کشور عراق در آغاز قرن بیستم میلادی بخشی از امپراتوری عثمانی و متشکل از سه ایالت بغداد، بصره و موصل بود. مهم‌ترین حادثه در آن دوره پیدایش جنبش ملی‌گرایی عرب، نهضتی فراگیر و منادی وحدت اعراب بود. در عراق جنبش ملی عرب بر اثر عواملی چند شکل گرفت. این پژوهش با روش تحقیـق توصیفی‌ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از راه منابع کتابخانه‌ای سامان یافته است و به دنبال پاسخ به این سؤالات است که جنبش ملی عرب د...

گرچه آلن فینکل کراوت از همان نخستین سطرهای کتابش می‌کوشد از میراث ارنست رنان عبور کند و به نوعی «پساملی‌گرایی» دست یابد، حاصل شانزده گفت‌وگوی او با شماری از مهم‌ترین متفکران و پژوهشگران امروز فرانسه شاید در نهایت، ﺗﺄییدی باشد بر این اندیشۀ محوری رنان که «تعلق به یک ملت را نه نژاد و زبان واحد، بل اراده هر فرد تعیین می‌کند». اگر بپذیریم این اراده در عین حال ضامن وجود و بقای مردم‌سالاری است، به شک...

انقلاب اسلامی، زمینه ساز تحولی بنیادین در امر حکومت داری و زمامداری سیاسی در ایران بود که با تحولات جدی در بافتار اجتماعی نیز همراه گردید. در پی این انقلاب اجتماعی، که بیش از هر چیز متأثر از اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی بود، کیفیت تعریف امور در حوزه های گوناگون دستخوش دگرگونی های جدی شد. یکی از این موارد در حوزه سیاست خارجی رخ داد که می توان از آن ب...

نهضت مشروطیت تنها یک رویداد سیاسی-اجتماعی تلقی نمی شود. تاثیرات این نهضت بر شعر و موسیقی عصرقاجار در قالب تصنیف ها و اشعار میهنی و نقد اجتماعی بر جا مانده است. نقاشی نیز نمی توانست بی تاثیر از این رویداد باشد. کمال المک هنرمندی بود که در طول حیاتش از نزدیک شاهد حوادث دوران مشروطیت بود. در این مقاله بازنمود مشروطیت و تحولات اجتماعی و سیاسی حاصل از آن در آثار کمال الملک با تکیه بر آثار پیش و پس ا...

یکی از مفاهیم اساسی در اسلام و قرآن نظریه امت است. این مفهوم بر آمده از اندیشه سیاسی اسلام در بر گیرنده مفاهیمی چون قوم، قبیله، عشیره، گروه های نژادی و نیز ملت با عناصر قوام بخش ارزش های آسمانی مذهب تحت رهبری پیامبر و سپس جانشینان آن اطلاق می شود. نظریه امت در اندیشه جغرافیای سیاسی اسلام ابتدا منحصر به جامعه مسلمانان نبود و غیر مسلمانان را نیز شامل می شده و بر خاسته از ایدئولوژی اسلامی با ملی گ...

نگاهی اجمالی به بیش از پنج دهه تلاش در عرصه همگرایی منطقه ای آفریقا (از تشکیل سازمان وحدت آفریقا تا اتحادیه آفریقا) بیانگر آن است که نه تنها منطقه گرایی در این قاره کهن با چالش­های متعددی روبه رو بوده، بلکه تداوم موانع و مولفه های مشترکی نظیر عدم همگونی و تجانس نسبی نظام­های سیاسی ، سطح پایین توسعه اقتصادی و عدم تمایل حکومت­ها برای واگذاری برخی کارکردها در ورای مرزهای ملی به شبکه های ملی و فرام...

آمریکا از جنگ جهانی دوم عملاً گام در عرصه سلطه گرایی جهان گذاشت، اما در این دوران (جنگ سرد) سیاست خارجی خود را بر اروپا استوار ساخت موضوعی که کمتر مورد کنکاش قرار گرفته است، از این رو، چرایی رویکرد آن به خاورمیانه اسلامی پس از حادثه یازدهم سپتامبر2001 م. به مسئله ای تبدیل شد که مقاله حاضر در پی کاویدن آن بر اساس اسناد امنیت ملی آمریکا است! در نوشتار پیش رو با این پرسش روبرو هستیم: علل اصلی محوری...

در مطالعه تنوع زیستی گونه های جنس پنیسیلیوم در خاک های پارک ملی دریاچه ارومیه، هشت جدایه پنیسیلیوم متعلق به بخش سیترینا جداسازی شدند. براساس ترکیبی از ویژگی های ریخت شناختی ماکروسکوپی و میکروسکوپی سه گونهpenicillium anatolicum، p. sanguifluum و p. sizovae از بخش سیترینا شناسایی شدند. هویت گونه­های شناسایی شده با استفاده از توالی ژن بتا- توبولین تایید گردید. هر سه گونه به عنوان گونه های جدید برا...

وقتی تنش های درون یک کشور در سطح ملی توسعه نیابد و فقط در نواحی خاص از سرزمین استمرار یابد نوعی احساس منطقه گرایی در مقابل ملی گرایی در میان مردم آن ناحیه ایجاد می شود که گاه منجر به تقویت مرکزگریزی می شود و در نتیجه یکپارچگی ملی را دچار آسیب می کند. در کشورهای توسعه یافته که احساس منطقه گرایی به کم رنگ ترین حد خود رسیده است، آنچه سبب تهدید دولت ها می شود، وجود حفره های دولت است که در آن تبهکار...