این مقاله به دو قضیه مربوط به دایره های مماس می پردازد که ابوسهل کوهی، ریاضی دان ایرانی سده 4ق آن ها را یافته است. این دو قضیه ملهم از کتاب مأخوذات منسوب به ارشمیدس است. اصل رساله کوهی برجای نمانده، اما این دو قضیه در تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از مأخوذات نقل شده است، و بدین ترتیب به ترجمه لاتینی این اثر در 1659 در لندن و ترجمه لاتینی دیگری در 1661 در فلورانس و نیز یک ترجمه هلندی منقح در 1695 ر...

مدینة فاضله، ‌جامعه‌ای است که انسان همواره در پی تأسیس آن بوده، جامعه‌ای برین و امیدی و مطابق میل و بر وفق مراد انسا‌ن‌ها، جامعه‌ای که در آن همة انسان‌ها با خوشبختی و سلامت و به‌دور از فقر و نادانی در کنار همدیگر زندگی می‌کنند. این کمال‌یابی، به‌طور دایم فکر عده‌ای از متفکران را مشغول داشته است تا حکومتی فاضله و آرمانی طراحی کنند که برآورندة این آرمان‌ها باشد. در فلسفة اسلامی، اندیشمندان مسلمان...

بخش نخست مقاله به ترجمۀ فارسی قطب الدین شیرازی از تحریر اصول اقلیدس، نوشتۀ نصیرالدین طوسی اختصاص دارد و در آن به ضمیمه ای که شیرازی به متن افزوده توجه بیشتری شده است. ترجمۀ شیرازی به عنوان بخشی از اثر بزرگ دائرةالمعارف گونۀ او در سده های بعد بسیار مورد توجه قرار گرفته و خوانده شده است. نمونه ای از تأثیر ضمیمۀ شیرازی بر مقالۀ نخست را می توان در شرحی که محمد برکت در قرن نوزدهم بر رسالۀ طوسی نوشته...

بررسی و نقد دیدگاه های مفسّران و مورّخان در مورد ویژگی های مصحف علی(ع) است. بر پایه گزارشهای تاریخی، پس از رحلت پیامبر(ص)، حضرت علی(ع) سوگند یاد کرد تا قرآن را جمع نکند، ردا بر دوش نگیرد و به هیچ کاری نپردازد. چون چنین کرد و قرآن را گردآورد آن را بر حاکمان وقت و مردم عرضه کرد امّا آنان نپذیرفتند. اصل جمع آوری قرآن از سوی علی(ع) و تألیف مصحف به دست آن بزرگوار حقیقتی روشن و پذیرفته است. امّا جزئیات ا...

در این پایان نامه به بررسی مفهموم ژانر و در کنار آن به تبیین آسیب شناسی ژانر در تئاتر معاصر ایران پرداخته شده است. در این راستا، ملاحظات نظری ژانر مورد بررسی و کاوشی همه جانبه قرار گرفته است و سپس به مبانی ژانرشناسی تئاتر ایران و جهان پرداخته شده، در انتها نیز مطالعات نظری جنبه ی کاربردی پیدا می کند. در راستای آن، نمایش های سال های 1380 تا 1386 مدنظر است که موردهای انتخابی با تکیه بر ژانرشناسی ...

در زمینه عقادی و کلام اسلامی، کتابهای زیادی به رشته تحریر درآمده است . یکی از آنها "تجریدالاعتقاد" اثر حکیم و متکلم بزرگ شیعه، خواجه نصیرالدین طوسی است که جامع ترین و دقیق ترین کتاب در علم کلام و موافق مذهب امامیه است و علمای بزرگ شیعه و سنی، شرحهای بسیاری به زبان فارسی و عربی به آن زده اند. در این رساله دو شرح از شرحهای معتبر این کتاب برگزیده بین نظرات مصنفان آن دو کتاب (علامه حلی و مقدس اردبی...

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حرّه به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیّع در دوره تقیّه را تبیین کند. امّا بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مسأله را در جریان این مل...

تحلیل روابط قدرت و سوژه و تحلیل شبکه ای رابطه میان دانش و قدرت، ریشه در دوره تبارشناسی اندیشه میشل فوکو دارد. این تحلیل به بررسی روابط بین اجزا و گزاره های برسازنده یک گفتمان می پردازد و این پرسش که چگونه، در چه شرایطی و در قالب چه شکل هایی، چیزی مانند سوژه می تواند در نظم سخن ها ظاهر شود؟ عنوان می کند. پژوهش پیش رو قصد بررسی روابط گفتمانی چهار نمایشنامه از محمد یعقوبی را داشته است. تحلیل تبارش...

زمینه‌ساز بودن فضیلت‌ها و رذیلت‌های اخلاقی برای ملکات نفسانی و نیز تأثیر متقابل ملکات نفسانی و معرفت از دیرباز در متون اخلاقی اسلامی مورد توجه بوده است. نصیر الدین طوسی در نظام اخلاقی‌ای که با رویکرد فلسفی ارائه می‌دهد، این تأثیر متقابل را از دو جهت بررسی کرده است. همچنین وی اقسام فضیلت و رذیلت و تأثیر آن دو بر فرایند شکل‌گیری معرفت و نیز نقش معرفت در کسب فضیلت‌ها و رذیلت‌ها اخلاقی را به‌تفصیل ...

بخش نخست مقاله به ترجمۀ فارسی قطب‌الدین شیرازی از تحریر اصول اقلیدس، نوشتۀ نصیرالدین طوسی اختصاص دارد و در آن به ضمیمه‌ای که شیرازی به متن افزوده توجه بیشتری شده است. ترجمۀ شیرازی به عنوان بخشی از اثر بزرگ دائرةالمعارف گونۀ او در سده‌های بعد بسیار مورد توجه قرار گرفته و خوانده شده است. نمونه‌ای از تأثیر ضمیمۀ شیرازی بر مقالۀ نخست را می‌توان در شرحی که محمد برکت در قرن نوزدهم بر رسالۀ طوسی نوشته...