دسته‌ای از اخبار و احادیث خاندان وحی (ع) از برترین‏‏ها ‏‏در گفتار، رفتار و عبادات سخن می‏‏گویند. تعداد این قسم از روایات در اصول الکافی فراوان است و مهم‏‏ترین ویژگی آنها ‏‏تبیین برتری امری با اسم تفضیل است که به سبب همین ویژگی، در نگاه نخست، ممکن است روایات با یکدیگر متعارض جلوه کنند. پژوهش حاضر میزان سازگاری یا ناسازگاری میان این دست از اخبار را مورد بررسی قرار می‏‏دهد. از مهم‏‏ترین یافته‏‏های...

چکیده : سنت پس از قرآن، دومین منبع استنباط احکام و معارف دین برای مسلمانان است. در میان منابع روایی شیعه کتاب «تهذیب الاحکام» اثر شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی یکی از منابع اصلی و از «کتب اربعه» است که مهمترین مجموعه های روایی شیعه را تشکیل می دهند. کشف مقصود روایات و چگونگی شرح و نقد آنها از مهمترین علوم مربوط به حدیث شناسی است که در اصطلاح علوم حدیث «فقه الحدیث» نامیده می شود. بررسی روشی که مح...

یکی از آموزه‌های روایی پیچیده که در گزاره‌های متعدد، معارف و حقایق فراوانی درباره آن بیان شده است بحث از  «حجب و سرادقات» است و برخی از اندیشمندان اسلامی در شاخه‌های گوناگون، مانند فقه الحدیث، عرفان و حکمت در لابه لای مطالب و نه به طور مستقل به آن پرداخته‌اند. این نوشتار با کاوش و تحلیل روایات شیعی، به تبیین روایی مفاهیم، ویژگی‌ها، مختصات و مصادیق «حجب و سرادقات» پرداخته و به این نتیجه دست یافت...

سیر تدوین تاریخ حدیث اهل سنت با نگارش صحاح ستّه به اوج شکوفایی خویش رسید و در این میان کتاب «الجامع الصحیح» محمد بن اسماعیل بخاری از اهمیّت و جایگاه والایی برخوردار می باشد. با توجه به اهمیّت کتاب صحیح بخاری، در این پژوهش سعی شده است با روشی توصیفی _ تحلیلی، احادیثی از مجموعه احادیثِ صحیح بخاری در بوت? نقد و واکاوی قرار گیرد که، ابوعبدالله بخاری در مدح و ستایش صحابه کبار: علی بن أبی طالب (ع)، ابوبک...

جایگاه اصحاب اجماع در علم الحدیث و فقه براساس عبارت معروف «اجتمعت العصابه علی تصحیح مایصح عنهم» که توسط رجالی معروف ابوعمرو محمدبن عمرکشی مطرح شده می­باشد. نظریاتی توسط علما مانند محدث میرزاحسین نوری، شیخ طوسی، آیت ا... خویی، مهدی کلباسی و دیگران ارائه گردیده است، بعضی معتقدند آنچه از طرف اصحاب اجماع رسیده مورد اجماع می­باشد؛ یعنی اگر از اول سند تا به اصحاب اجماع صحیح باشد دیگر از اصحاب اجماع ت...

جایگاه اصحاب اجماع در علم الحدیث و فقه براساس عبارت معروف «اجتمعت العصابه علی تصحیح مایصح عنهم» که توسط رجالی معروف ابوعمرو محمدبن عمرکشی مطرح شده می­باشد. نظریاتی توسط علما مانند محدث میرزاحسین نوری، شیخ طوسی، آیت ا... خویی، مهدی کلباسی و دیگران ارائه گردیده است، بعضی معتقدند آنچه از طرف اصحاب اجماع رسیده مورد اجماع می­باشد؛ یعنی اگر از اول سند تا به اصحاب اجماع صحیح باشد دیگر از اصحاب اجماع ت...

چکیده حجّیّت حدیث معصومان علیهم السلام برای همه زمان­ها، مکان­ها و افراد است؛ اما ایشان متناسب با گنجایش، آگاهی­های پیشینی مخاطب، نیاز وی و وضعیت جامعه سخن می­گفتند. شناخت مخاطب مستقیم و جامعه زمان صدور حدیث، در فهم کلام معصوم و نوع حجیّت آن نقش دارد. این مقاله درصدد است با بررسی وضعیت مخاطبان و جامعه زمان سه تن از معصومان به عنوان نمونه، تاثیر مخاطب بر ادبیات و محتوای احادیث را تحلیل کند و سپس ا...

انحلال رابطۀ زوجیت فقط در مواردی خاص و آن هم در شرایطی که در فقه و قانون پیش‌بینی شده‌است، صورت می‌گیرد. در فقه امامیه و حقوق پاکستان که در حوزۀ شریعت براساس فقه حنفیه است، موجبات فسخ نکاح به‌طورکلی به سه قسم تقسیم شده‌است: دستۀ اول: خیار عیب، دستۀ دوم: خیار تدلیس، دستۀ سوم: تخلف از شرط صفت. این پژوهش به‌صورت توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی با هدف آشنایی و برجسته‌کردن وجوه اشتراک و افتراق موجبات...

در هرمنوتیک دو رویکرد روشی و فلسفی شایع است که اصلی­ترین تفاوت آنها در پیش‎فرض اساسی معناداری متن فی حد ذاته و صرف نظر از خواننده است. در بین این دو رویکرد آنکه با دانش اصول فقه قرابت داشته، در این پیش‏فرض بنیادین مشترک است، هرمنوتیک روشی است. به‎طورطبیعی بررسی تطبیقی این دو دانش ثمرات معرفتی درخوری برای هر دو خواهد داشت؛ اما پیش زمینه اصلی این بررسی و مقدم بر آن، بررسی تطبیقی دستگاه‏های فکری آ...