اصل علیت یا برهان علیت (The Causal or cosmological Argument) از دو جنبة خداشناسی و انسان‌شناسی و نیز مسائل مربوط به این دو حایز اهمیت است. از جنبة خداشناسی، اصل علیت دست‌کم از لحاظ تأثیر مقدمات استدلال به عنوان علت بر نتیجة استدلال، مبنای تمام استدلال‌های اثبات ذات احدیت است و از جنبة انسان‌شناسی ارتباط این اصل با توحید افعالی و اختیار انسان، باب گسترده‌ای را باز می‌کند که زیربنای بسیاری از مبا...

برخی از شیعه‏شناسان غربی اصل اعتقادی عدل در شیعه امامیه را برگرفته از کلام معتزلی می‏دانند درحالی‏که این اصل اعتقادی از آموزه‏های نظری و عملی امام علی علیه‏السّلام نشأت گرفته است.عدل از نظر امامیه دارای شأنی وجودشناسانه است که از صفت عدل الهی آغازشده،در کیهانشناسی جریان یافته،و نهایتا از طریق انسان کامل که دارای شأن خلیفه اللهی است در کلیه شئون اجتماع بشری جریان می یابد بنابراین حتی اصل امامت مب...

در فلسفة ملاصدرا پس از اثبات نفس، به مجرد و غیر مادی بودن نفس استدلال می شود. حال پرسش این است که با وجود نفس مجرد، آیا ملاصدرا دوگانه انگار است یا یگانه انگار؟ در این مقاله بر اساس اصول صدرایی روشن خواهد شد که وجود انسان، از نطفه تا آخرین مراتب تجردش، حقیقت واحدی است که مدارج و حیثیات گوناگون دارد و مفهوم نفس و بدن از آن مراتب و حیثیات گوناگون انتزاع می شود بدون آن که مرز دقیق و غیر قابل عبوری...

با عنایت به این که انسان موجودی صاحب اراده و آگاهی است، لذا خداوند متعال در مقام جعل و قانونگذاری این هر دو را منظور داشته، و با توجه به عدالت خود به توانایی های ذاتی انسان که عقل و اختیار است، توجه داشته است نادیده گرفتن این ویژگی ها مایۀ زیر پا گذاشتن کرامت او و محروم نگه داشتن او از حق رعایت اختیار و آگاهی است حق باید اثبات شود با وجود این که حق که در نظر صاحب آن وجود دارد و در ثبوت و تحقّق ا...

چکیده تربیت اخلاقی، چگونگی به کارگیری و پرورش استعدادها و قوای درونی، برای توسعه و تثبیت صفات و رفتارهای پسندیده اخلاقی و نیل به فضائل عالی اخلاقی و دوری از رذیلت ها و نابود کردن آنها است. برای تکامل تربیتی و اخلاقی به چند چیز نیاز است ، ابتدا باید اصولی ثابت و مورد قبول، داشت ، سپس اهداف تربیتی را معین کرد و بعد از آن نوبت به اصلی ترین مرحله یعنی تعیین روشهای تربیتی می رسد. اصل تربیتی ، قاع...

نیچه برای تمدن تأثیرگذار یونان باستان دو اصل محوری تمدن‌ساز را معرفی می‌کند: اصل «آپولونی» و اصل «دیونوسوسی». اصل اول با بهره‌گیری از منطق خِرَد، ساختاربخش و قوام‌دهندة تمام امور و انتظامات دنیای یونیانیان بوده‌است و به شکل‌گیری فردیت یگانه و انحصاری انسان یونانی مدد رسانده‌است. اصل دوم با تکیه بر شور، جنون و سرمستی تلاش کرده‌است خود را از چهارچوب‌های نظام‌یافته و فردیت‌های محصور اصل نخست بیرون ک...

زهرا خیراللهی[1] مهمترین اصل در حوزۀ معرفت وشناخت، تبیین کمال انسان است. حکمت وجودی  در انسان، ژرف تر از حکمت خلقت در سایر موجودات است، چرا که انسان وجود جامع وفرا گیری است نسبت به آن چه در عالم ملک وملکوت میگذرد. انسان عصاره لوح محفوظ وصراط مستقیم بین بهشت ودوزخ است.، بعد ملکوتی انسان سرّی است از اسرار الهی. و ظهوری است از خلافت الهی، که به حکم مظهریت«الظاهروالباطن»، می تواند درعالم ملک وملکوت،...

یکی از اصول عملیه ی مهم و پرکاربرد در زمینه ی مسائل حقوقی و فقهی اصل برائت است. قدر متقین در جریان اصل برائت در احکام تکلیفی (اعم از شبهه ی تحریمی و وجوبی، خواه حکمی باشد و خواه موضوعی) می باشد که در این رابطه در مقررات جزایی، مدنی و آیین دادرسی احکامی ذکر گردیده است. اما در مورد احکام وضعی، به خصوص در ارکان و شرایط جریان اصل برائت محل تردید می باشد و مسأله اختلافی است در این رابطه دو اشکال عمد...

دیدگاه متداول این است که نظریه اخلاقی کانت یکی از نظریات وظیفه گرایانه در اخلاق هنجاری است. یعنی درستی و نادرستی فعل اخلاقی را بر دو مفهوم خوبی و بدی و نتایج فعل استوار نمی کند و بدین ترتیب در تقابل با دیدگاه غایت گرایی است. کسانی که دیدگاه کانت را وظیفه گرایانه می دانند مدعی اند در نگرش کانت درستی و نادرستی فعل مقدم بر خوبی و بدی آن است. بر اساس تقریر متداول از اندیشه کانت، درستی مبتنی بر ارزش...

بحث کنونی بر این نظر استوار است که ضمن طرح مبانیِ جهان بینیِ مدرن، مؤلفه‌های اساسی رویکردِ نقادانة پسامدرن را به بررسی گذارد. در گفتار نخست، دربارة خردگرایی و انسان باوریِ مدرن؛ دو اصل محوری مدرنیته بحث می شود و تاثیر آنها را در تشکیل جهان، جامعه و انسان مدرن می‌سنجد. در خلال بیان این دو اصل و در ذیل آنها به برخی دیگر از اصول مدرنیته بنابر ضرورت، تناسب و پیوستگی با این اصول اشاره می شود. در گ...