چکیده از زمان تألیف نهج‌البلاغه به قلم سیّد رضی تا به امروز، انتقادهایی دربارة انتساب آن به امام علی(ع) و گردآورنده‌اش وارد شده است. برخی از ناقدان اهل سنّت در تبیین این شبهه، توصیف‌های دقیق امام علی(ع) دربارة آفرینش موجودات را به عنوان سند ادّعای خویش مطرح نموده‌اند و چنین اظهار داشته‌اند که سبک این دست از سخنان امام(ع) مربوط به دورة عبّاسیان است و این گونه بیان‌ها در زمان حیات امام علی(ع) رایج نب...

در مقررات ناظر بر قصاص نفس در قانون مجازات 1392،رویکردهای جدید از سوی قانون گذار قابل مشاهده است. به نظر می رسد، رفع خلأهای تقنینی موجود در مقررات پیشین در زمره این رویکردها می باشد. از این رو، در زمینه موضوعاتی همچون اختیارات ولی دم صغیر، جایگاه دستور به قتل دیگری و نیز ضمانت اجرا ی کیفری سقط جنین در دوران پس از ولوج روح، در قانون مجازات جدید ابهامات کمتری وجود دارد. رویکرد دیگر قانون گذار حما...

چکیده در مقاله پیش رو، با مبنا قرار دادن یک رویکرد تطبیقی درخصوص حکم قتل عمدی ناشی از اضطرار در حقوق کیفری ایران و استرالیا، تلاش شد تا حکم چنین قتلی روشن گردد. بدین منظور و پس از تقسیم فرض کلی «قتل عمدی اضطراری» به سه فرض «قتل دیگری برای نجات خود»، «ارتکاب قتل از سوی شخص ثالث نسبت به احد از طرفین در معرض خطر برای نجات جان نفر دوم» و«قتل عده کم تر برای نجات جان تعداد بیش تری از افراد»، ادله جوا...

فقیهان امامیه بر ثبوت دیۀ کامل در ازبین رفتن هر دو بیضه اجماع دارند. باوجود این، چگونگی توزیع دیه میان دو بیضه محل‌ِاختلاف است. مشهور فقیهان، مستند به عمومات ناظر بر تنصیف دیه در اعضای زوج و برخی روایات خاص، به برابری دیۀ آنها قائل هستند؛ ولی دیگران به‌دلیل برخی اخبار که تکوین فرزند را از منافع بیضۀ چپ توصیف نموده‌اند، دیۀ بیشتری نسبت‌به بیضۀ راست درنظر گرفته‌اند. بررسی ادله از ضعف سندی و دلالی ...

چکیده : پژوهشی در زمینه علت های غیبت امام زمان، بر اساس آموزه های قرآن و سنّت است، که نویسنده ضمن بررسی و اثبات ضرورت وجود امام در هر زمان می کوشد ادلّه مختلف غیبت را از یک سو که مربوط به حکمت الهی و از سوی دیگر مربوط به مردم و مسلمانان می شود واکاوی کند. این نوشتار در دو باب ارائه شده است. در باب اوّل وقوع غیبت و مخفی بودن سبب اصلی آن وارسی گردیده و خالی نبودن زمین از حجّت خدا، آثار تکوینی خالی بو...

براساس اعتقاد و دیدگاه امامیه ، احکام تابع مصالح و مفاسد یعنی دارای فلسفه و حکمت اند. پس احکام ، مخصوصاً در بخش جزائیات و بویژه کیفیت ( روش های) اجرای حدود و تعزیرات، دارای فلسفه و حکمت بوده و برای ما قابل درک و فهم است لذا با استناد به آیات ، روایات ، کتب فقهی و تفسیری ، مقالات ، پژوهش های موجود وبه کمک تحلیل عقلی می توان بخشی از این فلسفه و حکمت ها را بیان کرد . بعنوان نمونه ، برابر روایات ، ا...

یکی از نوآوری‌‌‌­های قانون­گذار در تبصرة مادة 292 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ابداع قتل عمدی ناشی از بی‌پروایی آگاهانه است که براساس آن، قتل در اثر رفتار اولیة ارادی مرتکب به همراه آگاهی و توجهش به اینکه اقدام او نوعاً موجب قتل بر دیگری است، ارتکاب می‌یابد، بدون آنکه مرتکب قصد قتل کسی را داشته باشد؛ در این نوع قتل عمدی، بر خلاف ضابطة دوم قتل عمدی، نه عمد در کار واقع‌شده بر مجنی‌علیه وجود دارد ...

قانون مجازات اسلامی متأثر از فقه بر مرتد به عنوان یکی از مصادیق مهدورالدم، احکام خاص کیفری بار کرده است. «استحقاق قتل» و «مستحق قتل بودن» عناوینی هستند که در قالب آنها مجازات قتل عمد تغییر یافته و قصاص ساقط می شود. یکدست شمردن تمامی مصادیق مهدورالدم در احکام مختلف از اشتباهاتی است که برخی مرتکب شده اند. در این مقاله به اثبات رسیده است که براساس احکام فقهی، مرتد مهدورالدم نسبی است و تنها حاکم اس...

قواعد فقه یکی از اصول کلی در حقوق اسلامی است. هر قاعده براساس ملاک و فلسفه خاصی تشریع شده است و مفاد هر یک ناظر به اهداف و مقاصد شریعت می باشد . فقهاء و حقوق دانان با در دست داشتن ملاک هر قاعده فقهی می توانند، حکم موارد فرعی را مشخص کنند . از آن جا که این قواعد، نقش کلیدی در پویائی فقه اسلامی دارند، بررسی آنها، دقت و موشکافی در مفاد و مصادیق هر قاعده راه را برای حل مسائل مستحدثه همواره می سازد....

یکی از شرایط قصاص ، انتفائ ابوت است لذا پدر در قتل فرزند قصاص نمی شود بلکه قصاص تبدیل به دیه و تعزیر می شود کفاره نیز سر جای خود باقی می ماند. شیوه قتل و انگیزه قتل نیز تاثیری در این حکم ندارد. دلیل عدم قصاص پدر ، روایات و اجماع می باشد.فقهای عامه چون ملاک حکم را ولادت می دانند، به مقتضای معنای والد، مادر و اجداد پدری و مادری را نیز مشمول حکم دانسته اند ولی امامیه به مورد نص اکتفا کرده اند، الب...