رابطه دین (یعنی شریعت یا متون دینی) با معارف بشری از دیرباز مورد مطالعه محققان قرار گرفته است، تحول پذیری معارف دینی در گرو تحول معارف بشری که از آن، به اصطلاح احکام در خدمت انسان هستند، نه مردم برای احکام، تعبیر می شود. لذا اگر درخواست مردم تغییر پیدا کند، احکام هم باید عوض شوند . در مقابل این نوع قرائت از دین، قرائت غیر انسانی یا فوق انسانی از دین ودین داری قرار دارد و آن این است که بگوییم دی...

یکی از عوامل برخورداری از آموزش عالی با کیفیت، ایجاد ساختارها و برنامه های آموزشی نوینی است که مورد نیاز جامعه باشد. در حال حاضر، آموزش علوم به عنوان بخشی از دانش بشری در دوحیطه ساختار و محتوا پیشرفت فراوانی در جوامع توسعه یافته داشته است. با این حال، بررسی ها نشان می دهد که ساختار فعلی آموزش علوم در آموزش عالی و دانشگاه های کشور تفاوت اساسی با کشور های توسعه یافته دارد. این مسئله به ویژه در زم...

از جمله منابعی که تاکنون ، آن چنان که باید ، مورد توجه و بهره برداری صحیح و کامل قرار نگرفته " سازمانها و مجامع علمی منطقه ای و بین المللی " است، دامنه فعالیت این سازمانها و مجامع ، که سطح وسیع گسترده ای در کشورهای مختلف بخصوص کشورهای پیشرفته دارد، توانسته است با جذب امکانات از نیروهای متنوع به موازات سایر فعالیتها نقش بسزائی در آموزش نیروی انسانی کشورها و ارتقای کیفیت آنها ایفا کند. سازمانها و...

انسان و موجودیتِ او همواره موضوعِ ناشناختة علوم گوناگون بوده و هست. دانش های بشری با وجود پیشرفت های زیادی که به دست آورده اند، از درکِ کافی و کاملِ ابعاد وجود انسان بازمانده اند. در کنار فلسفه و علوم گوناگونی که در ماهیت و وجود انسان به جست و جو پرداخته اند، هنر و ادبیات را نیز می توان به عنوان یکی از راه های انسان شناسی نام برد. آثار هنری، مجالی مناسب برای شناسایی انسان و زوایای ناشناختة وجود او ...

علاوه بر نقش سنتی ریاضیات در علوم پایه و عقلی و نقش کاربردی آن در علوم کار بردی، خصوص ا در دو دههی اخیر، همواره مجموعهی علوم ریاضی ایفاگر نقشی بسیار اساسی و پایه ای در احیا، انتقال و گسترش دانشهای جدید بشری بوده است؛ دانشهایی که حتی در نگاه بشری خود، شاید حتی تصوری از وجود ارتباطی ریاضی در آن قائل نشویم. علاوه بر آن، دسته ایی ار علوم قدیمی که در ذهنیت ما ارتباطی منطقی با ریاضی ندارند، هم اکنون ...

کرامت انسانی در زمره یکی از گل واژه های حقوق بشری است که انسان بدان متصف است. در واقع، این دانش واژه، وصفی است انسانی و مختص انسان که هیچ قیدی آن را مقید و هیچ شرطی آن را مشروط نمی کند. با این که این وصف انسانی از همان اوانِ حیات بشر همواره با وی و در اندیشه های اخلاقی و دینی مورد عنایت بوده است لیکن این مهم به صورت علمی و با نگاهی متفکرانه بشری بعد از تهیه و تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948 مو...

خدا، انسان و جهان سه محور اساسی اندیشه‌ی بشری است. در طول تاریخ پرسش‌های مهمی درباره‌ی آنها طرح شده و همه‌ی تلاش فکری انسان متوجّه این سه کانون و یافتن پاسخ‌های درست و مناسب برای آن پرسش‌هاست. در این میان، شناخت انسان اهمیّت ویژه‌ای دارد. در آموزه‌های قرآن، پس از خدا، انسان اساسی‌ترین موضوع به‌شمار آمده است. ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برای رسیدن انسان به سعادت نهایی‌اش صورت گرفته است. قرآن با ج...

رهیافت های گوناگونی در حوزة روش‏شناسی علوم انسانی ارائه شده است. رهیافت های تجربه گرایی، طبیعت‏گرایی، رفتارگرایی، تفسیری، ساختارگرایی و پساساختارگرای، گفتمانی، انتقادی، پست مدرنی و فمینیستی در غرب ادبیات غنی دارد. این رهیافت ها، در اغلب کتاب های روش‏شناسی مطرح و در قالب ارکان سه‏گانة هستی‏شناسی، معرفت‏شناسی و روش‏شناسی، محتوای آنها عرضه می شود. با توجه به اهمیت و ضرورت بومی‏سازی علوم انسانی، در...

مقاله حاضر خلاصه تحقیقی است که به سفارش معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی انجام شده است. هدف تحقیق، بررسی عملکرد موسسات تحقیقاتی علوم انسانی در سالهای 71 و 72 و 73 می باشد. علت انتخاب موضوع گله مندی اغلب دست اندرکاران و صاحب نظران کشور از روند پژوهش در جامعه بویژه در زمینه پژوهش های علوم انسانی بوده است که علیرغم وجود 32 موسسه تحقیقاتی علوم انسانی که قدمت برخی به نیم قرن می رسد مشکلات بسیاری ...