از دیرینه ترین آرزوهای انسان بی مرگی و دستیابی به زندگی جاویدان است. انسان این آرزوی درونی را بر قهرمانان اسطوره های خود فرافکن می نماید. قهرمانان در اسطوره ها و افسانه های ملل به طرق گوناگون عمر ابدی را تجربه می کنند، درحالی که مرگ جزء سرنوشت تمام آدمیان است. به همین سبب قهرمانان در باور انسان، پس از مرگی نمادین از نو زاده می شوند. «یونگ» زندگی تمام قهرمانان را خورشیدوار می داند و اسطور? بازگش...

متون اساطیری، یکی از متون پیشین است که پیوندی تنگاتنگ با شعر فارسی دارد. اسطوره‌ها ماهیت بینامتنیتی دارند، زیرا در متونِ زمان‌های گوناگون ادبیات زبانی و نوشتاری پی در پی بازگویی می‌شوند. بینامتنیت و اسطوره شناسی تطبیقی دو دانش پیوسته هستند. شاملو از شاعران ایرانی و برجسته پای بند به اجتماع در ادبیات فارسی است. او با بهره گیری از اسطوره‌های یونانی، دینی و ایرانی به بیان پرسمان‌های اجتماع...

درخت زندگی ، درختی است نمادین که در میانه ی جهان قرار دارد . این درخت در اسطوره های ملل ، دارای جایگاه خاصی است و در فرهنگ های مختلف تکرار می شود . برای درخت ، در رویکردهای اسطوره ای و نمادین، به سه مفهوم اصلی درخت کیهانی و درخت زندگی و درخت دانش اشاره شده است. از دوران پیش از تاریخ تصویر درخت و نمادپردازی آن در هنر هند، بین النهرین ، ایران ، یونان و مصر و... دیده می شود. بررسی نماد درخت به عنو...

ابومسلم نامه، سرگذشت ابومسلم خراسانی است که برپایۀ ساختار اسطوره ای قهرمان اژدهاکش بازآفریده شده است. پس از قتل وی، گرایش قوم ایرانی در برگشت به سوی اسطوره ها در دوران تاریخی و تبدیل تاریخ به اسطوره با انگیزه های گوناگونی صورت گرفت. در مقالۀ حاضر پس از بررسی ساختار قصۀ زندگی ابومسلم خراسانی، انواع دگردیسی ها و تحلیل ها و جابه جایی های اسطورۀ فریدون (قهرمان اژدهاکش) در بازآفرینی زندگی این قهرمان...

ابومسلم نامه، سرگذشت ابومسلم خراسانی است که برپایۀ ساختار اسطوره ای قهرمان اژدهاکش بازآفریده شده است. پس از قتل وی، گرایش قوم ایرانی در برگشت به سوی اسطوره ها در دوران تاریخی و تبدیل تاریخ به اسطوره با انگیزه های گوناگونی صورت گرفت. در مقالۀ حاضر پس از بررسی ساختار قصۀ زندگی ابومسلم خراسانی، انواع دگردیسی ها و تحلیل ها و جابه جایی های اسطورۀ فریدون (قهرمان اژدهاکش) در بازآفرینی زندگی این قهرمان...

یکی از جریانهای داستانی معاصر، گرایش رمان نویسان زن به استقلال نوشتاری و ایجاد سبک نوشتار زنانه است؛ گرایشی که به زعم برخی از داعیه داران آن، غالبا از رهگذر بازنگری در روایات مردسالارانه و کوشش برای ایجاد نهضتی انتقادی با رویکرد بازخوانشی در روایات اسطوره ای محقق خواهد شد. رمان «به هادس خوش آمدید» اثر بلقیس سلیمانی یکی از این رمانهای انتقادی- اسطوره ای است که در آن نویسنده، به عنوان نماینده قشر...

یکی از مهم‌ترین منابع الهام‌بخش شاعران معاصر فارسی و عربی اسطوره سیزیف است. در افسانه‌های یونان باستان، چنین آمده که سیزیف به خاطر سرپیچی و مخالفت با خدایان، محکوم شد و مجازات او این بود که سنگ بزرگی را از شیب تند کوهی تا قله آن بغلتاند و آنجا به حکم سرنوشتی محتوم، سنگ از دستش رها شده و برای همیشه مجبور به تکرار آن گردد. اما خوانش‌های متفاوت ادیبان، از این اسطوره و زاویه دید فلسفی، اجتماعی، سیا...

یکی از مهم‌ترین منابع الهام‌بخش شاعران معاصر فارسی و عربی اسطوره سیزیف است. در افسانه‌های یونان باستان، چنین آمده که سیزیف به خاطر سرپیچی و مخالفت با خدایان، محکوم شد و مجازات او این بود که سنگ بزرگی را از شیب تند کوهی تا قله آن بغلتاند و آنجا به حکم سرنوشتی محتوم، سنگ از دستش رها شده و برای همیشه مجبور به تکرار آن گردد. اما خوانش‌های متفاوت ادیبان، از این اسطوره و زاویه دید فلسفی، اجتماعی، سیا...

در این مقاله، اسطورة ایرانی نخستین جفت انسان، مشی و مشیانه، بررسی و نقش تغذیه در این اسطوره در شکل گیری فرهنگ و ارزش گذاری مربوط به آن توضیح داده می شود. با مطابقة صورت های مختلف، نشان می دهیم که صورت آرمانی تغذیه، در فرهنگ ایران پیش از اسلام، تغذیة گیاهی و صورت متقابل و اسفل آن تغذیة گوشتی است. واسطه ای که میان این دو صورت متضاد در نظر گرفته شده است، تغذیه با شیر و تخم مرغ است که نه غذایی گیاه...

در رساله ی "اثرپذیری اخوان ثالث از اوستا" سعی شده تا نمود اسطوره های ایرانی بویژه اسطوره های پیش از اسلام و زردتشتی در اشعار اخوان و همچنین تاثیر بسزایی که کتاب اوستا بر اشعار وی داشته، مورد بررسی قرار گیرد. رساله شامل سه فصل است، در فصل اول به دفترهای وی، روایت، اسطوره و ایران دوستی در شعرخوان و دو فصل پایانی آن به تجزیه وتحلیل اسطوره ای اشعار و ارتباط آن با اوستا پرداخته ایم. در رساله ی پیش ر...