ایرج اعتصام

استاد پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

[ 1 ] - تحلیل تحولات کالبدی خانه های گرگان در دوران قاجار

معماری قاجار بخشی مهم از تاریخ معماری ایران است و این اهمیت به­واسطه­ی شکل­گیری جریان برجسته­ی تحول و تغییر در فضای اجتماعی و همچنین در مفهوم کالبد و فضا است. خانه­های این دوران را نیز می­توان به لحاظ کمی و کیفی مهمترین دسته از خانه­های تاریخی ایران به حساب آورد.  این پژوهش به تحلیل تحولات کالبدی خانه­های گرگان در عهد قاجار پرداخته است و در پی آن است که چیستی این تحولات را در فن ساختمان و کیفیا...

[ 2 ] - The Influence of Paris School of Fine Arts on Architecture Education in Iran

By its academic-aristocratic approach at the beginning, and the mere artistic vision of art afterwards, Beaux Arts had become the cottage of hopes and dreams for art-lovers and artists from Iran and all around the world. Accordingly, Iran, like many other countries, has had consecutive associations and interactions with these schools, especially beaux-arts school, in qualitative and quantitativ...

[ 3 ] - Light Processing in Iranian Houses; Manifestation of Meanings and Concepts

Light is one of the many wonders in the architecture Iranian houses. It is a major tool for space creation anddesign. An important consideration in the Iranian architecture, which takes a functional and conceptual approach to the extensive subject of light, has been that light should create a beautiful and spiritual space in addition to being functional. The light used in a house should be plea...

[ 4 ] - واکاوی فرایندهای راه‌یابی و مسیریابی کارآمد در شهرهای گذشته ایران

راه‌یابی1، به معنای توانایی فرد برای رسیدن به مقاصد فضایی خود در محیط‌های جدید و پیچیده، به سهولت و سرعت انجام این فرایند در محیط‌های آشناست. خوانایی فضا و راه‌یابی خصوصاً در مکان‌های عمومی مثل مراکز خرید، فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها و ... از اهمیت فراوان برخوردار است تا آنجا که امروزه وقتی از مسئله گم‌کردن جهت حرکت در مکان‌های مختلف یاد می‌کنند، از احسا...

[ 5 ] - مقایسه رضایتمندی شهروندان میادین نقش جهان، بهارستان، دل کامپو و ناوونا از طراحی میادین اجتماع پذیر شهری

     رضایتمندی و خشنودی نتیجه ادراکی است که انسان بر مبنای ارزیابی مثبت محیطی و تجربه فردی نسبت به جامعه خود به دست می‌آورد، به طوری که منجر به سلامت فیزیکی، سلامت اجتماعی، ارگانیکی،بهداشتروانیمی شود. یکی از مهمترین ویژگیهای میادین شهری، اجتماع پذیری و ایجاد فرصتهای لازم جهت تعاملات اجتماعی است.ارتقای کیفیت محیط ساخته شده منجر به رضایتشهروندان از این فضا و در نتیجه افزایش تعاملات اجتماعی در میا...

[ 6 ] - تجلی هندسه و تناسبات در بناهای سنتی معماری ایران در محدوده جغرافیایی آذربایجان

محدوده جغرافیایی آذربایجان یکی از مراکز پر قدرت معماری ایران است که در قرون هفـتم و هشـتم هجـری قمـری عصـر شـکوفایی معمـاری را تجربه کرده و سبکی به نام "آذری" را به وجود آورده است. بسیاری از آثار این دوره بر اثر زلزله و جنگ از بین رفته‌ اند. از جمله آثار به جا مانده در محدوده آذربایجان، بنای مسجد کبود می باشد که می تواند اطلاعات مفیدی در خصوص هندسه‌ و تناسبات‌ وابسته‌ به معماری‌ مربوط به آن دور...

[ 7 ] - بازخوانی اندیشه تشبیهی و تنزیهی در کالبد معماری مساجد مکتب اصفهان (مطالعه موردی؛ مسجد امام اصفهان)

باور و اعتقاد چه در شکل­دهی به زندگی و چه نقشی که در جنبه معنوی زندگی انسان­ها ایفا می­کند عاملی اساسی در صورت­بخشی به معماری به شمار می­رود. بدین ترتیب معماری مکان کالبدی اندیشه و باور اعتقادی انسان متعلق به آن می­گردد. در دوره صفویه که امتزاج تفکر شیعی با اندیشه عرفانی به همراه اندیشه فلسفی است مکتب اصفهان را به‌وجود می­آورد که نقش مهمی در آفرینش هنری این دوره داشته‌است. ازآنجایی‌که مساجد (خص...

[ 9 ] - تحلیل های اقتصادی و ارزیابی میزان مصرف انرژی بر اساس نوع و نسبت پنجره ها با استفاده از مدلهای شبیه سازی (مورد مطالعه: یک واحد مسکونی نمونه در شهر تهران)

بسیاری ازساختمانهای امروزی بعلت عدم تطابق بااستانداردهای مصرف،ناگزیر ازمصرف بیش ازحدانرژی برای ایجادشرایط آسایش حرارتی بوده وموجب اتلاف منابع انرژی وافزایش هزینه ها میشوند.پنجره ها بعنوان یکی ازمهمترین اجزای پوشش حرارتی ساختمان،کارآمدی انرژی و آسایش محیطی را تحت تأثیرقرارداده ودرعین حال بزرگترین عناصر اتلاف حرارتی نیزمحسوب میگردند.دراین پژوهش نخست یک ساختمان مسکونی نمونه درشهر تهران چندین بار ب...

[ 10 ] - ارزیابی ویژگی‌های مسکن پلکس در ارتباط با مسکن بومیِ اقلیم گرم و خشک مورد پژوهی؛ شهر کرمان

   پلکس­سازی، روشی در طراحی مسکونی است که باهدف تأمین مسکنی پایدار، امن و همسو با شرایط محیطی پیشنهاد شده است. مسکن پلکس به دلیل دارا بودن خصوصیات مثبتی چون  همسویی بنا با محیط، اقلیم و منطقه، تقلیل مصرف انرژی بنا در حین گرمایش و سرمایش، صرفه‌جویی در استفاده از سرانۀ زمین شهری و ازلحاظ کیفی، ارتقاء پایداری اجتماعی در این نوع مسکن به‌عنوان نوع مطلوبی از مسکن اجتماعی جهت مطالعه و بررسی انتخاب گرد...

[ 11 ] - تبیین قوانین هندسۀ فراکتال در ساختار فرم معماری؛ ارائۀ مدل پژوهشی معماری مبتنی بر فرم

بیان مسئله: از منظر علوم نوین، علم فراکتال مطالعه در ساختارهای خودمتشابه و خودسازمان‌یافته است که معنا و مفهومی از هندسه طبیعت را بیان می‌کند. در دیدگاه ریاضیات، طبیعت در ایجاد صور مختلف از قوانین فراکتال تبعیت می‌کند که در این منطق، تعامل مستقیم بین معماری و فراکتال می‌تواند مطرح شود. هدف پژوهش: این پژوهش، با طرح پرسش درمورد چگونگی کاربرد هندسۀ فراکتال، رویکردی در تبیین قوانین هندسه طبیع...

[ 12 ] - معماری بومی ایران د‌‌ر خوانشی نوین از د‌‌هۀ چهل خورشید‌‌ی تا کنون

چکید‌‌هبیان مسئله: بی‌هویتی و عد‌‌م تعلق به مکان د‌‌ر کنار عد‌‌م توجه به اقلیم، طبیعت و تاریخ، معماری مد‌‌رن را با مشکلات اساسی روبه‌رو کرد‌‌. همین مسئله معماران معاصر را بر آن د‌‌اشت تا به جست‌وجوی راه‌حلی برای مشکلات برآمد‌‌ه از معماری مد‌‌رن برآیند‌‌. چگونگی برقراری ارتباط بین معماری، تاریخ و طبیعت به گونه‌ای که محصول طراحی توانایی پاسخگویی به نیازهای امروز را د‌‌اشته و د‌‌ر عین حال به...

[ 13 ] - بازشناسی ساختار فضای باز حیاط و تعامل آن با جداره های شفاف در خانه های تاریخی شهر اردبیل

بیان مساله: حیاط از یک سو به عنوان فضای بازی که در ارتباط با پوسته و فضاهای اصلی قابل سکونت بنا در جهت تامین نور روز مناسب بوده و از سوی دیگر به عنوان یکی از عناصر پایه به لحاظ پایداری، از دیرباز در معماری سنتی ایران مورد توجه بوده است. سوال تحقیق: این پژوهش به دو پرسش پاسخ می گوید: اول، ساختار حاکم بر حیاط و جداره های شفاف رو به آن در خانه های تاریخی شهر...

[ 14 ] - Explanation of the Architectural Education Patterns with a Focus on Increasing Creativity

Architectural education requires efficient methods to demonstrate its efficiency to meet the quantitative and qualitative needs derived from modern socio-economic development. In architectural education, the ability to design is an essential part and the main goal of education. Looking at the various methods and patterns related to architectural education and the type and content of instruction...