چکیده یکی از مباحث مهم و جدی در دهه‌های اخیر توجه به مباحث روش شناختی و کاربست آن در حوزه‌های مختلف می‌باشد. البته استفاده از متدها و روش‌های گوناگون از دیرباز موردتوجه و امعان نظر اندیشمندان مختلف بوده است، لکن در سال‌های اخیر توجه به این حوزه در قالب پژوهش‌های مختلف نمود داشته است. در این راستا یکی از رویکردهایی که اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای بررسی مفاهیم و تحول آن مورد توجه قرار می‌...

«سازه انگاری معرفتی» و «برساخت‌گرایی اجتماعی» در زبان انگلیسی اگرچه از نظر لغوی به هم نزدیک‌اند؛ اما هر کدام مکتبی جداگانه محسوب می‌شوند که اولی نظریه‌ای تأثیر‌گذار در معرفت‌شناسی و دیگری نظریه‌ای جامعه‌شناسانه در مورد معرفت است. در این نوشتار پس از معرفی مفاهیم اصلی هر مکتب و صورت‌بندی درجات متفاوت از هر یک، به نقش تفکرات غالب بر هر مکتب در تحلیل موضوعاتی همچون تئوری‌های آموزشی، تبعیض‌های اجتم...

با بررسی اجمالی معرفت شناسی علوم تجربی بالعموم و علم مدیریت به طور خاص، در این مقاله، جایگاه این علوم در بین معارف بشری بازشناسی شده و سپس به تبیین معرفت شناسی مدیریت اسلامی به عنوان پیش فرض مهم برای ورود به دانش مدیریت اسلامی پرداخته و آبشخورهای معرفتی ای را که این دانش از آن تغذیه می نماید، شناسانده شد، تا هم توجیهی معقول برای چنین دانشی فراهم آید و هم مبادی و لوازم منطقی برای ورود به این دان...

نسبت بین معارف وحیانی و علوم بشری از دیرباز مورد توجه اندیشمندان حوزه های مختلف علوم بوده است و یکی از اولین مواجه های آن را شاید بتوان چگونگی تعامل عالمان علوم طبیعی با کلیسا تلقی نمود که در دوره های مختلف، اشکال و نسبت های متفاوتی را به خود گرفت. موضوع این مقاله بررسی امکان یا امتناع تبادل بین دو حوزه معرفتی قرآن به عنوان یک منبع وحیانی، و جامعه شناسی به عنوان یک علم انسانی است. برای پاسخ به ...

جامعه هویتی معرفتی و علمی دارد و هویت واحد اجتماعی از طریق وحدت هویت معرفتی آن تأمین می.شود. در این مقاله وحدت و هویت دانش تجربی به وحدت و هویت فلسفه.ای بازمی.گردد که دانش تجربی با استفادهٴ از آن سازمان می.یابد و از طریق تقسیم فلسفه به دو نوع دینی و سکولار دو نوع دانش و به تبع آن دو نوع هویت ترسیم می.شود. مقاله خصوصیات دانش دینی و اسلامی را بیان می.کند.

چکیده یکی از مباحث مهم و جدی در دهه های اخیر توجه به مباحث روش شناختی و کاربست آن در حوزه های مختلف می باشد. البته استفاده از متدها و روش های گوناگون از دیرباز موردتوجه و امعان نظر اندیشمندان مختلف بوده است، لکن در سال های اخیر توجه به این حوزه در قالب پژوهش های مختلف نمود داشته است. در این راستا یکی از رویکردهایی که اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای بررسی مفاهیم و تحول آن مورد توجه قرار می ...

مقاله حاضر تلاش دارد تا ابتدا به‌تشریح مبانی توسعه معرفت علمی و سپس بر اساس آن به آسیب‌شناسی توسعه معرفت علمی در حوزه علوم انسانی ایران بپردازد. تولید و توسعه معرفت علمی در علوم انسانی مبتنی بر مفاهیم انتزاعی، معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و روش‌شناختی شکل می‌گیرد. بدون توجه به این مبانی که تعیین‌کننده اسلوب معرفتی می‌باشند، علم شکل نمی‌گیرد و توسعه معرفت ایجاد نمی‌شود. بر اساس این مبانی، جهان‌بینی...

در این مقاله کوشیده شده، نقش و جایگاه باستان‌شناسی دوران اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور، ابتدا به تعریف و خاستگاه باستان‌شناسی اسلامی پرداخته شده است. در ادامه با بررسی دو دوره شاخص فرهنگی در تاریخ ایرانِ دوران اسلامی (حکومت آل‌بویه و عصر صفوی) عوامل بالندگی و شکوفایی حیات اجتماعی و نیز عوامل رکود در ادوار تاریخی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته است. در پ...

یکی از رویکردهای مورد توجه در علوم اجتماعی، کارکردگرایی است که بر اساس آن پدیده های اجتماعی، به ویژه دین، مطالعه می شود. این رویکرد ریشه در اثبات گرایی دارد و مدعی است که هر پدیدة اجتماعی باید در پرتو نقش و وظیفة عینی ای که در یک نظام دارد بررسی شود، البته نقدهایی از سوی مخالفانش بر آن وارد شده است، هدف از این مقاله نقد مبانی و پیش فرض های این رویکرد در مطالعات دینی است، از این رو ضمن بیان خاست...