رساله قواعدالفرس که قدیم ترین دستور زبان فارسی به زبان عربی است توسط ابن کمال پاشا یا کمال پاشا زاده در قرن دهم هجری نوشته شده است. او دانشمندی است ترک زبان که در عهد عثمانی می زیست. حدود سی صد اثر به سه زبان ترکی، عربی و فارسی در زمینه های فقه، اصول، تفسیر، کلام و زبان بدیشان نسبت داده اند که کتاب قواعدالفرس از جمله این آثار است. در این کتاب ابن کمال کلمه را همچنان که در زبان عربی است به سه قس...

نظراً للمکانه المرموقه للمعلقات فی الأدب العربی، فضلاً عن استشهاد اللغویین والنحویین والمفسرین بأبیاتها فی العلوم المختلفه اللغویه، وخاصه النحویه والتفسیریه، واحتوائها علی کثیر من الألفاظ الجاهلیه وغریبها، اهتم بها کثیر من الشراح، ومنهم ابن الأنباری فی شرحه «شرح القصائد السبع الطوال الجاهلیات». وانسیاقا من هذا یقوم هذا البحث علی محاوله استخلاص المنهج الذی تمیّز به ابن الأنباری فی کتابه ذاک فی شرح ...

کتاب کنوز الودیعه من رموز الذّریعه با هدف ترجمه کتاب الذّریعه إلی مکارم الشّریعه نوشته شده است و نمونه درخشانی از ترجمه پویا در متون کهن ادب فارسی است؛ گونه ها و گفتمان های مختلف فرهنگی و ادبی رایج در تاریخ ایران تا قرن هشتم در آن گرد آمده است.در این مقاله، با استفاده از روش ترامتنیّت ژنت، به تبیین نقش این گونه ها و گفتمان ها در تعیین جایگاه کتاب کنوز الودیعهدر متون ادب تعلیمی پرداخته شده است. نتای...

قضیۀ اول مقالۀ دهم اصول اقلیدس، اساس «روش افنا» است. اقلیدس این قضیه را برای نسبت متغیر ثابت می‌کند. ابن هیثم (سدۀ 4 هجری) بنا بر ادعای خود در فی حل شکوک، پی برده بود که حکمی که اقلیدس مطرح می‌کند جزئی است و حکم کلی را برای نسبت ثابت برای اولین بار در این کتاب مطرح و اثبات کرده است. خواجه نصیر الدین طوسی (597-672ق) در تحریر اصول اقلیدس، همان نظر ابن هیثم را تکرار می‌کند. ابن صلاح همدانی (درگذشت...

قطب راوندی، عالم، فقیه، مفسر و محدث قرن ششم هجری است. تألیفات او نسبتا فراوان است. فقه القرآن، قصص الانبیاء و شرح نهج البلاغه موسوم به منهاج البراعه، که از قدیمی ترین شرحها است، برخی از آثار این دانشمند است. موضوع این مقاله بررسی روش قطب راوندی در شرح نهج البلاغه است. جنبه های ادبی، لغوی و کلامی، اساس شرح قطب است که نگارنده به آن پرداخته. بر خلاف تصور ابن ابی الحدید این شرح، اولین شرح نهج البلا...

رساله حاضر شامل هفت فصل می باشد که بحث و بررسی در مورد شخصیت ابن رشیق قیروانی و آثار او است، و به عنوان زمینه سازی برای موضوع و شناخت سرزمین مغرب عربی فصل اول به بحث و بررسی در مورد اوضاع جغرافیایی سیاسی و فرهنگی مغرب زمین عربی و اندلیس اختصاص یافته است. در فصل دوم ادب مغربی و اغراض شعری ادب مغربی و حیاه فکری و فرهنگی در مغرب و اندلس ، به همراه ذکر نمونه هایی از شعر آن دو دیار آمده است. در فصل ...

صحیف? سجادیه، معروف ترین کتاب دعایی شیعیان و از کهن ترین متون حدیثی مسلمانان است. بنا به تصریح محدثان بزرگی مانند: شیخ مفید، خزاز قمی، شیخ طوسی، سید بن طاووس، حرّ عاملی، علامه مجلسی و تأیید بسیاری از پژوهشگران، گویند? این دعاهای والا، امام سجاد? است. پژوهش های گسترد? کتاب شناختی و رجالی در این باره قرینه های متعددی را در تأیید این نسبت برای ما به ارمغان می آورد ، هرچند با توجه به تعریف اصطلاحی ت...

چکیده یکی از نگرش‌های صوفیانه و تاثیرگذاری که پیش از صفویه در ایران پا گرفت، طریقت زاهدیه بود که تاثیری انکارناپذیر بر مبانی فکری طریقت صفویه گذاشت. مهمترین گزارشی که حول محور زندگی و شخصیت شیخ زاهد و مناسبات او با شیخ صفی وجود دارد، کتاب صفوه الصفای ابن بزاز است. مولف این اثر به جهت وابستگی به خاندان صفوی ذیل شرح کرامات شیخ صفی ناخواسته به معرفی و عملکرد سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی طریقت زاهد...

ابن تیمه از متفکران تاثیرگذار اندیشه سیاسی  اهل سنت   و دارای اثار فکری فراوان  است پژواک  اندیشه وی حتی در دوره معاصر  و متخر هم محسوس است.این نوشتار می کوشد با محوریت استعاره صراط مستقیم به شرح آراء و عقاید دینی و آراء سیاسی ایشان بپردازد نویسنده به انتخاب جملات  محوری از کتاب به مثابه سازی نظری  می پردازد آن سازه نظری صراط مستقیم  را بر دو قسمت هدایت ظاهری  و هدایت باطنی تقسیم می کند و سپس  ...