حرکت صحیح یک جامعۀ اسلامی در مسیری که باید باشد، می­طلبد قواعد اسلامی در تمامی ابعاد زندگی افراد آن جامعه جاری باشد. یکی از حوزه­هایی که بخش بزرگی از زندگی افراد جامعه را تحت تأثیر قرار می­دهد، حوزۀ اقتصاد و بانکداری است. ارزیابی میزان تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام در حوزۀ بانکداری، مستلزم به‌کارگیری شاخص­های مناسب برای سنجش آن است؛ از این­رو، نخستین قدم براى عملیاتی کردن اهداف اقتصاد اسلامی در...

گسترده شدن حجم فعالیت­ بانک‌ها و موسسات مالی، افزایش تعداد ذینفعان و همچنین گستردگی میزان اطلاعات نامتقارن، نشانگر لزوم برقراری حاکمیت شرکتی در نظام بانکی عصر حاضر می­باشد. وظیفه حاکمیت شرکتی در نظام بانکداری در قبال ترتیب سازوکاری که از کلیه حقوق ذینفعان این حوزه دفاع نماید بسیار سنگین است. در این میان بانکداری اسلامی ظرفیت بالایی در اجرای اصول حاکمیت شرکتی دارد. این نظام با دارا بودن محرک‌های...

این تحقیق تلاش می‌کند تا سیر تطور و تکامل نظریه بانکداری اسلامی را مورد ارزیابی قرار دهد. جهت انجام این کار، رویکردهای موجود در حوزه بانکداری اسلامی در شش گروه کلی مورد تحلیل واقع می‌شوند که عبارت‌اند از: ارائه تفسیرهای جدید از ربا، ارائه تبیین حقوقی جدید از معاملات بانکی، تصحیح معاملات بانکی براساس ضرورت، بانکداری بدون ‌ربا، بانکداری اسلامی (رعایت کلیه اصول و ضوابط اسلامی) و طراحی بانک در چارچ...

پس از بحران‌ مالی جهانی (اقتصادی و بانکی)، ارکان نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی (حل و فصل یا گزیر) از توجه ویژه‌ای برخوردار گردید. علاوه بر این، استانداردهای بین‌المللی بسیاری برای حل و فصل بانک‌های آسیب‌دیده (متوقف، ورشکسته) توسط هیأت‌ ثبات مالی (FSB) به تدریج برای ارائه ویژگی‌های کلیدی رژیم (نظام) گزیر در مورد نهادهای مالی توسعه یافت. از سوی دیگر، بانکداری اسلامی با سرعت قابل ‌توجهی در حال رش...

بررسی تاریخچه­ی شکل­گیری نظام بانکی در ایران نشان می­دهد که بانکداری در ایران چهار مرحله را پشت سر گذاشته است که در هر مرحله بنابر موقعیت سیاسی کشور، دارای ویژگی­ها و تفاوت­های خاصی بوده است که آنها را از هم متمایز می سازد. اما آنچه مسلم است پس از گذشت بیش از یکصد سال از راه اندازی اولین بانک ها در ایران هنوز بانکداری در ایران با نقاط ضعف بسیاری مواجه است. لذا ارزیابی عملکرد دانش محور نظام بانک...

ریسک اعتباری ازجمله مهم­ترین ریسک­هایی است که نظام بانکی با آن روبروست. هدف این مقاله بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف است. این مقاله تأثیر کیفیت مدیریت، کفایت سرمایه، نقدینگی و اندازه را به‌عنوان عوامل خاص بانکی، بر ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی و متعارف را با استفاده از روش پنل دیتای پویا و در دوره زمانی 2016-2011 در 115 بانک اسلامی و متعارف برر...

مسئله خلق بدهی در نظام بانکداری متعارف از مسائل مهمی است که پس از بحران 2008م، به آن توجه بیشتری شد. یکی از مسائل اصلی در بانکداری اسلامی، مسئله خلق اعتبار است. در این‌باره دیدگاه‌های گوناگونی در میان اقتصاددانان وجود دارد. از دید شهید صدر; در عرصه بانکداری اسلامی، خلق اعتبار، مبتنی بر ضوابط شرعی، امکان‌پذیر است؛ اما آیا الگوی شکل‌گیری خلق اعتبار از دید وی با خلق اعتبار در نظام بانکداری متعارف ...

بانکداری مبادله­ای یکی از انواع بانکداری اسلامی است که توسط نظریه­پردازان بانکداری اسلامی طراحی و مطرح شده است. بانکداری مبادله­ای علاوه بر این­که توان اجرای کارکردهای بانکداری متعارف را دارد می­تواند اقتضائات شرعی را هم لحاظ کند. با این وجود بانکداری مبادله­ای در حوزه­ی عمل دارای چالش­هایی است که سبب می­شود نتواند به درستی به اجرای عملیات متعارف بانکداری اقدام کند. علاوه بر آن، چالش­های مزبو...

چکیده یکی از چالش های بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی ایران، صوری سازی قراردادها در عملیات بانکداری بدون ربا است. اهمیت این معضل از این رو که هم به حوزه ی کارایی های اجرایی و هم به حوزه ی عملکرد غیرربوی آن مربوط می شود دوچندان است. صوری شدن قراردادها و معاملات بانکی علاوه بر آسیب رساندن به بخش های مختلف اقتصاد، باعث ورود ربا به اموال مسلمین گشته و اعتماد مردم را نسبت به نظام بانکی کشور مخدو...

یکی از مهمترین منابع مورد استفاده برای تامین منابع مورد نیاز فعالیت های اقتصادی(اعم از بازرگانی، تولیدی، خدماتی) بانک ها به عنوان جذب کننده منابع مازاد موجود در جامعه هستند. شیوه تخصیص منابع در بانکداری از جمله وجوه تمایز بین نظام های اقتصادی است. در نظام اقتصادی اسلام به لحاظ تفکیک ناپذیری بازار پول از بازار سرمایه بهره حذف شده و در مقابل تاکید بر مشارکت بین فعال اقتصادی و تامین کننده مالی است...