واژه تقوا در نهج البلاغه پس از قرآن، از جمله واژه‌های کلیدی است که می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در سازندگی انسان داشته باشد. از ویژگی های مهم واژه تقوا در طرح معنایی، طرح شبکه‌های معنایی آن است که در هر متن با تحلیل زبان‌شناسی آن شبکه‌ها می‌توان به افق‌های تازه‌ای در لایه‌های معنایی تقوا رسید. مقایسه میان مختصات معناشناختی قرآن و نهج‌البلاغه پنجره‌های جدیدتری را بر روی پژوهشگران باز می‌کند. در ا...

بازیابی تصویر مبتنی بر محتوا از رویکردهای مهم مطرح در حوزه بازیابی تصویر در سال های گذشته است. مهمترین چالش فراروی این رویکرد عبارت است از وجود فاصله معنایی میان ویژگی های بصری سطح پایین و معانی سطح بالا موجود در تصاویر. بازیابی مبتنی بر ناحیه و یادگیری از کاربر در چرخه بازیابی تصویر، به عنوان دو نمونه از مهمترین روش های ارائه شده برای کاهش فاصله معنایی به شمار می روند. یادگیری چند نمونه ای از ...

گسترة ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش های علوم و تفکیک مرزهای دانش، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقی...

چکیده در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یک¬بار به کار رفته است، از این¬رو می¬توان آن¬ها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزه¬ی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف نمی-تواند در محور همنشینی کلام جایگزین واژه¬ی متفرد شود، چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی گسترده¬تر دارند، که سایر واژگان همان حوزه معنایی این ویژگی...

معادل یابی مفاهیم و مشخصه های زبانی خاص در ترجمه، یکی از عمومی ترین مشکلات ترجمه است، بخصوص وقتی که این «مفاهیم و مشخصه های خاص» بار معنایی دینی و اعتقادی داشته باشند. در ترجمة متون اسلامی (به زبان انگلیسی) یکی از زمینه هایی که این مشکلات خود را روشن تر نشان می دهند تفاوت تقسیم بندی اوقات شبانه روزی در زبان و فرهنگ انگلیسی و فرهنگ اسلامی در رابطه با نام نمازهای پنجگانه است. در مقالة حاضر پس از ...

بررسی حوزه های معنایی واژگانی که در یک زبان استفاده می شوند یکی از مباحثی است که نظر زبان شناسان و زبان پژوهان بسیاری را به خود جلب کرده است. تحقیقات در این حوزه از زبان شناسی نشان داده است که تفاوت های ساختاری و واژگانی همراه با تفاوتهای فرهنگی، از عوامل مهم تفاوت زبانها با یکدیگر می باشند. گروهی معتقدند که این تفاوتها، بویژه در حیطه واژگان و حوزه ی معنایی ای که هر واژه، در زبانی خاص در بر می ...

ابهام زدایی معنایی لغات که عبارتست از توانایی تشخیص معانی صحیح لغات موجود در متن با بکارگیری روش های محاسباتی، یک فرآیند مهم در شاخه های مختلف پردازش زبان طبیعی است. در این رساله با بهره گیری از رویکرد الگوریتم ژنتیک، روشی جدید برای ابهام زدایی معنایی لغات ارائه می دهیم که در دسته ی روش های نظارت شده و مبتنی بر دانش قرار می گیرد. سیستم ارائه شده دارای یک مرحله پیش پردازش متن ورودی است که در آن ...

از آنجایی که نظریه شبکه های معنایی، یکی از معروفترین نظریه ها پیرامون روابط معنایی بین واژگان است و تلاش های زیادی برای ارائه الگوهای این نظریه به رایانه انجام شده و نتایج مطلوبی حاصل نشده است، و از طرفی به دلیل ایرادهای بنیادی که بر این نظریه و الگوهای ارائه شده توسط آن وارد است، در این تحقیق سعی خواهد شد تا مدلی که بتواند تا حدی این ایرادها را بر طرف کند تبیین شود. در این مقاله، ابتدا تصویری...