در جنگ ایران و عراق یکی از گروه‌هایی که نسبت به جنگ موضع گرفتند مراجع و روحانیت حوزه علمیه قم و نجف بودند. بی‌تردید رهبری دینی مسلمانان شیعه در هر دوکشور و موضع‌گیری آنها نقش مهمی در نوع واکنش مقلدانشان و موفقیت یا شکست هر یک از طرفین جنگ را می‌توانست برخوردار باشد. پژوهش حاضر در صدد است مواضع روحانیان حوزه علمیه قم و نجف در جنگ ایران و عراق را به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار دهد. نتیجه این تحقی...

در پ‍ژوهش حاضر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در عراق پس از صدام مورد مطالعه قرار می گیرد. با حمله آمریکا و متحدانش به عراق در سال 2003، رژیم بعث عراق سرنگون گردید و عراق جدیدی با ساختار سیاسی نوینی شکل گرفت. با تغییر ساخت قدرت و حکومت عراق، زمین? حضور و نفوذ بازیگران منطقه ای از جمله ایران و ترکیه در این کشور فراهم شد و این پرسش ها مطرح می شود جمهوری اسلامی ایران و ترکیه چه سیاستی را ...

سقوط رژیم بعث عراق روند سیاسی درون عراق را متحول نمود. در این میان، ظهور شیعیان عراق به ویژه گروه‏ها، تشکّل‏ها و اشخاص مستقل در فرآیند کنونی دولت‏سازی عراق، نقش قابل توجهی برخوردارشدند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که « نقش سیاسی شیعیان عراق در ساختار سیاسی جدید عراق چگونه است ؟» در این زمینه، با اشاره تاریخچه فعالیت های شیعیان عراق از بدو فروپاشی عثمانی تا سقوط صدام در سال 2003م اشاره و...

فروپاشی رژیم بعث عراق در پی هجوم نظامی ایالات متحده، نمایانگر سطح جدید مداخله خارجی در مجموعة امنیتی منطقه خاورمیانه با هدف تغییر مناسبات سیاسی و ایدئولوژیک است و از مهمترین تأثیرات حادثه 11 سپتامبر بر سیاست خارجی آمریکا در جهان پس از جنگ سرد به شمار می‌رود.تا پیش از این رویداد، ایالات متحده آمریکا هرچند به دلیل اهمیت راهبردی منابع نفت و نیز پیگیری خط‌مشی مهار دو جانبه در حوزه خلیج فارس (به مثا...

بافت اجتماعی و موزائیکی جغرافیایی عراق به گونه ای است که آن را از کشورهای مختلف متأثر می سازد و همچنین بازیگران منطقه ای مختلف در قبال تحولات عراق منافع ملی و امنیتی بسیاری دارند.سنی های عراق با جهان عرب پیوند قومی دارند ولی شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل می دهند ذهنیت تاریخی مناسبی از جهان عرب ندارند و بیشتر با ایران احساس پیوند می کنند.کردها نیز به عنوان یک اقلیت با کردهای ایران،ترکیه و...

عراق پس از فروپاشی رژیم بعث وارد ساختار جدید سیستم حکمرانی و تقسیم قدرت بین بلوک‌های قومی- مذهبی شد و کردها با توجه به فرصت پیش‌آمده توانستند مطالبات خود را در سیستم جدید عراق قانونی کنند و حکومت اقلیم کردستان را تشکیل دهند. کردها با توجه به شکاف‌های هویتی با جهان عرب و وزن ژئوپلیتیکی بالا به سیاست‌های غیرهمسو با حکومت مرکزی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و همچنین رفراندوم و حرکت به‌سوی اس...

یکی از عمده ­ترین مصادیق به‌کارگیری سلاح شیمیایی در جریان مخاصمات مسلحانه مدرن، استفاده گسترده ارتش عراق از آن در جنگ تحمیلی بر علیه رزمندگان و غیرنظامیان ایرانی و حتی اتباع عراقی می­باشد که در نتیجه آن هزاران تن شهید و یا مصدوم گردیده ­اند. در این میان و به سبب لزوم حمایت یک دولت ازاتباع خود، جمهوری اسلامی ایران هم با توجه به شدت آلام و آثار زیان‌بار وارده بر قربانیان ایرانی حملات شیمیایی عراق...

مقاله حاضر به بررسی سیر تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق از دوره قاجاریه تا آغاز جنگ تحمیلی پرداخته است. در دوره‌ قاجاریه، والیان پشتکوه براستان ایلام امروزی حاکمیت داشتند و بااقتدار تمام به دفاع از مرزهای این منطقه در برابر عثمانی‌ها پرداختند و به آنان اجازه استفاده بیش‌ازحد آب رودخانه‌های گنگیر و کنجان چم را نمی‌دادند. باروی کار آمدن حکومت پهلوی در ایران و تشکیل دولت عراق پس از جنگ جهانی اول...

مقاله حاضر به این نکته می­پردازد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و در پی لشکرکشی ایالات متحده آمریکا به خاک افغانستان و عراق از منظر اقدام پیش دستانه، مجموعه­ای از فعالیت­ها و تحرکات نظامی- اطلاعاتی در دو جبه شمالی و غربی ایران توسط نیروهای اشغالگر برنامه­ریزی و اجرا شد. ازگذرگاه این فعالیت­ها بود که حضور رژیم صهیونیستی به صورت فعال­تر از گذشته در منطقه احساس شد. گرچه این تحرکات در برخی از ...

قرارگاه رمضان که به عنوان مرکز فرماندهی و اجرای جنگ های نامنظم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پنجمین سال جنگ تحمیلی شکل گرفت، مأموریت های متعددی بر عهده داشت. هدف فرمانده سپاه پاسداران از ایجاد چنین قرارگاهی عبارت بود از: نفوذ نیروهای رزمنده در عمق خاک دشمن با استفاده از روش های جنگ پارتیزانی و چریکی به منظور درگیر کردن ارتش عراق در مناطق گوناگون، اخلال در حرکت ماشین جنگی صدام، ارتباط با گروه ه...