منطقه مکران حاصل فرورانش پوسته اقیانوسی صفحه عربستان به زیر صفحه اوراسیاست که در حاشیه جنوب خاوری ایران و جنوب پاکستان جای گرفته است. از دید رفتار لرزه‌ای قطعه‌بندی مشخصی میان بخش‌های خاوری و باختری این پهنه فرورانش وجود دارد. در بخش باختری مکران هیچ زمین‌لرزه بزرگی تا کنون ثبت نشده است. در حالی که بخش خاوری زمین‌لرزه‌های بزرگ و متوسط بسیاری را تجربه کرده است. از دیگر تفاوت‌های آشکاری که میان ب...

این پژوهش مطالعات صحرایی و زمین ریخت­ساختی را بر روی راندگی های قصرقند و کهورکان، در بخش خاوری پانه فزاینده مکران در جنوب خاوری ایران، به منظور بررسی میزان فعالیت زمین­ساختی مورد استفاده قرار داده است. فعالیت امروزی زمین­ساخت یک منطقه بر روی توپوگرافی و مناظر سطحی زمین تاثیرگذار است و به همین دلیل تجزیه و تحلیل شاخص های ریخت­شناختی بر روی شاخص هایی همچون پیشانی کوهستان (smf)، فرازسنجی (hi) و گر...

مطالعه حاضر به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختیحوضه آبریز گرگان رود در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در استان گلستان با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه مورد کنکاش قرار گرفته است. در این راستا 4 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، تقارن توپوگرافی معکوس و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد تحلیل قرا...

کانسار آهن تویه دروار در 45 کیلومتری شمال غرب دامغان و در دامنه جنوبی زون البرز خاوری واقع شده است. رخنمون های منطقه معدنی شامل سنگ های تریاس زیرین با ترکیب غالب آهک- دولومیتی است که تحت تزریق توده نفوذی تریاس میانی- بالایی قرار گرفته اند. کانی شناسی و ترکیب این توده از کوارتزمونزونیت تا ترم هایی چون کوارتزمونزودیوریت ومونزونیت متغیر است. تشکیل مگنتیت به عنوان نهشته اقتصادی این توده، مطالعه آن ...

توده های نفلین سینیت کلیبر و گابرو- پیروکسنیت هشتسر به سن الیگو- میوسن با مساحت های تقریبی 127 و 50 کیلومترمربع، متعلق به پهنه ساختاری البرز- آذربایجان هستند. توده هشتسر یک کمپلکس حلقوی مرتبط با سیستم فرونشست آتشفشانی - نفوذی بوده و شامل سه فاز ماگمایی مختلف است. توده کلیبر از تحول و انجماد یک آشیانه ماگمایی از نظر شیمیایی منطقه بندی شده تشکیل و حاصل نفوذ دو فاز ماگمایی جداگانه است. در هر دو ...

شناخت ویژگی‏های دیرینه‌لرزه‌شناختی و توان لرزه‌زایی گسل‏های هر منطقه برای برآورد میزان خطر زمین‌لرزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. استفاده از نشانه‌های زمین‌ریخت‌شناختی (Geomorphic markers) به عنوان روشی غیرمستقیم در مطالعات دیرینه‌لرزه‌شناختی برای شناخت ویژگی‌های جنبایی زمین‌ساختی هر منطقه و برآورد توان لرزه‌زایی گسل‌های آن، روشی مناسب و کاربردی در مناطق کوهستانی است. در این میان، زمین‌لغزش‌ه...

توده گرانیتوئیدی تویه­دروار در 50 کیلومتری جنوب باختر دامغان در استان سمنان در جنوب زون البرز خاوری واقع شده است. این توده در داخل واحدهای سنگی پالئوزوئیک پیشین (سازندهای باروت، زاگون و لالون) نفوذ کرده ‎است. بر اساس شواهد صحرایی و سنگ‎نگاری، این توده از مونزونیت، کوارتزمونزونیت و مونزودیوریت تشکیل شده است. ترکیب کانیایی توده شامل پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار، کوارتز، ± بیوتیت، ± آمفیبول است. کان...

در فاصله تأسیس دولت قاجار تا پایان سلطنت فتحعلی شاه (صدر قاجار) وقایع نگاران و مورّخان زیادی ظهور کرد. آن ها تاریخ هایی با ارزش های متفاوت نوشتند و تاریخ نویسی در این دوره را از حیث کمّی و در پاره ای موارد از حیث کیفی به توسعه و ترقّی نسبی رساندند. میرزا فضل الله خاوری شیرازی، در سال آخر سلطنت فتحعلی شاه آخرین اثر در تاریخ نویسی صدر قاجار را با نام تاریخ ذوالقرنین نوشت. سبک و رویه خاوری در نوشتن ت...

درونهشته گلپایگان-موته بصورت نوار باریک و منحنی وار به طول تقریبی 70کیلومتر و پهنای 2 تا 7کیلومتر در انتهای شمال خاوری پهنه تکتونیکی سنندج-سیرجان قرار گرفته و سنگهای واقع شده در آن سه مرحله دگرریختی و دو حادثه دگرگونی ناحیه ای را پشت سر گذاشته اند. این ساختار با روند شمال خاوری-جنوب باختری توسط یک سری گسلهای اصلی در راستای عمود بر روند عمومی پهنه سنندج-سیرجان در کنار سنگهای جوانتر جا گرفته است....