امام رضا (ع) به عنوان امام هشتم شیعیان در ادامه راه پیامبر اکرم (ص) در تبیین قرآن، روشی منحصر به فرد ارائه داده اند که با تفاسیر معتبر تفاوتی اساسی دارد. ایشان با استفاده از شیوه های قرآن به قرآن، روش مأثور، روش عقلی و کلامی و بعضاً علمی، به تفسیر قرآن پرداخته اند. امام رضا (ع) در تفسیر قرآن، برخلاف تفاسیری چون کشاف و مجمع البیان طبرسی به سراغ ظاهر سخن مانند: لفظ، لغت، بلاغت، صرف، نحو و ... نرفت...

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه کارایی جستجوی موضوعی سرعنوانی و کلیدواژه ای در نرم افزارهای کتابخانه ای سیمرغ و افق با استفاده از معیارهای اصلی بازیافت و دقت انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه، از نوع جامعه محدود بوده و متشکل از دو پایگاه اطلاعاتی ایجاد شده در نرم افزارهای سیمرغ و افق است. نمونه ای شامل 100 عنوان کتاب انتخاب شد که همه آنها در دو پایگاه مبتنی بر نرم افزارهای موردنظر وجود داشت...

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مقوله­های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی جهت ایجاد نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی است. روش شناسی : رویکرد پژوهش کیفی است که از پنل دلفی استفاده شده است در این روش با استفاده از نظر خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران،  مقوله­های موضوعی در دو مرحله مورد بررسی قرارگرفت. روش آماری مورد استفاده جهت پاسخ به سوال­های پژوهش میانگین و انحراف معیار و جهت آزمون فرضیه...

قرآن کریم در همه ی زمان ها منبع اصلی و اساسی احکام الهی بوده است. تفسیر فقهی، یکی از سودمندترین روش های موضوعی قرآن است، که مفسران احکام فقهی را از آیات الاحکام استخراج می نمایند. تفاسیر فقهی را تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکامی نباید جست بلکه ممکن است در میان کتب فقهی یا روایی مطرح شده باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از این منابع آثار و کتب ارزشمند آیت الله خویی می باشد. پژوهش حاضر...

این مقاله به معرفی و ارزیابی معجم های موضوعی قرآن می پردازد. نویسنده نخست از ضرورت معجم موضوعی سخن گفته سپس اهداف معجم نویسی موضوعی را مطرح می کند. آنگاه پیشینه معجم های موضوعی را به صورت فشرده بررسی می کند و سپس معجم ها و فرهنگ های موضوعی قرآن را که به زبان عربی و فارسی منتشر شده است به صورت جداگانه بررسی و ارزیابی کرده نقاط قوت و ضعف آنها را بیان می کند و در پایان به ارزیابی «فرهنگ قرآن» فراه...

از همان ابتدای دادخواهی که خواهان به تنظیم دادخواست می پردازد تا انتهای آن، زمانی که دادرس رای خویش را انشا می کند طرفین دعوا و دادرس در هیچ مقطعی نمی توانند خود را از تفکیک جهات موضوعی و جهات حکمی بی نیاز بدانند. از سوی دیگر به دلیل روشن نبودن مفهوم امور حکمی و امور موضوعی دعوا و ناتوانی محاکم از تفکیک صحیح آنها از یکدیگر، نظام قضایی ما با مشکلات عدیده از قبیل واگذاری قضاوت به کارشناس، عدم نظا...

تفسیر بیضاوی یا انوار التنزیل و اسرار التأویل، یکی از تفاسیر مختصر، مفید و بسیار مشهور قرن هشتم ق. است. این تفسیر که به اتفاق آرای اهل نظر، در میان تفاسیر کم حجم قرآن کریم از همه محققانه تر است، سال های سال به عنوان یکی از کتاب های درسی مجامع دینی مطرح بوده است. گزیده گویی، اجتناب از بحث های استطرادی، دقت فراوان در تبیین مباحث، از ویژگی های این تفسیر است. در طبقه بندی تفاسیر اهل سنت، تفسیر بیضا...

قرآن کریم، منبع اساسی حکم و شریعت، مرجع مسلمانان در تمام زمان¬ها بوده است. تفسیر فقهی، یکی از قدیمی¬ترین و سودمندترین روشهای موضوعی قرآن است که مفسر در آن احکام فقهی را از میان آیات الاحکام استخراج می کند. تفاسیر فقهی را تنها درکتب تفسیری یا کتب آیات الاحکام نباید جست بلکه ممکن است در میان کتب فقهی یا روایی مطرح شده باشد که باید آن¬ها را نیز مورد توجه قرار داد. یکی از این منابع ، کتاب صد و ده ج...

فهرست موضوعی عبارت است از واژه یا گروهی از واژه ی نشان دهنده ی یک موضوع که تحت آن تمام بحث های مربوط به آن موضوع در فهرست وارد شود. از آنجا که دست-یابی آسان و سریع و عرصه ی هر علم خاصی آرزو و آرمان هر انسان حقیقت جو و حقیقت-خواهی است، به همین علت در این فهرست موضوعی با عنوان نفس شفا از آثار ابن سینا سعی شده است عناوین ساده، روان و گویا عرضه شود تا محقق بتواند به آسانی مطالب را در موضوع خاص یک ج...

تصوف و عرفان از جریان های مهم اندیشه و سلوک در جهان اسلام به شمار می روند که عقاید و آداب برجسته آن ها در عرصه اعتقاد و اخلاق اسلامی تأثیرات فراوانی بر جای نهاده است. یکی از مفاهیم و فضیلت های مهم دینی که در میان عمده اهل عرفان و تصوف، ارزشی والا محسوب می شود، توکل است. بسیاری از سالکان تصوف و راهیان عرفان، درباره این فضیلت معنوی و رفتاری دیدگاه هایی را به رشته تحریر در آورده یا بیان نموده اند....