حرف "که" در کتاب های دستور فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در جملات انواع گوناگون و کاربرد های متنوعی دارد، از این رو شناسایی معادل های آن و ترکیبات حاصل از آن در زبان عربی تأثیر به سزایی در ترجمه درست آن ها توسط دانشجویان دارد و در کاهش بسیاری از خطاهای شایع آنان در انتخاب معادل برای این حروف کمک می کند. در نتیجه به دلیل اهمیت و نقش عمده و تأثیر معنایی این حرف و ترکیبات حاصل از آن در پی...

موضوعات مربوط به ساختار هجا و همچنین سازماندهی واحدهای واجی در درون هجا و فراتر از آن یعنی در مرز بین دو هجا، از جمله مباحث مطرح حوزة واج شناسی محسوب می شوند. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه بر زبان فارسی، با نگاهی نو به موضوع ساخت هجا و واج آرایی پرداخته شود. زبان فارسی دارای ساختار هجایی (c)v(c)(c) است. هدف کلی مقالة حاضر این است که نشان دهد اولاَ آیا تفاوتی میان واج آرایی یک هجا به صورت ...

شعور حرف زدن، شعور حرف شنیدن   حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   یکی از حقوق شهروندان در نظام اسلامی، حق اظهارنظر در برابر حاکمان است. این حق اختصاص به مطرح کردن مسائل شخصی ندارد و آنان می‌توانند نظرات خود را درباره همه مسائل جامعه، به عالیترین مقامات ارائه کنند. از اینرو در منابع اسلامی، از وجود «حجاب» و مانع بین حاکمان ...

در این پژوهش فرایندهای واژه سازی به شیو? ترکیب در بوستان سعدی بررسی شده است. واژه سازی و اشکال آن (ترکیب و اشتقاق) به دستگاه ساختواژی زبان مربوط می شود. در پژوهش حاضر الگوهای واژه سازی پس از تحقیق و بررسی و با توجه به منابع مربوط در این زمینه استخراج گردید. تعداد 1587 واژ? مرکب براساس واژه سازی از دیدگاه نظری? ایکس تیره در 83 الگو و پنج گروه اسم، صفت، فعل، قید و حرف مرکب طبقه بندی شدند. نتایج ح...

تحقیق حاضر به این مساله پرداخت که ایا تعادلی در یادگیری شش جز از مدل دانش زبانی بکمن و پالمر(1996) توسط نمونه ای 106 نفری از دانش اموزان سطوح مقدماتی (تعداد=49) و متوسط پایین (تعداد= 57)، وجود داشته است یا خیر؟ این تحقیق به طور خاص سوالات زیر را مورد بررسی قرار داد:(1)ایا تفاوت معناداری در عملکرد دانش اموزان هر سطح در اجزا متفاوت دانش زبانی وجود داشته است؟ (2) ایا تفاوت معناداری بین عملکرد دانش...

بررسی جنبه‏های ساختاری و عناصر شاعرانه در دوبیتی ها ، به دلیل جایگاه آن در اتصال شعر رسمی و عامه، می‏تواند برخی از ویژگی‏های متمایز این دو حوزه را تبیین کند. باتوجه به اهمیت نقش قافیه و ردیف در این قالب، در این مقاله به روش تحلیلی- مقایسه‏ای، ضمن بررسی بیش از 3،000 دوبیتی عامه، زوایایی چون شباهت‏ها و تفاوت‏های لفظی و معنایی و تسامح‏های مرسوم در موسیقی کناری آن ها، متناسب با تفاوت اقلیم، تحلیل و...

رساله حاضر پژوهشی است در باره جمله های درونه ای در زبان فارسی . این پژوهش برپایه نظریه زایا - گشتاری استوار است . در این بررسی جمله های وابسته ای که یکی از اجزاء تشکیل دهنده جمله های مرکب ناهمپایه هستند بررسی شده اند. در جمله های مرکب ناهمپایه، جمله وابسته در درون گروه فعلی و یا گروه اسمی در یکی از نقشهای نحوی ظاهر می شود. ظاهرشدن جمله در درون یکی از سازه های نحوی جمله از طریق قاعده های بازگشتی...

حرف الی از حروف پرکاربرد قرآن محسوب می‌شود. این حرف متناسب با کاربردش در آیات قرآن معانی متعدد و متفاوت بسیاری را کد گذاری می‌کند که در یک نقطه یعنی معنای پیش‌نمونه و انتهای غایت با هم مرتبط می‌شوند. این نوشتار به منظور کشف میدان‌های معنایی این حرف با رویکرد شناختی، و به روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مدل‌های چندمعنایی این حرف در قرآن پرداخته و پس از تبیین معنای پیش‌نمونه، وجوه معنایی این حرف در ...

چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقولة «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده...

فرایند شناخت کاربر به عنوان جستجوگر اطلاعات در یک نظام ذخیره و بازیابی اطلاعات، می‌تواند تأثیر زیادی بر ارزیابی او از ربط داشته باشد. مقاله حاضر پس از بیان شرحی مختصر از روانشناسی شناختی و  ربط و ارزیابی آن، حوزه‌های شناختی کاربر را که بر ارزیابی ربط تأثیرگذار هستند، بررسی می‌نماید. این حوزه‌ها «ادراک»، «توجه» و «قضاوت» را در بر می‌گیرد. این مقاله علاوه بر اینکه می‌تواند مبنای تحقیقات ع...