در این نوشتار با بررسی آرای میشل فوکو، توانایی های انتقادی اندیشه او به نمایش گذاشته می شود. چرا که به اعتقاد نویسندگان مقاله تأکید بر روایت‌های ساخت‌گرایانه و نسبی‌گرایانه و نیز تفسیر هاید‌گری آرای فوکو مانع از نمودار شدن جنبه‌های انتقادی اندیشه‌ و به طور کلی درک پروژه‌ی فکری انتقادی او شده است. بر این اساس، استدلال اصلی مقاله این است که فوکو در جایگاهی منحصر به فرد از جریان اندیشه‌ی انتقادی ...

چکیده تحول مفاهیم سیاسی و اجتماعی تابعی از تحول فرماسیون یا وضعیت واقعیِ نیروهاست. بر این پایه، می‏توان این ایده‏ها را در دستگاه نظری میشل فوکو مطرح کرد: مفاهیم برساختۀ فوکو، با ورود جامعۀ سرمایه‌داری به عصر اطلاعات، دست‌خوش تحول شده است. زیست ـ قدرت، تقریباً، کلیدی‏ترین مفهومی است که با دگرگونی شرایط عینیِ اِعمال آن و با دگرگونیِ میدان واقعیت تولید سرمایه‏دارانه، از سوی طیف عمده‏ای از اندیشمندان، ...

میشل فوکو از جمله اندیشمندان معاصر بسیار تأثیرگذار در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن‌ها نیز تأثیر پذیرفت. در این مقاله مبانی معرفتی تبارشناسی او را بررسی می‌کنیم. در بررسی مبانی معرفتی به این پرسش‌ها پاسخ داده می‌شود که تعریف فوکو از حقیقت چه بود؟ برای دست‌یابی به حقیقت چه راهی را برگزید؟ آیا فوکو نسبی‌نگر بود؟ فوکو در چه ساحتی نسبی‌نگر بود و مبنای ...

قدرت از دیر باز مفهومی بسیار اساسی از جامعه بوده است. نقش قدرت در روابط اجتماعی به ویژه برای گروه هایی که در اقلیت قرار دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. مفاهیم متفاوتی در روابط قدرت نقش دارند و می توانند کفه ترازو را به سمت گروهی کج کنند. به همین دلیل درک این مفاهیم بسیار با اهمیت است. میشل فوکو یکی از چهره های مشهوری است که بر رابطه ی بین قدرت و دانش تمرکز می کند.

میشل فوکو در کتاب مراقبت و تنبیه: تولد زندان نظریه جدیدی درباره قدرت و اِعمال آن بر افراد یک جامعه ارائه می­کند که مبتنی بر ایده معماری زندان سراسربین است که جرمی بنتام فیلسوف حقوق قرن هیجدهم آن را ابداع کرد. طرح این بنا مشتمل بر ساختمانی حلقوی در پیرامون و برجی در مرکز بود. مراقبانی که در برج قرار می­گرفتند می­توانستند تمام اعمال و رفتار زندانیان را رصد، نظارت و مراقبت کنند. فوکو معتقد است که ا...

تکنولوژی اطلاعات تاثیری متناقض بر جامعه دارد. این وضعیت، تحلیل اخلاقی دو سطحی را می‌طلبد. از یک سوء مباحث مربوط به قدرت و کنترل باید با توجه به ساختارهای نهادی، هنجارهای زندگی، مورد بازبینی قرار گیرد. از سوی دیگر و عهمزمان با تحلیل فوق، شکل‌گیری تکنولوژیک جامعه، پذیرا شدن خصائل قدرت، تعدی، وراجی و عقاید جزمی باید با اصالت دادن به تکثر شکل‌های زندگی، یعنی در چارچوب بحث و تخالف، مورد بازبینی قرار...

جستجو در زمینه ها و شرایط شکل گیری فرآیندهای تربیتی مدرن در ایران مبتنی بر مناسبات قدرت دانش مساله اساسی است که مقاله حاضر در پی یافتن پاسخ آن است. روش پژوهش در این مطالعه روش تحلیل تاریخی مبتنی مناسبات قدرت دانش است که به تجزیه و تحلیل سیر تاریخی عوامل شکل دهنده به نظام آموزش مدرن و تحول ارزش ها در جامعه ایران پرداخته است از اینرو ، ابتدا زمینه های فرهنگی و اجتماعی شکل گیری تربیت مدرن در ایران...

در این پایان نامه به نقد مدرنیته و به ویژه نظام های سیاسی لیبرال از منظر یک منتقد پست مدرن یعنی میشل فوکو پرداخته شده است . در چهارچوب مفهومی علاوه بر پست مدرن ها به سایر منتقدین مدرنیته اشاره شده و دلیل انتخاب این رویکرد برای نقد عنوان شده است . در فصول بعدی مبانی فلسفی مدرنیته و اندیشه ی سیاسی آن شرح داده شده است . پس از آن در دو فصل پایانی ضمن معرفی و شرحی از آثار میشل فوکو از زاویه دید او ب...