وقوع قیام‌های مردمی در شمال آفریقا و خاورمیانه، نه تنها جهان عرب را به لرزه درآورد، بلکه سایر کشورها را نیز در خصوص پیامدهای آن بیمناک کرد. این جنبش که به تغییر و تحول جدی در کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن منجر شد و آبستن تغییرات جدی در سایر کشورها نظیر بحرین، کویت، اردن، سوریه، عربستان سعودی گردید برای روسیه نیز با بیم و امیدهایی همراه شد. ...

تجربۀ دو خیزش انقلابی روسیه در قرن بیستم که از یک‌سو نظم اقتصادی- اجتماعی نوینی را ایجاد کرده است و از سوی دیگر، بسترهای چرخش نظام سیاسی از پادشاهی به یک جمهوری مردم‌سالار و سپس دولت شورویایی و سرانجام جمهوری برپایۀ ریاست جمهوری را در آخرین دهۀ قرن بیستم آماده کرده است، جنبش‌های مردم‌سالارخواه شناخته می‌شود. در این پیوند، فروپاشی اتحاد شوروی و بروز نظم نوین، به‌‌عنوان جهشی به‌سوی مردم‌سالاری شن...

وضعیت روسیه از نظر جغرافیایی و فرهنگی همیشه دوگانه بوده است. به‌نوعی هم آسیایی و هم اروپایی برآورد می‌شده است. پس از فروپاشی اتحاد شوروی، چین و روسیه شاهد ارتقای همکاری‌ها در روابط بین خود بوده‌اند؛ اما تعامل‌های آن‌ها با یکدیگر به‌شکلی نبوده است که جنبه‌های راهبردی به خود بگیرد و به‌شکل اتحاد علیه غرب در آید. در چنین شرایطی باید دید که روسیه با رشد فزایندۀ قدرت چین چگونه روبه‌رو خواهد شد. اهمی...

بازی بزرگ روسیه و بریتانیا که از دهه‌های نخستین قرن نوزدهم آغاز شده بود، به رویارویی آن دو قدرت در ایران طی سال‌های آغازین قرن بیستم منجر شد. رقابت روسیه و بریتانیا در ایران در شرایطی تشدید شد که پس از دور دوم جنگ‌های ایران و روسیه در قفقاز، اعادۀ حاکمیت تاریخی ایران بر هرات در دستور کار دولت ایران قرار گرفت؛ اقدامی که باعث نگرانی سیاستمداران بریتانیایی از بسط نفوذ روسیه در مرزهای غربی هند شد. ...

در این مقاله سعی شده است به اجمال جایگاه تجارت پوست در مناسبات تجاری ایران و روسیه در عصر قاجار تا اوایل انقلاب مشروطه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. اساس تحقیق حاضر، اسناد آرشیوی وزارت خارجه ایران است. موقعیت مناسب ایران در زمینه فراورده‌های دامی بویژه پوست و پشم از یک طرف و نیاز روسیه به پوست ایران، به توجه ویژه روسیه در این زمینه انجامید. بعد از قرارداد ترکمانچای و ضمیمه تجاری آن، مناسبات باز...

با فروپاشی اتحاد شوروی، گرجستان از زیر سایه سنگین نفوذ و کنترل روسیه خارج شد؛ و به نقش استراتژیک خود در پیوند دو قاره آسیا و اروپا بازگشت. البته بدلیل خلاء قدرت ناشی از فروپاشی این ابرقدرت دوران جنگ سرد، بی¬ثباتی¬های قومی و سیاسی بازمانده از دوران شوروی به بی¬ثباتی منطقه منجر شده است. رهبران روسیه از نخستین روزهای موجودیت کشور خود بعنوان یک دولت مستقل، بر اهمیت گرجستان به عنوان یک منطقه بسیار م...

نوسازی مدت ها است که دغدغه بسیاری از دولت های در حال توسعه می باشد، کشورهایی که تمایل دارند با اقتباس و الگوبرداری از جوامع غربی در مسیر توسعه و نوسازی گام بردارند. در روسیه  نیز این فرآیند از زمان پتر کبیر آغاز شد و تا امروز همچنان به عنوان یکی از مسائل کلیدی در این کشور ادامه دارد. این مقاله یک پژوهش توصیفی– تحلیلی است که با استناد به منابع و داده های روسی  به بررسی سیر تاریخی نوسازی سیاسی و ...

شرکت روسی گازپروم که یکی از بزرگترین غول های جهان انرژی شناخته می شود، نه تنها بر اکثر منابع گاز روسیه مسلط می باشد، بلکه تلاش های گسترده ای را نیز به منظور تسخیر بازارهای جهانی انرژی انجام داده است. همین امر موجب شده که این شرکت در معادلات راهبردی انرژی از جایگاه برجسته ای برخوردار شود. گازپروم در حالی رویای تسخیر بازارهای جهانی انرژی را در سر می پروراند که عملاً از پشتیبانی دولت روسیه برخوردار...

به قدرت رسیدن دموکرات ها به رهبری باراک اوباما به منزله طیف گسترده‌ای از تغییرات در حوزه سیاست خارجی آمریکا بود که در بسیاری از ابعاد، آن را از دوران حاکمیت نومحافظه‌کاران متمایز می‌سازد. یکی از بارزترین وجوه این تمایز را می‌توان در تغییر رویکرد سیاست خارجی آمریکا در قبال منطقه قفقاز جنوبی مشاهده نمود. پرسش مهم این است که سمت و سوی این تغییرات به چه نحوی بوده است؟ و نیز دلایل و پیامدهای این...

در سال‌های نخست قرن سیزدهم ـ نوزدهم ایران و انگلستان شاهد شکل‌گیری و توسعة محدود یک رابطة سیاسی بودند که مبنای اصلی آن شرایط ویژة ناشی از جنگ بود. در واقع، جدی­شدن خطر ناپلئون انگلیسی‌ها را واداشت که توجه خاصی به ایران داشته باشند. در مقابل، ایران نیز با توجه به رویارویی نظامی‌ با روسیه از توسعة روابط با انگلستان استقبال کرد. اگرچه انگلستان تمایل چندانی به ارتقای سطح این تماس با ایران نداشت، اق...