چکیده تعالی فرهنگی هر جامعه، در گرو شناخت صحیح دستاوردهای گوناگون و آثار فرهنگی و میراث های مادی و معنوی پیشینیان و برقراری ارتباط آگاهانه با آن آثار است. منظومه های حماسی دینی جایگاه ارزنده ای به عنوان گنجینه های مذهبی، دینی و اجتماعی از دیرباز در آثار ادبی ما داشته اند. شأن والای این قبیل حماسه ها در روحیه دینی و دین پروری ملت مسلمان و شیعی ما همواره در طول ازمنه بر کسی پوشیده نیست. پس با...

توصیف منازل سلوک و اطوار قلب و مکاشفات خلوت، از طریق انوار و الوان در تصوف و عرفان اسلامی، به‌خصوص در طریقۀ کبرویه، و نقش شیخ در این زمینه دارای اهمیت خاصی است. علاءالدوله سمنانی (659- 736) و سیدمحمد نوربخش (795- 869) دو تن از عارفان مشهور این طریقه به‌شمار می‌روند که در آثار خود به این مهم پرداخته‌اند. سمنانی آنچه را که کبرویه، اطوار سبعۀ قلب می‌خواند، به لطایف تعبیر کرده و در تقریر خود هریک ا...

این رساله با عنوان " مرگ و زندگی در دیدگاه شاعران عصر جاهلی" پژوهشی است برای بیان دیدگاه های شاعران آن دوره درباره ی مرگ و زندگی و برداشتی که آنان از این پدیده داشته اند. بدیهی است توجه به مرگ و زندگی و عاقبت هستی، اندیشه ای فلسفی، دینی یا حداقل اسطوره ای در پی خواهد داشت.پرسش در اینجا است که در دوران جاهلی این تفکر و یا برخورد با این دو رویداد چگونه بوده است و با چه کیفیتی در شعر شاعران آن زما...

ابن ابی الحدید شارح و مفسر نامدار نهج البلاغه، از زمره دانشمندان و ادیبان و ناقدان و شاعران روزگار خود بوده است . وی همچنین در علم لغت ، صاحب نظر بوده و بر علوم قرآنی، حدیث شریف نبوی و ادبیات عرب تسلط داشته است . همین امر سبب گردیده تا وی در شرح لغات و مفردات ، ویژگیهای صرفی و معانی گوناگون کلمات و تفاوت وجوه معنایی را نیز مورد بحث قرار دهد و در بیان مطلب ، از اشعار و امثال متعدد به عنوان شاهد ...

روایاتی منسوب به پیامبر اکرم (ص) در جوامع حدیثی شیعه و اهل سنت وجود دارد که در آن طبق فرمایش ایشان، قرآن کریم به چهار بخش به نام‌های «سبع طوال»، «مِئین»، «مثانی» و «مُفصل» تقسیم می‌شود که هر یک به ترتیب، عوض کتب پیامبران گذشته، تورات موسی، انجیل عیسی و زبور داوود به ایشان داده شده است. عمده این روایات یا از طریق ابن‌الاسقع از پیامبر (ص)، و یا از طریق سعد‌الاسکاف از امام محمدباقر (ع) از حضرت رسول ...

یکی از علوم قرآن کریم که در فهم، ترجمه و تفسیر کلام الهی تأثیر مستقیم دارد، «علم قرائات قرآن» است. به همین سبب، این علم از دیرباز، مورد توجه مفسران قرآن بوده و تلاش جمعیِ ایشان بر این بوده که با توجه به قرائتهای مختلف و تأثیر دادن آنها در فهم قرآن، بتوان بهترین برداشت را مطابق قرائت مقبول عرضه نمود. همین اثرگذاری، در ترجمه نیز خود را می نمایاند. در این مقاله، پس از مرور بر تعاریف و عناوین پایه ا...

شنفری (اوایل قرن 6 میلادی) با گروهی از دوستانش چون تأبط شرا و غیره در تاریخ ادبیات دورة جاهلی به شاعران صعلوک معروفند و از راه غارت و چپاول روزگار می­گذراندند. از شنفری دو قصیدة بلند و مشهور روایت شده است: یکی تائیه و دیگری لامیة العرب. لامیة العرب در ادب عربی، به منزلتی دست یافته که با معلقات برابری می کند. لامیه، نمونة کامل شعر دورة بدوی گری است و از جلوه­های شهرنشینی و نوش­خواری بدور است. شن...

حماسه یکی از مهم ترین انواع ادبی است که از دورانی که ملتی در راه دست یافتن به شکوه و تمدن گام نهاده است سخن می گوید. ادبیات عربی به دلایلی، از شاهکار برجسته ی حماسی بی بهره است. در این ادبیات، حماسه گونه هایی یافت می شود که در این مقاله، این حماسه گونه ها، در عصرهای مختلف ادب عربی بررسی شده است. در عصر جاهلی نمونه هایی از این حماسه گونه ها را می توان در معلقات هفتگانه، بوی‍‍ژه در معلقه وسیره یع...

ادبیات?جاهلی عصاره تمام?نمای عصرجاهلی است و برای پی?بردن به وضعیت زندگی زن?جاهلی بهترین مرجع می?باشد. از آنجا که زنان نیمی از جامعه?انسانی را تشکیل می?دهند آشنا شدن با جایگاه آنان در ادوار مختلف و به ویژه ادبیات می?تواند ما را به شناخت هرچه بهتر زن یاری?نموده ویاری?گر تاریخ شناسان نیز باشد.در این تحقیق با بررسی جایگاه?زن در ادبیات?جاهلی و مقایسه آن با سیره پیامبراکرم(ص) به شناختی دقیقتر از وضعی...