چکیده در این مقاله ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تأثیرگذار در تاریخ حوزه های علمیه، مبانی اندیشه سیاسی آیت الله طالقانی به تفصیل بررسی و در نهایت نتیجه گیری می شود که وی حد واسط این دو مکتب به حساب می آید. مکتب نجف از کهن ترین مکاتب حوزه های علمیه است و از دیرباز به منزله جریانی شناخته می شود که به دنبال تعمیم ولایت فقها در عصر غیبت در حوزه سیاست نبوده است. آخوند خراسانی را...

وجهة عرفانی امام خمینی، تحت الشعاع وجهة سیاسی ممتاز و جایگاه فقهی برجستة ایشان، از نگاه اغلب مردم و گاه خواص و اهل معرفت مغفول مانده است. گرچه عرفان عملی و بعد معنوی، در سیرة سراسر پرماجرای آن حضرت بر آحاد دلدادگانش نمایان بود، به عرفان نظری و علمی او، و مبانی و اصول آن کم تر پرداخته شده است و البته این به معنای انکار تلاش های درخور و نکته بینی های اندیشه ورانی چند در این حوزة خطیر نیست. از آن ...

رویارویی جامعه ایرانی با جهان جدید، واکنش های فکری و سیاسی مختلفی را در سده اخیر تاریخ ایران برانگیخته و زمینه ساز دو انقلاب بزرگ مشروطیت و انقلاب اسلامی بوده است. این واکنش ها را به مثابه یک زمینه کلی به سه دسته واکنش های حکومت، روشنفکران غیردینی و علمای دینی می توان تقسیم بندی کرد که نظریه سیاسی جدید علمای شیعه در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی در تقابل یا تعامل با آنها شکل می گیرد. بر این اسا...

     در مورد گستره اختیارات فقیه و ولی فقیه اختلاف در میان فقیهان موافق نظریه ولایت فقیه وجود دارد. در نتیجه با این پرسش روبرو هستیم که، سه فقیه تقریباً معاصر، یعنی صاحب جواهر، ملااحمد نراقی و امام خمینی(ره) از حدود و دامنه اختیارات فقیه و ولی فقیه چه نوع خوانش هایی داشته‌اند؟ هر سه فقیه مذکور با توجه به مبانی فقهی خود و با بهره گیری از ادله عقلی و نقلی، فقیه و ولی فقیه را جانشین پیامبر(ص) و اما...

مشارکت عمومی ازجایگاه مهمّی درمطالعات اجتماعی وجامعه شناختی برخورداربوده ودرنظام مردم سالاری دینی ،ازمهم ترین عوامل کارآمدی وتثبیت جامع? اسلامی محسوب می گردد.این موضوع ازجایگاه ممتازی درتفکّرواندیش? سیاسی اسلام برخورداربوده ،به گونه ای که درآیات قرآنی وحیات فکری، سیاسی واجتماعی اهل بیت (علیهم السّلام)،به عنوان عاملی کلیدی دررسیدن به آرمان های وحیانی وحفظ اسلام اصیل وجلوگیری ازتفرقه درامّت اسلامی مع...