مقاله حاضر به دنبال بررسی ایدئولوژی جریان داعش و دلایل تاریخی و اجتماعی گرایش به آن است. روش تحقیق عبارت است از مطالعه اسنادی و تحلیل متن، بدین صورت که متون 11 شماره نشریه آنلاین داعش (دابق) مورد تحلیل قرار گرفت و ایدئولوژی این جریان از آن استخراج شد. سپس با استفاده از مفاهیم بنیادی و ایدئولوژی داعش و در چارچوب مبانی نظری موعودگرایی، دلایل اجتماعی و تاریخی گرایش به این گروهک تروریستی استنتاج گر...

شهرها از جمله پدیده­های فضایی- جغرافیایی هستند که جایگاه و نقش آفرینی گسترده­ای در طی دهه­های اخیر کسب کرده‌اند. این نقش آفرینی و بازیگری برجسته شهرها که تا حدی متأثر از تغییرات صورت گرفته پیرامون قدرت و سطوح قدرت، افزایش نقش آفرینی بازیگران فروملی بوده است زمینه ساز شکل گیری مباحث ژئوپلیتیک در زمینه شهرها را فراهم آورده است و سبب شده است که گرایش موضوعی جدید در دانش ژئوپلیتیک با عنوان ژئوپلیتی...

ویژگی‌ها و میزان وابستگی جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و همچنین  سیاسی _ امنیتی یک کشور به یک منطقه یا کشوری دیگر هویت ژئوپلیتیک آن را مشخص می‌کند. در واقع، منظور از هویت ژئوپلیتیک این است که یک کشور به چه سیستم منطقه‌ای تعلق دارد. در این میان هویت ژئوپلیتیک کشورهای آسیای مرکزی به دلیل وابستگی متعدد و مختلف جغرافیایی، فرهنگی، سیاسی با مناطق و کشورهای پیرامونی از ویژگی‌های منحصر به فرد و چندگان...

ژنوم ژئوپلیتیک نقشۀ جغرافیایی ژنتیک، سیاست برخاسته از جغرافیای هر کشور است که سیاست خارجی آن کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. شناخت ژنوم‌های ژئوپلیتیک همسایگان و شناسایی کدهای ژئوپلیتیک موجود در کشورهای همسایه ممکن است در سیاست خارجی هم‌راستا با توان و وزن ژئوپلیتیک ایران نقش مؤثری ایفا کند. نگارندگان با تحلیل کدها و ژنوم‌های ژئوپلیتیک موجود در جغرافیای سیاسی ایران و افغانستان کوشش کرده‌اند تا در...

منطقه خاورمیانه طی یک قرن گذشته همواره با انواع بحران‌ها و نزاع‌های فراگیر مواجه بوده است. در خارومیانه جدید یعنی در سال‌های بعد از 2011 در نتیجه خلاء‌های به وجود آمده گروه‌های سلفی جهادی در منطقه رشد پیدا کردند و مخوف‌ترین آن‌ها در قالب خلافت خودخوانده داعش پدیدار شد. در وضعیت پس از ظهور داعش، روندی از تقابل‌ها در خارومیانه شکل گرفت و آینده منطقه به عنوان مساله‌ای مهم مطرح شد. در همین راستا، د...

بحران های سیاسی در کشورهای عربی که از آنها به عنوان بهار عربی یاد می شد، نه تنها به استقرار رژیم های دموکراتیک در منطقه ختم نشد؛ بلکه منجر به پیدایش و گسترش گروه‌های سلفی-تکفیری در آنها گردید. این گروهها از شمال و شاخ آفریقا گرفته تا آسیای مرکزی در کشورهای منطقه پدیدار گشتند و به جذب نیرو پرداختند. با توجه به این که سوریه و عراق در کانون این بحرانهای تروریستی قرار گرفتند، تهدیدهای این گروه‌های ...

مقاله حاضر بر آن است تا با بیان رویکردها، اندیشه­ها و کنش­های ژئوپلیتیکی ایران قبل و پس از انقلاب، ژئوپلیتیک جدید ایران پس از انقلاب را تبیین نماید. نگارندگان در این مقاله به دنبال این پرسش هستند که وقوع انقلاب اســـلامی چه تحولی در ساختــار ژئوپلیتیک ایران پدید آورد؟ در پاسخ  با بررسی و واکاوای بنیان­های اندیشه­ای و عملی ساختار سیاسی جمهوری اسلامی و اصول اساسی حاکم بر سیاست خارجی کشور این فرضی...

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیش‎بینی سیستم‎های جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ به‎طوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اه...

ژئوپلیتیک یکی از مهم ترین عوامل موثر در سیاست خارجی هر کشوری می باشد که نقش عوامل جغرافیایی را در سیاست خارجی کشورها مورد ارزیابی قرار می دهد . با توجه به ماهیت هستی شناسی واقعگرایانه رویکرد ژئوپلیتیک ، دولت ها به عنوان بازیگران عقلانی در عرصه سیاست خارجی در صورت تطبیق عقلانیت سیاسی خود با واقعیت ژئوپلیتیکی می توانند اهداف خود را به شکل قابل توجهی در نظام بین الملل آنارشیک محقق سازند . کشور ترک...

منطق رقابت های راهبردی پس از جنگ سرد جز در مناطق ویژه ای از جهان، دیگر از ماهیت نظامی پیروی نمی کند. رقابت های ژئوپلیتیک با افول جایگاه تقابلات نظامی، ماهیتی اقتصادی ـ تجاری به خود گرفته اند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با گذراندن چندساله فرایندی که در اروپا چندین دهه به طول انجامید، ابزاری اقتصادی در خدمت اهداف رقابت های ژئوپلیتیک مهیا کرده است. منطق تعارض بر فراز کنش های اقتصادی این اتحادیه سیطره...