بهمن زندی
استاد زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
[ 1 ] - نام‌شناسی اجتماعی‌ــ شناختی؛ حوزه نوین مطالعات میان‌رشته‌ای
هدف مقاله، معرفی حوزه مطالعاتی میان‌رشته‌ای «نام‌شناسی اجتماعی‌ـ‌شناختی» است. نام‌شناسی، شاخه‌ای از زبان‌شناسی اجتماعی است که در آغاز به‌عنوان یک دانش درزمانی، به ریشه‌شناسی نام‌ها می‌پرداخت، ولی زبان‌شناسی اجتماعی با اتخاذ دیدگاه هم‌زمانی، نام‌شناسی را از یک دانش کهن‌گرا به دانشی برای مطالعه اجتماع معاصر تبدیل کرد. نام‌ها، عنصرهای زبانی هستند که بخشی از دانش زبانی را که نتیجۀ مراودات اجتماعی ...
[ 2 ] - زبا نشناسی تربیتی به مثابه حوزه پژوهشی میان رشته‌ای
گستردهترین حیطه زبان حیطهای است که زبان با زمینههای بیرون از خودش مرتبط میشود. به این اعتبار زبان بر برخی از عوامل محیطی تأثیر میگذارد و از بعضی از آنها تأثیر میپذیرد. یکی از مهم‌ترین این زمینه‌ها حوزه تعلیم و تربیت است. در این مقاله با به کارگیری روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، ضمن معرفی رشته جدیدی که در دانشگاه‌های بزرگ جهان دایر است، به سودمندی راه‌اندازی آن در جهت توسعه مطالعات زبانی با ت...
[ 3 ] - روند نام‌گذاری فرزندان در شهر مهاباد از دیدگاه زبان‌شناسی اجتماعی
این مقاله جهت بررسی سیر تحول نام‌گذاری در دورهای 12 ساله، در شهر مهاباد تهیه و تدوین گشته است. بدین منظور، 4682 نام متولدین سالهای ١٣٧٤ الی 1385 از مدارس این شهر گردآوری شد. نام‌ها از منظر هویت، در چهار گروه هویتی دستهبندی شدند. داده‌ها در هر یک از گروههای هویتی هم به صورت کلی و هم به تفکیک جنسیت با روشهای آمار توصیفی و آزمون استنباطی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های تحقیق نشان داد ک...
[ 4 ] - بررسی زبان‌شناختی به‌گویی در گویش کردی ایلام
به‌گویی سبکی از کاربرد زبان است که گویشوران از آن به منظور جایگزین کردن واژه‌ها و عبارت‌های تابو استفاده می‌کنند و در تمام فرهنگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از این رو، کاربرد آن در زبانهای مختلف امری متداول است. در مقالۀ حاضر تلاش شده است تا حوزه‌های کاربرد به‌گویی در گویش کردی ایلام بررسی شود. بدین منظور، نویسنده با استفاده از روش مصاحبۀ حضوری و نیز شیوۀ کتابخانه‌ای به گردآوری داده‌های این ...
[ 5 ] - بررسی نیازهای آموزشی شهروندان تهران در برابر زلزله
این پژوهش در پی تبیین نیازهای آموزشی شهروندان تهرانی بر اساس هدف اصلی "شناسایی و اولویت‌بندی نیازهای آموزشی مردم تهران، در زمینة زلزله" انجام گرفته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جهت تعیین نیازهای آموزشی از روش نیازسنجی مبتنی بر مدل سه‌بُعدی کافمن، گوریکان و جانسون استفاده شده است. جامعة آماری این مطالعه، جمعیت شهر تهران (بر اساس آمار سال 1385، بالغ بر 7797520 نفر) بوده است؛ که از میان آنها...
[ 6 ] - بازی با حروف الفبای انگلیسی و تاثیرآن برخلاقیت مشارکتی دانشجویان
چکیده هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی بازی با حروف الفبای انگلیسی بر خلاقیت مشارکتی دانشجویان است. روش: پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نورکرمانشاه بود که درس زبان تخصصی داشتند. ازجامعه مذکور با استفاده از نمونه گیری در دسترس60 نفر انتخاب و به طور تصادفی درگروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند و با استفاده...
[ 7 ] - بررسی سرعت و درک خواندن در متون چاپی و الکترونیکی
این پژوهش با هدف بررسی تمایز خواندن در متون چاپی و الکترونیکی در زبان فارسی انجام گرفت. در این تحقیق، درک و سرعت خواندن در دو نوع ابزار، اندازه‌گیری و سپس مقایسه شده است. روش تحقیق، آزمایشی است که با طرح آزمونی جهت جمع‌آوری اطلاعات به منظور سنجش سرعت و درک خواندن انجام می‌گیرد. جامعة آماری تحقیق شامل نود و چهار دانشجو از میان حجم نمونه 2000 نفری دانشگاه پیام نور فیروزآباد است که به صورت تصادفی ...
[ 8 ] - تأثیر حروف‌چینی بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن از روی صفحه نمایشگر
این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برخی از شاخص‌های حروف‌چینی، مانند فاصله بین خطوط، اندازه فونت، و شکل فونت بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن انجام شد. در این مطالعه 70 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در آزمایش 1، گروهی، یک فصل از یک کتاب الکترونیک را با فاصله بین خطوط 1.5و گروه دیگر همان محتوای را با فاصله بین خطوط 2 از روی صفحه نمایشگر مطالعه کردند. زما...
[ 9 ] - آواشناسی ابن جزری در کتاب النشر فی القراءات العشر
این مقاله در صدد ارائه برخی آرا و نظرات ابن جزری نویسنده کتاب النشرفی القراءات العشر در زمینه مباحثی از تجوید و بررسی آنها از دیدگاه آواشناسی جدید می باشد. یافته ها نشان می دهد که ابن جزری از اندام های گفتار ، تنها از حفره حلق و دیگر اندام های گویایی بالای این حفره نام برده است وبه نقش اندام های تنفسی و واک ساز در تولید آواها اشاره نکرده است . در کتاب النشر همخوان ها دقیق تر و مفصل تر از واکه ه...
[ 10 ] - بررسی زنانگی در شعر پروین اعتصامی ، فروغ فرخزاد، فاطمه راکعی ازنظر واژگان و معنا
مقالۀ حاضر، شعر را به عنوان روایتی از زبان در نظر می گیرد و براساس نظریات فرمالیست های روس در( برجسته سازی ادبی و هنجارگریزی زبانی )به تحلیل سطح واژگانی و معنایی شعر زنان شاعر در دوره های پیش از معاصر (پروین اعتصامی) ، معاصر (فروغ فرخزاد ) و دوره انقلاب (فاطمه راکعی) پرداخته، سپس متغیر جنسیت را در انتخاب واژگان و معنای شعر آنان بررسی می کند.نتایج به دست آمده، چنین است: واژگان به کاررفته در...
[ 11 ] - طراحی و اعتبارسنجی برنامه درسی تلفیقی آموزش محیط‌زیست برای کودکان پیش از دبستان
هدف از انجام این تحقیق، طراحی برنامه درسی تلفیقی آموزش محیط‌زیست برای کودکان پیش از دبستان و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان و مربیان است. برنامه درسی آموزش محیط‌زیست دوره پیشدبستان در این پژوهش، شامل اهداف برنامه درسی، محتوای برنامه درسی، روشهای تدریس برنامه درسی و شیوه های ارزشیابی برنامه درسی می‌باشد و اندیشه تلفیق از کتاب زبان‌آموزی بهمن زندی (1394) اقتباس گردید. این تحقیق به لحاظ هدف، ...
[ 12 ] - روایت‌های بوم‌گرایانه از جهان‌بینی‌های زنانه (با تأکید بر آثار داستانی منیرو روانی‌پور و زویا پیرزاد)
ادبیات بومی دارای ویژگی‌های خاصی است که درواقع خواسته‌ها و آرمان‌های مردم یک بوم را در کنار فرهنگ و آداب‌ورسومشان ترسیم می‌کند. نگارندگان در این مقاله به‌صورت تطبیقی به دنبال بررسی آن شرایط فرهنگی و اجتماعی و چگونگی انعکاس آن در آثار روانی‌پور و پیرزاد هستند. درواقع به دنبال آن هستیم تا از طریق تطبیق بازنمودهای فرهنگی و هنجارهای اجتماعی در آثار این دو، مسئله زیست‌بوم و جهان‌بینی‌های زنانه را تب...
[ 13 ] - بررسی جامعه‌شناختی رمان‌های جزیره سرگردانی و کولی کنار آتش
از زمان انتشار رمان سووشون، رمان‌نویسان معاصر زن ایرانی، با خلق قهرمانان زن و حتی گاه یک ضد قهرمان، بحران‌های سنتی رمان ادبی ایران را به چالش کشیدند. دو نویسنده مورد بحث؛ بحران‌های اجتماعی و هویتی زنان را در قالب‌های روایی منحصربه فرد شان، به‌خوبی بازنمایی کرده‌اند؛ و در عین حال فرایند گذار جامعه از صورتی سنتی به صورتی مدرن را به تصویر کشیده‌اند. در این مقاله برآنیم تا بر اساس نظریه‌ی جامعه‌شنا...
[ 14 ] - بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و کردی در اورامانات از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی
چکیدهدر این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان‌های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده‌است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان‌های چهارگانه منطقه‌ی اورامانات) ، 450 آزمودنی به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. در این مقاله از پرسشنامه‌ی اصلاح شده الگوی پژوهشی پاراشر (1980) استفاده ...
[ 15 ] - بررسی نام‌گذاری اشخاص در بانه از دیدگاه نام‌شناسی اجتماعی
مقالۀ حاضر با رویکرد نام‌شناسی اجتماعی، به بررسی تأثیر تحوّلات اجتماعی – فرهنگی، بر انتخاب نام‌های خاص در میان گویشوران کردزبان شهر بانه طی صد سال اخیر، از سال 1300 تاکنون، می‌پردازد. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و داده‌ها، از پیکرة ادارة ثبت احوال گرفته شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها براساس عنصر اجتماعی هویت (ملّی، مذهبی، قومی و فراملّی) صورت پذیرفته است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که در ای...
[ 16 ] - تحلیل انتقال زبانی دانش آموزان لک زبان در یادگیری و کاربرد زبان فارسی
این پژوهش، به تجزیه و تحلیلِ انتقالِ زبانی در بینِ دانشآموزان لک زبانِ سطحِ دبستان و دورة نخستِ متوسطه در شهرستان کوهدشت پرداخته است. زبان آموزان در هنگامِ یادگیری زبان دوم، نظام زبانی خاص خود را بنا می کنند که زبان میانی یا زبانِ زبانآموزان نامیده میشود. زبان آموزانِ زبان دوم، در هنگامِ فرایندِ یادگیری، عناصری را از زبان نخست به زبان دوم و برعکس انتقال میدهند. عوامل شناختی، بینازبانی و درون زبان...
[ 17 ] - خوانشی بر استعاره‌های تصویریِ روزنامۀ همشهری در بحران‌های زیستمحیطیِ کلانشهر تهران
«کمبود آب» و «آلودگی هوا» دو بحران زیست‌محیطی هستند که کلانشهر تهران را تهدید می‌کنند. سؤال این است که مسئولیت پژوهش در این زمینه به عهدۀ کدام سازمان یا نهاد است؟ آیا محیط‌زیست باید این وظیفه را به عهده بگیرد یا رسانه‌های جمعی یا زبان‌شناسان شناختی؟ به نظر می‌رسد راه‌حل این معضل از توان هر یک از آنها به تنهایی خارج است و تنها، نگاه به پدیدۀ موردنظر از منظر بینارشته‌ای می‌تواند راه‌گشا باشد. ...
[ 18 ] - دگردیسی هویت و تغییر نام اشخاص: یک بررسی نام‌شناختی اجتماعی
پژوهش حاضر با رویکرد نام‌شناسی اجتماعی، به پدیدة جهانی‌شدن و ارتباط آن با تغییر نام دانشجویان می‌پردازد و هدف آن بررسی تمایل به هویت جدید در دو جنس مذکر و مؤنث و شناسایی انگیزه‌های تغییر نام است. روش پژوهش پیمایشی-کمی و با رویکرد توصیفی بوده است. روش نمونه‌گیری در انتخاب دانشگاه‌ها هدفمند و در انتخاب دانشجویان نمونه دردسترس است. جمعیت آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه‌های شهر تهران است که از میان آ...
نویسندگان همکار