بیان مسأله: از دیرباز فضاهای آیینی نقش مهمی در شکل‌دهی به منظر شهرها و پایه‌های اعتقادی و فرهنگی جوامع بشری ایفا می‌کرده‌اند. به‌گونه‌ای که برخی از تاریخ‌دانان یکی از علل اصلی تشکیل شهر را معطوف به عملکرد آیینی و معنوی آن می‌دانند. فضاهای آیینی به واسطه تجربه مشارکت و هم‌حسی فضایی یکی از قوی‌ترین تجربه‌های فضای جمعی هستند که در فرهنگ ما ایرانیان با داشتن مناسبات نزدیک با عوامل طبیعی چون آب و در...

بازار تبریز از گذشته های دور با کارکردهای قوی و متنوع، حوزه نفوذی وسیع و گسترده در سطح ملی و بین المللی داشته؛ اما در دهه های اخیر به دلیل بی توجهی طرح های شهری به آن در معرض افول قرار گرفته است. روش تحقیق در نوشتار حاضر توصیفی و تاریخی است، که با استفاده از داده های حاصل از روش های میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. کاهش بارگذاری سطح فعالیت های تجاری به لحاظ کمّی، ایجاد رقابت پذیری با هدف کارا...

برای دستیابی به تعادل فضایی جمعیت و فعالیت در کشور نیاز به برنامه ریزی در سطح مناطق می باشد. تعادل فضایی و توسعه در منطقه نیاز به شناخت شبکه شهری و روستایی منطقه و نیز چگونگی ارتباط شهر اول با دیگر شهرها دارد. یکی از راهبردهایی که می تواند در دستیابی به نظام سکونتگاهی بهینه در سطح منطقه موثر واقع شود توجه به شهرهای بین50 تا250000 هزار نفری (شهر کوچک ومتوسط) به عنوان حلقه ارتباطی بین شهرهای دیگر...

در طی دهه‌های اخیر، مطالعات قابل توجهی در زمینه‌ی رفتار لرزه‌یی اتصالات تیر عریض ـ ستون بتن مسلح انجام شده است. با وجود این، مطالعاتی پیرامون رفتار اتصالات تیر عریض ـ ستون بتن مسلح با خروج از مرکزیت محور تیر نسبت به محور ستون انجام نشده است. در نوشتار حاضر، با استفاده از نمونه‌های آزمایش‌شده، به بررسی عددی اتصالاتی مشابه اتصالات مذکور پرداخته شده است. منحنی‌های بار ـ تغییرمکان نسبی جانبی به‌دست...

محوطۀ باستانی ویگل و هراسکان در پی انجام چند بازدید مقدماتی نگارنده در سال 1385، با توجه به وجود داده های فراوان دوره های تاریخی و اسلامی و اهمیت محوطه و در پی برنامه ریزی پژوهشی در پاییز 1386، مورد انجام یک برنامۀ بررسی سیستماتیک باستان شناسی قرار گرفت. در این برنامه، یک محدودۀ 120 هکتاری که شامل دو شهر به مرکزیت دو قلعه است، مورد شناسایی قرار گرفت که با عنوان های شهر غربی و شهر شرقی نام گذاری...

در کشور ایران ایجاد روستا- شهرها از طریق اجرای سیاست ارتقای روستاهای بزرگ و مستعد به شهر صورت گرفته است. هدف از ایجاد روستا- شهرها بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی و حل مشکلات شهری و روستایی می­باشد. به طور کلی روستا- شهرها سکونتگاه­های روستایی هستند که به علت تمرکز جمعیت در آن­ها، مرکزیت بخش و یا دلایل دیگر معیار شهر شدن را پیدا می­کنند، ولی هنوز اکثریت جمعیت شاغل آن­ها به کشاورزی مشغول هستن...

به­رغم وسعت چشمگیرسیستان و شرایط تمدن­ساز دلتای هیرمند، اطلاعات اندکی از تمدن های کهن این سرزمیندر دست است. اگرچه محوطه­های غنی و کم­نظیر شهر سوخته، دهانه­غلامان و کوه خواجههریک اطلاعات ارزشمندی از پیش­از­تاریخ و دوران تاریخی ایران را در اختیار می گذارند،تاکنون محوطه­ای که بتوان از آن در مطالعات باستان شناسانه دوران اسلامی سیستانبهره گرفت، شناسایی و معرفی نشده است. به این دلیل، در پژوهش حاضر سع...

تاریخ‌نگاری عاشورا، از مهم‌ترین عوامل ماندگاری واقعه کربلا و شهادت مظلومانه و غم‌بار امام حسین7 است. قرن دوم هجری قمری را باید آغاز تاریخ‌نگاری عاشورا به شمار آورد. قرن سوم هجری قمری نیز تاریخ‌نگاری عاشورا همانند دوره پیش ادامه یافت، اما اوج این تاریخ‌نگاری در قرن‌ چهارم روی داد. در این شکوفایی، عوامل متعددی چون پیدایش حکومت‌های شیعی، برگزاری رسمی مراسم عاشورا در ایران و جهان اسلام، ظهور عالمان...

نگاهی به مدارس حدیثی نشان می‌دهد که تاثیرگذاران این مدارس، همگی اهل آن شهر نبودند و معمولاً، بزرگان و محدثان، در چند مدرسه حضور داشتند و به تعلیم و تعلّم پرداختند. آنچه مسلم است اینکه علمای اسلام از عصر صحابه به رحله‌های حدیثی اهتمامی ویژه داشتند و در این مسیر سختی‌های بسیاری را برخود هموار ‌نمودند. ما در اکثر بلاد اسلام شاهد تأثیر جدّی مسافران هستیم. پس از حرمین ‎(مکه و مدینه) که بدلیل مرکزیت دی...

پراکنده‌رویی امروزه به‌عنوان یکی از موضوعات محوری در بسیاری از کشورها مطرح می‌باشد. می‌توان گفت که با توجه به ساختارهای گوناگون و ویژگی‌های متفاوت جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و غیره، دلایل پراکنده‌رویی از شهری به شهر دیگر متفاوت است. کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نبوده و اگر چه بسیاری از شهرهای آن طی قرون گذشته گسترش کندی داشته‌اند، لیکن با گذر زمان بسیاری از آنها با پدیده پراکنده‌روی...