در دورۀ سلطان‌حسین بایقرا (875ـ911 ق)، اقطاب فرقۀ نقشبندیه، به‌دلیل سیاست تسامح مذهبی دربار، از آزادی عمل نسبی، به‌ویژه در زمینۀ برپایی مراسمی همچون سماع برخوردار بودند. در این بین، عبدالرحمان جامی (817ـ898 ق) از جمله اقطاب نقشبندی، در برگزاری این مجالس، رویکردی متمایز داشت. این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و بررسی اشعار برجای‌مانده از جامی (دیوان کامل و مثنوی هفت اورنگ)، درصدد پاسخ به ا...

  برخی از مورخان در نگاشتن تاریخ انقلاب مشروطه، تنها به چند شهر بسنده کرده‌اند و نقش مناطق و شهرهای دیگر در این انقلاب را نادیده گرفته‌اند. یکی از مناطقی که نقش سازنده‌‌اش در انقلاب مشروطه فراموش شده است، خراسان و مرکز آن، مشهد است. برخی گمان می‌کنند به دلیل جو مذهبی حاکم بر مشهد، مردم شهر در مشروطه جایگاهی نداشتند و حتی در برابر آن ایستادگی کرده‌اند. در ا ین مقاله با تکیه بر منابع دست اول، نشا...

لطایف‌نامۀ فخری هروی از کهن‌ترین و البته معروف‌ترین ترجمه‌هایِ یکی از تذکره‌های مهم قدیمی شعر فارسی، مجالس‌النفایس، است. از این ترجمه، حدود هشتاد سال پیش، دو چاپ صورت گرفته که بواسطۀ اتخاذ شیوۀ انتقادی تصحیح و اتکای بر تک‌نسخه و کم‌کوشی در تحقیق خالی از غلط و سقط نیستند. در این مقاله ابتدا بسیار گذرا، به وجوه اهمیت اصل کتاب مجالس‌النفایس و ترجمه‌های موجودش اشاره شده اس...

مجلس، مرکز مهم تصمیم سازی برای کشور است . برای رسیدن به درکی درست از شیوه وکیفیت  عملکرد آن  نیازمند شناخت بهتر نخبگانی هستیم که وظیفه قانونگذاری و نظارت امور کشور را برعهده داشته‌اند. از همین رو این مقاله  سعی دارد تا با رویکرد تحلیلی و مقایسه‌ای و با جمع‌آوری اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه‌ای و اسنادی و با استفاده از آمار توصیفی، به تحلیل  بافت سیاسی و اجتماعی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بپردازد ...

در این مقاله جنبش مشروطه خواهی به عنوان نتیجه تلاش های اصلاح طلبان ا یرا نی در فرآیند تاریخ اصلاح طلبی در دوران قاجار مورد بررسی قرار گرفته است.پیروزی جنبش مشروطه خواهی نتیجه شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایران، و به بار نشستن تلاش های اصلاح طلبانه ای در نظر گرفته شده است که از سالها قبل ازآن انجام گرفته بود. این پژوهش با توجه به ویژگی های این جنبش، بر فهم و آگاهی رهبران مشروطه از مؤلفه های تج...

نظام وفا آرانی یکی از فعالان جنبش مشروطۀ ایران است که علاوه بر حضور فعال در این عرصه، در آثار و اشعار خود بسیاری از مشاهدات خود از وقایع مشروطه، به ویژه وقایع مربوط به کاشان را منعکس کرده است. وی کودکی خود را در آران گذراند و از نوجوانی برای ادامۀ تحصیل به کاشان آمد. 18 سال سن داشت که به تشویق علی نراقی از مبارزان مشروطۀ کاشان به جمع فعالان مشروطه و «انجمن تشویق» که هستۀ اولیۀ جنبش در کاشان بود...

abstract: sayyed mohammad tabatabaee is accounted as one of the effective persons in iran contemporaneoushistory and his role in the events of iran constitution revolution is inevitable. sayyed mohammad tabatabaee from the time of naser al din shah qajar and arrival to iran, informed of the advantages and the basis of constitution, was in the thought of making the iran rule as a constituti...

چکیده طنز واقع گرا و انتقادی، سلاح تیز و برنده انقلاب مشروطه ایرانی بود. دهخدا و سید اشرف الدین (نسیم شمال)، را می توان از پیشگامان طنز در ادبیات معاصر دانست که با خلق آثاری طنزآلود در نثر و نظم، به انتقاد از اوضاع و احوال روزگار خود پرداختند. آنان با تمسخر خرافات و ظلم و ستم رجال سیاسی، در پی بنیان اجتماعی دیگری بودند که پایه های آن را حریت، عدالت و مساوات تشکیل می داد. یکی از آبششخورهای این...

تعطیلی مجلس شورای ملی(1326ق. )به فرمان محمد علی شاه، آغاز دوره استبداد صغیر بود. این وضع، موجب مخالفت های گسترده ای در میان مشروطه خواهان شد. از جمله این حرکتهای اعتراضی، قیام مردم جنوب ایران، بویژه بوشهر بود. نکته مهم در این قیام حضور و نقش دو چهره روحانی؛ یعنی آیت الله آخوند خراسانی و سید مرتضی اهرمی است. در این مقاله، بر اساس اسناد منتشر نشده، رهبری سید مرتضی اهرمی و نقش و حمایت آخوند خراسان...