هستند و مسکن شهرنشینان به یکی از موضوعات اساسی در جامعه تبدیل شده است. در این پژوهش بحث مکان‌گزینی مسکن مهر که از سیاستهای دولت نهم و دهم است و تأثیر ...
[ 9 ] - تحلیل تغییرات شبکه شهری استان همدان در یک دوره 50ساله (1385-1335)
در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، سلسله مراتب و تحولات شبکهی شهری استان همدان بررسی شده است. پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی الگوی پراکنش سکونتگاههای شهری، نظام یابی استقرار شهرها و نحوه ی توزیع و استقرار جمعیت در آنها بپردازد. در این راستا شهرهای استان بر اساس نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن در طی سال های 1335 تا 1385 و با استفاده از مدلهای تحلیل نزدیکترین همسایگی، نخست شهری، ضریب آنتروپ...
[ 10 ] - سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تخریب‌گری (وندالیسم) در فضاهای عمومی
زمینه و هدف: وندالیسم به عنوان پدیده اجتماعی میتواند اثرات منفی مالی، روانی و اجتماعی زیادی را بر جامعه تحمیل نماید. همچنین میتواند سبب کاهش کیفیت محیطی در فضاهای عمومی گردد. با توجه به وقوع این پدیده در ارتباط با اموال عمومی و یا در مکانهای که جامعه ذی‌نفع آن محسوب میشود پرداختن به آن دارای اهمیت است. پارکها به عنوان فضای سبز عمومی سبب افزایش حس مشارکت و تعلق و خلق فضاهای سرزنده در شهر م...
[ 11 ] - تغییر عناصر شهرهای اسلامی در گذار به شهرسازی مدرن
آنچه بر کالبد شهر اسلامی روحی زنده و پویا بخشیده و آن را از همتایان اروپایی خود متمایز ساخته؛ ردایی است بلند قامت که بر طارق معماری اسلامی نقش بسته و هویتی الهام بخش بدان بخشیده است. منظره شهر اسلامی که اوج ظرافت خود را در قرون 3 و 4 ه.ق به تجلی نشانده بود، با گذر از التهابات عصر صنعتی شدن، آن چنان در گیر و دار تغییر و تحول برون گرا قرار گفت که تنها توانست نوعی اختلاط بی قواره و مشکل زا را به ...
[ 12 ] - جهانی شدن و تاثیرات آن بر تحولات شهری
شهرها در طول تاریخ به دلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی شان دچار تحولات گسترده ای شده اند و در دهه های اخیر جهانی شدن موجب تحولات گسترده ای بر شهرها گردیده است. جهانی شدن بعنوان پدیده ای فراگیر ابعاد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه جهانی و به ویژه جامعه شهری را تحت تاثیر قرار داده است. تحولات تکنولوژیک و سیاسی نیم قرن اخیر جهان را وارد عصر جدیدی کرده است که ویژگی برجسته آن کاهش سریع فاصله های...
[ 13 ] - نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعهی پایدار اجتماعی شهرها (مورد مطالعه: محله‌ی سرتپوله – شهر سنندج)
محله‌ها از عناصر مهم و مؤثر تشکیل‌دهنده‌ی حیات اجتماعی شهری به شمار می‌روند. در مبانی نظری مرتبط با توسعه محله‌ای نوین، اهمیت مشارکت ساکنین محله، در قالب الگوهای برنامهریزی فرآیندگرا و تعامل‌محور مورد تأکید قرار گرفته است. برنامهریزی اجتماعات محلی با تأکید بر دیدگاه پایین به بالا بر توانمندسازی، افزایش سرمایه‌های اجتماعی و مشارکت جمعی ساکنین محلات تأکید دارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش مشارکت ا...
[ 14 ] - نقش مدیریت شهری در تو سعه پایدارگردشگری ساحلی از دیدگاه جامعه میزبان (مطالعه موردی شهر بوشهر )
یکی از اهداف مهم مدیریت شهری فراهم ساختن محیط مطلوب برای کار وزندگی شهروندان است. مدیریت شهری ضمن کنترل و نظارت بر ساختار کالبدی، اقتصادی واجتماعی و زیست محیطی، شهرها با اتخاذ خطمشیهای بلندمدت راهبردی موجب توسعه پایدار شهرها می‌گردد. فعالیت گردشگری میتواند با ایجاد فرصت‌های مناسب اشتغال و کسب درآمد برای ساکنان محلی، امکان توسعهی پایدار و یکپارچه‌ی شهری را فراهم سازد. پرسش اساسی ...
[ 15 ] - تولید دانش و توسعه در هزارۀ سوم و بررسی معیارهای علمی مقالات پژوهشی جغرافیای شهری ایران
دانش و تولید آن، به‌عنوان منبع بنیادین خلق و حفظ اقتصاد، اجتماع و فرهنگی پویا همواره در طول تاریخ اهمیتی فزاینده داشته و موتور توسعة همه‌جانبة کشورها بوده است، اما در چند دهة گذشته اهمیت توسعة علمی در گفتمان نظریة جدید رشد و توسعه بیش از پیش مطرح شده و دهکدة جهانی به‌سوی نظم جهانی اطلاعات پیش رفته است. براین‌اساس، در پژوهش حاضر ضمن تشریح ژرف و موشکافانة این روندها و تحولات، ویژگی‌های مهم‌تر مق...
[ 16 ] - سنجش قابلیت جرم‌خیزی پارک‌های شهری خوی براساس مدل ترکیبی
در این مقاله، ظرفیتسنجی جرائم انجامشده در پارک‌های شهر خوی انجام میگیرد و دادهها براساس سه مدل ضریب‌ویژگی، استانداردسازی و از طریق AHP رتبه‌بندی میشوند. پس از شناسایی هشت پارک مهم شهر، ابتدا جرائم از نظر فراوانی و درصد طبقه‌بندی میشوند. سپس با توجه به معیارها و زیرمعیارهای رسمی طبقه‌بندی‌شدة جرم در کتب حقوقی، مدل ضریب‌ویژگی و استانداردسازی دادهها پیاده شد. در پایان نیز با استفاده از نرم...
[ 17 ] - تحلیل مشارکتپذیری زنان: ضرورتی در بهسازی سگونتگاههای غیررسمی(مطالعهی موردی: محلّه‌ی آبک، منطقهی یک شهر تهران)
گسترش سگونتگاههای غیررسمی، ازجمله چالشهای جدّیِ فراروی تحقّق ابعاد مختلف توسعهی پایدار شهری، به‌ویژه در کشورهای رو به پیشرفت تلقّی میشود. این پدیدهی ناخوشایند، نتیجهی اِعمال سیاستهای خطّی و آمرانه و بهاصطلاح از بالا به پایین در برنامههای توسعهی این کشورها بوده که مسئلهی فقر شهری را بیش از هر وقت دامن زده و به پیروی از آن، ضرورت تغییراتی در نگرش به مسئلهی سکونتگاههای غیررسمی را مطرح ساخته...
[ 18 ] - کنش جمعی، توسعۀ اجتماعات محلی و نقش آنها در کاهش فقر شهری مورد شناسی: نعمت آباد تهران
همزمان با تغییر در تعریف و تفسیر فقر، سیاستها و روشهای مقابله با آن نیز متحول شده و از توجه به نظریات کلاسیک رشد اقتصادی به تمرکز بر روی درگیرکردن اجتماعات محلی در فرآیند برنامهریزی، پیادهسازی و مبارزه با فقر تغییر رویه دادهاند، که متأسفانه این چرخش در برنامههای کاهش و مبارزه با فقر شهری در کشورمان کمتر مورد توجه قرارگرفتهاست. پژوهش حاضر ابتدا سعی نمودهاست چارچوبی نظری برای تحلیل رابط...
[ 19 ] - بازخوانی نقش و عملکرد مدیریت شهری در تحقق محلّه‌ی تاریخی پایدار موردپژوهی: بافت تاریخی شهر یزد
آغاز زندگی اجتماعی هر شهرنشین و برقراری ارتباط با دیگران از محلّه آغاز میشود و محلّههای شهری به مثابه شاخصترین واحد سازمان فضایی شهر، حائز نقش مهمی در پایداری شهری هستند. در نظریههای توسعهی انسانمحور، پایدای در سطح محلات (به مفهوم جامع اجتماعی، اقتصادی، زیست- محیطی و کالبدی) و همچنین شهروندمداری، دو اصل بنیادین و پذیرفته شدهای هستند که با عنوان پذیرفته شدهترین و عامترین اصول محتوایی در ج...
[ 20 ] - تحلیلی بر پایداری کالبدی مسکن شهری با رویکرد توسعه پایدار مورد پژوهی: محله اسلام‌آباد زنجان
مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که توسعه سکونتگاههای فرودست شهری، شکل‌گیری محدوده‌های نابسامان، کیفیت پایین و مقاومت کم بناها در برابر مخاطرا...
[ 21 ] - سنجش ارتباط کیفیت کالبدی مسکن با امنیت تصرف در سکونتگاههای خودانگیخته‌ی شهری (مورد مطالعه: ناحیه‌ی منفصل شهری نایسر سنندج)
سکونتگاههای غیررسمی به مثابه‌ی یکی از پیامدها و ویژگی‌های بارز شهرنشینی معاصر در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده‌اند. در میان تمام مشکلاتی که این سکونتگاه‌ها دارند، امنیت تصرف، یکی از مهمترین مسائلی است که با آن مواجه هستند. حق تامین سکونت، اصلی اساسی و لازم برای بهبود شرایط زندگی ساکنین در این سکونتگاه‌ها به شمار می‌رود و فقدان آن منجر به عدم تمایل به مشارکت، عدم سرمایه‌گذاری در بهب...
[ 22 ] - ارزیابی مولفه‌های تاثیرگذار بر رضایتمندی از مقاصد گردشگری (مطالعه موردی: شهر های ساحلی استان بوشهر)
گردشگری شهری ترکیب پیچیده‌ای از فعالیت‌های مختلفی است که از به‌هم پیوستن ویژگی‌های محیطی و میزان توانمندی جاذبههای شهری در جذب بازدیدکنندگان و ارائه خدمات مناسب شکل میگیرد. نخستین شرط موفقیت هر شهر در توسعه گردشگری، وجود زیرساختهای مناسب شهری، یکپارچگی همه سازمانهای ذیربط و مدیریت عاقلانه و مدبرانه در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است. از طرف دیگر تنسیق و آمایش جاذبههای شهر، استفاده پایدا...
[ 23 ] - سنجش ارتباط کیفیت کالبدی مسکن با امنیت تصرف در سکونتگاههای خودانگیخته‌ی شهری (مورد مطالعه: ناحیه‌ی منفصل شهری نایسر سنندج)
سکونتگاههای غیررسمی به مثابه‌ی یکی از پیامدها و ویژگی‌های بارز شهرنشینی معاصر در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده‌اند. در میان تمام مشکلاتی که این سکونتگاه‌ها دارند، امنیت تصرف، یکی از مهمترین مسائلی است که با آن مواجه هستند. حق تامین سکونت، اصلی اساسی و لازم برای بهبود شرایط زندگی ساکنین در این سکونتگاه‌ها به شمار می‌رود و فقدان آن منجر به عدم تمایل به مشارکت، عدم سرمایه‌گذاری در بهب...
[ 24 ] - تحلیلی بر پایداری کالبدی مسکن شهری با رویکرد توسعه پایدار مورد پژوهی: محله اسلام‌آباد زنجان
مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که توسعه سکونتگاههای فرودست شهری، شکل‌گیری محدوده‌های نابسامان، کیفیت پایین و مقاومت کم بناها در برابر مخاطرا...
[ 25 ] - سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تخریب‌گری (وندالیسم) در فضاهای عمومی
زمینه و هدف: وندالیسم به عنوان پدیده اجتماعی میتواند اثرات منفی مالی، روانی و اجتماعی زیادی را بر جامعه تحمیل نماید. همچنین میتواند سبب کاهش کیفیت محیطی در فضاهای عمومی گردد. با توجه به وقوع این پدیده در ارتباط با اموال عمومی و یا در مکانهای که جامعه ذی‌نفع آن محسوب میشود پرداختن به آن دارای اهمیت است. پارکها به عنوان فضای سبز عمومی سبب افزایش حس مشارکت و تعلق و خلق فضاهای سرزنده در شهر م...
[ 26 ] - تحلیل و ارزیابی شاخص های زیست پذیری در نواحی شهری مطالعه موردی: نواحی 23 گانه شهر زنجان
امروزه شهرها با چالشهای بسیاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مواجه هستند. در عین حال افزایش جمعیت به همراه نسبت روزافزون شهرنشینی پیامدهای زیان باری برای شهرها به ارمغان آورده است. تداوم این گونه رشد شهرنشینی با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، بحران آفرین و هشداری بر ناپایداری شهرها میباشد. بنابرین ضرورت بحث زیستپذیری و توسعه پایدار امروزه در شهرها کاملاً نمایان است. پژوهش ...
[ 27 ] - نقش گردشگری خانه‌های دوم در تشدید فرآیند کالایی شدن فضا (مطالعه موردی: عرصه‌های روستایی شهرستان محمودآباد)
هدف این پژوهش ارزیابی تأثیرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و فرهنگی گردشگری خانه‌های دوم در کالایی شدن فضای روستایی شهرستان محمودآباد استان مازندران است. در این مطالعه از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای شهرستان محمودآباد به تعداد 91 روستا بر اساس سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران بودند که نیمی از روستاها به‌عنوان نمونه به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. جمع‌‌آوری دادهها با اس...
[ 28 ] - تحلیل عوامل مؤثر بر تشدید فرایند کالایی شدن فضای گردشگری (مطالعه موردی: عرصه‌های روستایی شهرستان محمود آباد)
پژوهش حاضر، به تحلیل عوامل مؤثر در کالایی شدن فضای روستایی شهرستان محمودآباد استان مازندران می‌پردازد. در این مطالعه، از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای شهرستان محمودآباد به تعداد 91 روستا بر اساس سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران بودند که نیمی از روستاها به‌عنوان نمونه به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. جمع‌‌آوری دادهها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و پردازش تصاویر ...