ادبیات معاصر عربی، مجموعه‌ای از مفاهیم نو را در‏بر دارد ‌که برخی از آنها را از غرب گرفته است. یکی از این مفاهیم، بینامتنیت است که در زبان عربی، واژۀ «تناص» معادل آن است. بینامتنیت، روی‏کردی فرهنگی- اجتماعی است که در همۀ حوزه‌ها به‏ویژه ادبیات، رسوخ کرده و دگرگونی‏هایی شگرف را به‌وجود آورده است و شاعران معاصر عرب نیز از آن بهره‌ برده‌اند. در این نوشتار، بر‏آنیم که بینامتنیت را در شعر صلاح عبد‏ال...

چکیده رویکرد پسااستعماری صرفاً به بررسی متن های نویسندگان استعمارزده خلاصه نمی شود. نظریه پردازان این رویکرد، با تأکید بر واکاوی میا نکنش فرادست و فرودست، م یکوشند مفاهیم و موضوعات مهمی همچون هویّت، پیوندخوردگی، روایت ملّیت، تبعید و مهاجرت را از نگاه تازه ای نقد و بررسی کنند. ازای نرو، به چالش کشیدن گفتمان غالب، بازسنجی متن های القا کنندۀ ایدئولوژی، بازاندیشی در روابط شخصیت ها و در کل خلق فضا...

مسئلۀ این پژوهش، بازنمایی جامعۀ ایران در مواجهه با مدرنیته در سریال قهوۀ تلخ مهران مدیری است؛ یعنی، پرسش اصلی ما این است که آیا در این سریال، جامعۀ ایران پدیده‎ای نامعقول و ناسازگار با مدرنیته بازنمایی می‎شود؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش تحلیل روایت (الگوی تحلیل شخصیت های گریماس) استفاده کرده‎ایم. سپس، با استفاده از مطالعات پسااستعماری به نقد بازنمایی شخصیت‎های سنتی و مدرن و موانع شکل‎گیری مد...

پژوهش حاضر نگرش نوینی است در حوز? مطالعات فرهنگی درام معاصر ایران با تمرکز بر مفاهیم نظریه و نقد پسااستعماری. این رویکرد حاصل بازاندیشی در نحو? بازنمایی جوامع و فرهنگ های غیرغربی در آثار هنری، ادبی و دراماتیک و سیاسی غرب است. در قلمرو گفتمان (پسا)استعماری، متفکرانی چون ادوارد سعید، فرانتس فانون، هومی بابا، گایاتری اسپیواک، به انحای مختلف آثار دوران امپریالیسم و استعمار را که دربار? مستعمرات و ک...

هنرهای کاربردی از مهم ترین آثار به  جای مانده ی تمدن کهن ایران است. این آثار موضوع مطالعه و پژوهش رشته های مختلفی بوده و از جنبه های گوناگونی به آن ها پرداخته شده است. تحلیل های انجام شده در برخی از رویکردهای پژوهشی، ابعاد مختلف این آثار را به طور مستقل و یا نهایتاً در بستر دوره ی تاریخی ای که آثار در آن پدید آمده اند مورد بررسی قرار می دهند. از این دست، شاهد پژوهش هایی هستیم که در آن ها غالباً ب...

نظریه و نقد پسااستعماری در صدد آشکار کردن این مسأله است که سلطه اقتصادی و سیاسی استعمار، «دیگریت» مردمان آفریقا و آسیا را به عنوان هویتی مستقل نفی می­کند و برتری فرهنگی و اخلاقی قدرت­های امپریالیستی غربی را مورد تاکید قرار می­دهد. «جنسیت» یکی از بنیادی­ترین مفاهیم نقد پسااستعماری است که در رمان­های عربی در بحث ارتباط شرق با غرب مطرح می­شود و این ارتباط در کنش­ها و واکنش­های مرد شرقی با زن غربی ...

ادبیات هر ملتی از مؤلفه­هایی تشکیل­شده که در واقع بهترین و شاخص­ترین گزینه برای آشنایی با نگرش­ها و جهان­بینی آن ملت­ها است. وقتی سخن از نگرش یک ملت در برابر استعمار به­میان می­آید، ادبیات پسااستعماری سهم بزرگی در بیان رویکردها و موضع­گیری آن ملت، در برابر استعمار بیگانه داشته و پیامدهای حضور استعمار در عرصه­های گوناگون فکری و فرهنگی را به تصویر می­کشد. الجزایر از جمله کشورهایی است که حضور طولا...

تحلیل گفتمان از جمله روش های علوم انسانی است که به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می پردازد. این شناخت از طریق تکنیک های متفاوت گفتمانی صورت می گیرد. از جمله مهم ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال های ثابت و شناور، مفصل بندی، وقته ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده...

هویت سوژه بشری در طول تاریخ گفتمان ادبی و نقادانه مضمونی پربسامد و بحث برانگیز بوده است. با ظهور پسامدرنیسم و متعاقب آن پسااستعمارگرایی، مسئله هویت دچار تحول شگرف و پیچیدگی هایی مضاعف شد. این پژوهش شکل گیری هویت و سوبژکتیویته پسااستعماری را بر مبنای زبان و تعاملات سوژه های استعمارگر و استعمارشده بررسی می کند. برای نیل به این هدف و به منظور کسب بینشی ژرف و فراگیر پیرامون هویتِ غامض سوژه پسااستعما...

هدف این پژوهش بررسی مفهوم استعمار و مفاهیم هم ارز آن در گفتمان سیاسی امام خمینی(س) براساس رویکرد پسااستعماری است. اینکه استعمار از چه موقعیتی در گفتمان سیاسی امام خمینی برخوردار است و این مفهوم و دیگر مفاهیم مترادف با آن در این گفتمان چگونه بازتولید و بازنمایی می شوند؟ چه عواملی باعث دورگه شدن و جایگشتی شدن قلمرو گفتمانی امام خمینی شده-اند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، با پاسخ به سئوالات ...