در طول تاریخ، زیباترین و دلنشین ترین لحظات زندگی انسان مؤمن، دعا کردن به درگاه خداوند متعال بوده است. تکیه کردن به بالاترین قدرت هستی و توجه به مبدأ وجود، و بی نیازی از سایر موجودات، موجب آرامش روحی فرد می شود. می توان گفت مهم ترین عنصر مشترک بین انسانهای دین دار در ادوار مختلف، دعا بوده و هست، چنان که زبان گفتگوی همه انسانهای مؤمن در ادیان مختلف، دعا بوده است و از این طریق با معبود حقیقی خویش ...

 دیدگاه‌هاى گوناگون نجات بخشى ادیان از نگاه آیات قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. تکثرگرایى دینى از دو منظر برون دینى و درون دینى قابل بحث و بررسى است. این نوشتار، نجات بخشى ادیان به عنوان یکى از استوانه‌هاى پلورالیسم را با نگاه درون دینى مورد بحث قرار داده است. یهودیان تنها آیین یهود را نجات بخش مى‌خوانند. در جهان مسیحیت گروهى مسیحیت را تنها دین نجات‌بخش مى‌دانند. و شمارى هم تمامى ادیان را نجات...

گوهر ادیان توحید است و گوهر دیندارى عبودیت. نویسنده پس از تفکیک مفهومى دو واژه »گوهر« و »ذاتى« نخست به روشهاى کشف گوهر دین پرداخته و از سه احتمال نام مى‌برد یکى عقل، دیگر شهود و سوم خود آموزه‌هاى دین و سپس با  نقد دو روش نخست، شیوه سوم را مى‌پذیرد، آن گاه معیارهایى را براى کشف گوهر دین از آموزه‌ها مطرح مى‌کند مثل تحلیل متون دینى، بررسى زیر ساختهاى نظام آموزه‌ها، فرهنگ دینداران و رفتار دینداران....

آدمیان از دیرباز، خاستگاه و گوهر خود را برتر از عالم مادی موجود می دانسته اند. اعتقاد به این باور که نیاکان بشر جایگاهی بهشتی داشته و در نتیجه گناه، به این خاکدان درافتاده اند، در غالب اسطوره ها و ادیان کهن بازتاب دارد و یکی از عناصر اصلی انسان شناسی ادیان قدیم و زنده را تشکیل می دهد. این مقاله به مرور و تحلیل داستان آفرینش، ویژگی های نخستین زیستگاه آدم و حوا (عدن) و علت هبوط آنان در کتاب مقدس ...

ظهور و بروز طیف های گسترده و متنوع با اندیشه های متقابل در حوزه مدعیان مهدویت، آموزه مهدویت و مهدی باوری را، که عامل انسجام بخش ملل و فرق اسلامی و حتی سایر ادیان الاهی انگاشته می شد، به صورت نوعی مسئله و آسیب دینی و مذهبی در آورده است؛ چه اینکه فقدان مفهوم شناسی دقیق مهدویت در عرصه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و کلامی، و همچنین تفکیک نکردن در معانی لغوی و اصطلاحیِ مهدویت و تعیین مص...

چکیده زیست‎کرۀ زمین فارغ از مرزبندی‎های سیاسی، دینی و زبانی نیازمند مراقبت ویژه‎ای است. این مراقبت در سایۀ رعایت اصول اخلاقیِ مشترکِ جهانی تحقق می‎پذیرد که می‎توان تحت ‎عنوان اخلاق زمین (earth ethics) از آن یادکرد. شاید، اصرار بر ارائۀ تعریف مشترک جهانی پیرامون رابطۀ انسان با خدا، خودش و دیگران ضرورتی نداشته باشد، اما سلامت و حفظ زیست‎کره نیازمند تعریفی مشترک از رابطۀ انسان با طبیعت است. بحران مح...

چکیده سؤال اصلی این مقاله این است که تصوف می‌تواند چه جایگاهی در همگرایی فرهنگی در منطقه‌ی آسیا داشته باشد؟ فرضیه‌ی مقاله آن است که تصوف می تواند به عنوان بستر و ظرفیتی برای ارتقای همگرایی فرهنگی در منطقه‌ی آسیا مورد بهره‌برداری قرار گیرد. برای بررسی این فرضیه، پس از تشریح مفاهیم همگرایی منطقه‌ای و تصوف، به سابقه و جایگاه تصوف در منطقه‌ی آسیا پرداخته و مشخص شد که همزمان با گست...

ابراهیم(ع) پدر ادیان سه گانة سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برایقربانی کردن یکی از پسرانش، از داستا نهای مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است.بااین همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد.درحالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق(ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او رااسماعیل(ع) بدانند. اما ب هراستی کیستی این قربانی، چه ا...

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...