چکیده محوط? باستانی ملیان در دشت بیضاء در حوز? رود کر در حدود 40 کیلومتری شمال غربی شیراز و در ارتفاع تقریبی 1600 متر بالاتر از سطح آبهای آزاد قرار دارد. ملیان یکی از بزرگترین محوطه های باستان شناسی ایران است، از مجموعه تپه های تشکیل شده است. در قسمت حن.ب شرقی حدود130 هکتار مساحت دارد و از تپه های پراکنده تشکیل شده که حدود 70 هکتار وسعت دارد. در اواخر ده? 1960 ملیان شناشایی شد و در سالهای 1...

باستان ژئوفیزیک یکی از زیرشاخه های ژئوفیزیک کاربردی است که با استفاده از روش های گوناگون ژئوفیزیکی به اکتشاف آثار باستانی مدفون در زمین می پردازد. سرعت بالای انجام عملیات های ژئوفیزیکی، هزینه کم در مقایسه با دیگر روش های اکتشافی، نتایج قابل اعتماد، غیرمخرب بودن این روش ها و موفقیت آمیز بودن کاربرد آنها در کاوش های باستان شناسی باعث شده که توجه باستان شناسان به ژئوفیزیک جلب شده و کاربرد آن در کا...

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در شهرستان بدرۀ استان ایلام قرار دارد و از مه م ترین محوطه های زاگرس مرکزی محسوب می شود.کاوش های این محوطه در مدت ۱ ماه انجام یافت. اهداف کاوش های این محوطه نجا ت بخشی آثار تاریخی  فرهنگی، به دست آوردن درک روشن تری از ساختارهای معماری و استقراری شناسایی شده و شناخت رابطۀ آن با گورستان محوطۀ گندمزار و همچنین بررسی استقرارهای به جا ماندۀ اقوام کوچ نشین بود. کا...

بسیاری از بناهای ایران در طی روزگاران به سبب های گوناگون از میان رفته یا «نوع» آنها منقرض شده است. خانقاه یکی از این انواع است. از راه های شناخت معماری خانقاه بررسی بناهایی است که بر سر نوع آنها اختلاف است. بنای معروف به «مسجد جامع رشت خوار» در راه زاوه به خواف در زمرۀ این بنا هاست. تحقیق هایی که دربارۀ این بنا انجام گرفته متکی بر اصول معماری خانقاه و کاوش های باستان شناسی نبوده است. این مقاله ...

قلعه ایرج که از آن به عنوان قلعه گبری نام می برند در ضلع شمالی جاده ارتباطی ورامین به پیشوا در شمال روستای عسگرآباد قرار گرفته است. براساس یافته های باستان شناسی سطحی الارض این قلعه احتمالاً از دوره ساسانی مورد استفاده بوده است، موقعیت حساس و قرارگیری آن در ادامه دشت ری و قرار گرفتن بر سر راه ابریشم و همچنین ابعاد بزرگ و نوع مصالح به کار رفته در معماری آن از ویژگی های مهم این قلعه است. علاوه ب...

قلعه ایرج که از آن به عنوان قلعه گبری نام می برند در ضلع شمالی جاده ارتباطی ورامین به پیشوا در شمال روستای عسگرآباد قرار گرفته است. براساس یافته های باستان شناسی سطحی الارض این قلعه احتمالاً از دوره ساسانی مورد استفاده بوده است، موقعیت حساس و قرارگیری آن در ادامه دشت ری و قرار گرفتن بر سر راه ابریشم و همچنین ابعاد بزرگ و نوع مصالح به کار رفته در معماری آن از ویژگی های مهم این قلعه است. علاوه ب...

دشت ری جایگاه بالقوه ای از فعالیتهای بشری است که نقش محوری در تبادلات فرهنگی، تجاری واقتصادی... در جوامع پیش از تاریخ در مرکز فلات و مناطق همجوار خود داشته است که شواهد فعالیتهای باستانشناختی گواه استقرار از اواخر نوسنگی تا دوران اسلامی در آن است. متمرکز نبودن کاوشهای باستان شناسی و عدم وجود یک برنامه هدفمند به منظور شناسایی تمام جنبه های ساختاری وظاهری در غرب دشت ری، چالشی در گزارشات به وجود آ...

شمال غرب ایران با توجه به وجود شاخصهای جغرافیایی و فرهنگی از نظر مطالعات باستان شناسی در دوره مس و سنگ حائز اهمیت است. پژوهش های باستان شناسی مرتبط با این دوره در این منطقه بسیار اندک است. از تپه دالما که معرف فرهنگ مس وسنگ است و بعد از فرهنگ نوسنگی حاجی فیروز قرار می‏گیرد، به جز چند خبرنامه کوتاه اطلاعات زیادی منتشر نشده است. در مساله ورود به شهر نشینی در این حوضه دیدگاه های یکسانی وجود ندارد،...

این مقاله در پی آن است که تعلق دیرینه و تاریخی خلیج فارس به سرزمین ایران و پیوستگی آن ¬را با فرهنگ و تمدن ایرانی با استفاده از مستندات باستان¬شناسی و معرفی آثار تاریخی بیان نماید . در این راستا پنج اثر تاریخی مربوط به دوران ایران باستان که به ترتیب در جزیره خارک به عنوان بزرگترین جزایر شمالی خلیج فارس، بندر تاریخی صیراف، حاشیه شهر برازجان و گوردختر در شمال سواحل خلیج فارس قرار دارند، با ...