مهدی محمدزاده

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

[ 1 ] - مطالعه تطبیقی نقوش نمادین شیعی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی با مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد یکی از مساجد سبک آذری در ایران است که بکارگیری نقوش در قالب گچبری وکاشیکاری در آن درخور تفسیر است. بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی نیز که در سال 753 ه.ق احداث و در دوران حکومت صفویه، واحد‌های مختلفی به آن اضافه گردیده حاوی ده‌ها اثر بدیع در مضامین رشته‌های مختلف هنری از قبیل:کاشی کاری معرق، مقرنس، گچ بری، کتیبه‌های نفیس، منبت کاری، نقره کاری، تذهیب و طلا کاری می‌باشد. محور اصلی این پژو...

[ 2 ] - نمادهای عرفانی در نگاره‌های دوزخ معراج‌نامه میرحیدر

دوزخ بنابر ادیان، جایی است در­­ جهان دیگر که گناهکاران را در آنجا به انواع عقوبت کیفر دهند. شرح این موضوع در قرآن کریم و روایات مربوط به معراج در اندیشه­­‌های اسلامی به تفصیل آمده است و بازنمود آن را نیز می‌توان در نقاشی اسلامی و به ویژه در نسخ خطی مصور ایرانی مشاهده کرد. یکی از نسخ مصوری که موضوع دوزخ به صورت گسترده در آن مورد تصویرسازی قرار گرفته ­است نسخه‌­ای از معراج‌نامه­، معروف به معراج‌ن...

[ 3 ] - بررسی ساختار و زوایای دید باغ‌ایرانی در نگارگری ‌باغی و قالی‌های ‌باغی دوره صفویه

باغ ایرانی یکی از موضوعات تصویری رایج در حوزه نگارگری و قالی است. گونه‌های مختلف هنر ایرانی بعد از اسلام توجه خاصی به بازنمایی باغ داشته‌اند. پژوهش حاضر بر آن است که باغ‌ایرانی و ساختار باغ‌سازی دوره صفوی را در دو حوزة تصویری قالی و نگارگری مورد مطالعه قرار دهد. لذا این پژوهش به بررسی تطبیقی ترکیب‌بندی و زوایای دید در قالی‌های‌باغی و نقاشی دوره صفویه و ارتباط آنها با یکدیگر می‌پردازد تا از این ...

[ 4 ] - بازیابی تزئینات معماری دوره تیموریان در نگاره‌های کمال‌الدین بهزاد

مدارک تصویری ازجمله مهم‌ترین مدارک در مطالعۀ تاریخ و به‌خصوص تاریخ معماری ایران است. مدارک تصویری انواع مختلفی دارد که نقاشی نوعی مهم در میان آن‌هاست که ظرفیت‌های آن، چندان شناخته‌شده نیست و کمتر در تحقیقات معماری مورداستفاده قرارگرفته است. جای خالی این مطالعات، در خصوص مکتب نگارگری هرات که می‌توان آن را بازنمایی واقعی فضاهای معماری دوره تیموری قلمداد نمود بیشتر رخ می‌نماید. بر همین اساس جهت با...

[ 5 ] - نمادهای عرفانی در نگاره‌های بهشت معراجنامه میرحیدر(براساس آیات قرآن و اندیشه‌های اسلامی)

توصیف بهشت، در قرآن و روایات اسلامی به تفصیل بیان شده است. نقاشی اسلامی نیز بنا به ضرورت نسخ مصور، به تصویرگری این موضوع توجه نموده است. یکی از نسخی که موضوع بهشت به صورت گسترده در آن تصویرسازی شده است نسخۀ مصور معراجنامۀ میرحیدر می‌باشد که به توصیف روایی معراج پیامبر (ع) پرداخته است. با توجه به ماهیت معنوی موضوع معراج از یک سو و بافتار عرفانی عصر تیموری از سوی دیگر، نگارگران این نسخه به دفعات ...

[ 6 ] - تحلیل پادگفتمان قرآنی دو نگارۀ حضرت یوسف در زندان و حضرت یونس و ماهی از فالنامه شاه‌تهماسبی

بیان مسئله :بروز گفتمان‌های الهی قرآن به زبان تصویر، بدون درک ارتباط متن (قرآن) و تصویر(نگاره) امکان‌پذیر نیست. نشانه – معناشناسی با عبور از تحلیل صرفاً ساختاری نگاره‌ها و با کشف ارتباط معنایی نشانه‌ها در ژرف‌ساخت‌های نگاره‌ها، راهی بر کشف معانی اساسی اما پنهان به واسطة روابط معنادار نگاره‌ها باز می‌کند. بر این اساس، مهم‌ترین سؤالات پژوهش حاضر این است؛ گفتمان پاد یا حمایت الهی که در قرآن مطرح شد...

[ 7 ] - تصویرگونگی خط در نسخه قرآنی 1200 محفوظ در موزه آستانه قم

نسخه قرآنی شماره ‌1200 محفوظ در موزه آستان قم منسوب به قرن دوم هجری است. این نسخه علاوه بر مسائل نسخه‌شناسی مانند تاریخ کتابت، سه‌ سطری بودن و نگارش بر کاغذ، به جهت طراحی خاص و منحصر ‌به فرد حروف و صفحه‌آرایی آن دارای اهمیت است. هدف: تلاش می‌گردد در این مقاله علاوه‌ بر معرفی این نسخه، شیوه خاص نگارش حروف در این نسخه از منظر بازنمایی کلمات در خوشنویسی ‌اسلامی و رابطه آن با...

[ 8 ] - Pseudo-Kufi: Reflection of the Islamic Art in the Byzantine Art

Calligraphy was very important from the beginning in Islamic civilization because of the Rasm of the Holy Quran. The presence and application of the Kufic script, as one of the most common forms of calligraphy in the early Islamic age, with its own visual and conceptual features in the Greek churches and monasteries of the tenth and eleventh centuries (fourth and fifth centuries (AH)) raises ma...

[ 9 ] - Comparative Study in Mandarin Square badge designs between Ilkhanid and Timurid garments with Yuan and Ming Chinese garments

With the conquest of China and Iran by the Mongols, the influence of Chinese styles and methods appeared in all the visual arts, including the patterns of fabrics. These designs were also used on the clothes of those in power, which was of special importance in different periods and was considered a royal emblem. Mandarin square is one of the royal symbols. This Chinese royal emblem was also us...

[ 10 ] - An Investigation of the Relevancy between Turco-Mongol Mythologies and the Motif of Tree in the Demotte Shahnameh and Jami al-Tavarikh from a Cultural Semiotic Point of View

In the view of a wider audience, the interpre­tations of book paintings from the Demmote Shahnama have never been the subject of detailed semiotic studies. While Ferdowsi’s Shahnama is a literary context with axial at­tention to the lyricism that appeared in the Iranian pretext, Jami al-Tavarikh is basically a historic source in which the pictorial language of the Ilkhanid context remained the ...

[ 11 ] - An Investigation of the relevancy between Turco-Mongol Mythologies and the Motif of Tree in the Demotte Shahnameh and Jami al-Tavarikh from a Cultural Semiotic Point of View

The study and analysis of the Great Mongol Shahnama and Jami al-Tavarikh paintings has often been done with emphasis on related texts and narrations. In most of the studies and researches conducted in this field, researchers, both domestic and foreign, have paid less attention to the signs outside the narration of Shahnama and Jami al-Tavarikh. However, it seems that the signs in the text of Fe...