ابو مسلم نامه، داستان بلند عامیانه دوره صفویه،بن مایه ی مذهبی و دینی داردو مضمون و محور عمده اش تضاد میان خوارج با محبان خاندان پیامبر(ص)است؛ عناصر عمده عامیانه در این داستان بلندعبارتند از: وجود قهرمانان قصه مانند ابومسلم و یاران وی که همیشه در مقابل ضد قهرمانانی چون حاکمان و وزرای ظالم و دشمنان اهل بیت(ع)،پیروز هستند. مطلق گرایی، که باپیروزی مطلق ابومسلم و یاران او در میدان جنگ، نمود پیدا می ...

ابو عمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی از علمای نیمه نخست سده چهارم هجری است که در رشته حدیث و رجال صاحب مهارت بود. سال دقیق ولادت و وفات وی روشن نیست. شواهد حاکی از آن است که وی در نیمه نخست قرن چهارم می زیسته و رشد و نمو علمی وی در دیار سمرقند و ماوراءالنهر بوده است. شیخ طوسی و نجاشی که نزدیک ترین افراد به عصر اویند، نگارش کتابی در رجال را به وی نسبت داده اند. ابن شهر آشوب، که یک قرن پس از شیخ...

« قصیده ی عینیه ی » [1]شیخ الرئیس ابو علی سینا و «نی نامه ی » [2]مولانا جلال الدّین محمد رومی از این جهت که هر دو بیان کننده ی هبوط روح انسانی از عالم ملکوت و مجّردات به کالبد تیره ی انسانی هستند شباهت هایی دارند . امّا از آن جهت که ابن سینا به مسأله نگاهی عقلانی؛ و خشک و فلسفی، امّا مولانا نگاهی دردمندانه و عاشقانه و از سر سوز دارد از هم متفاوتند . ابن سینا روح انسان را واردی ارجمند می داند و به ...

چکیده نصر حامد ابو زید، متفکّر مصری، در کتاب هایی که در زمان اقامتش در مصر نوشت، کوشید با اتّکا به نظریة خیال در صوفیه، تبیینی طبیعی و غیرمتافیزیکی از وحی ارائه کند؛ چه آن­که او از تبیین های فراطبیعی نسبت به امور دینی پرهیز داشت. بدین منظور، او از مقایسة نبوّت و کهانت بهره برد، تا آن را از جهت فرهنگی مقبول و آشنا معرفی نماید. چنین نگرشی به ماهیت وحی، با اشکالاتی مواجه است. نخست آن­که از جهت فرهنگی...

ادبیات شیعه از موضوعات مهمی است که نیازمند بررسی دقیق است و در طول تاریخ در فشار و تنگنا بوده است، ادبیاتش آنگونه که شایسته است رشد آزادانه نداشته است و از جمله دوره ای که ادبیات شیعه توانست گام مهمی را بردارد دوران حکومت حمدانیان در شام بوده است. در این دوره و در زمان فرمانروایی سیف الدوله حمدانی دو شاعر بنام یعنی ابو فراس حمدانی و ابو طیب متنبی زندگی می کردند. این دو شاعر شیعه در دوران فرمانر...

قال رسول الله: «کلمهُ حکمهٍ سَمِعَها المومن فَیَعمَل بها خَیرٌ مِن عباده سنهٍ». یبحث الإنسان فی کل زمان و مکان عن الإنسان الحکیم، و یری فیه تجارب و یتعلم منه دروساً، و لذا نجد أنَّ کلمه حکیم إذا أطلقها الناس علی أحد فکأنّما یمنحونه وساماً رفیع المستوی، و لقباً یخلد اسمه فی سجل أهل الرأی و البصیره النافذه. بما أنَّ الحکمه تصقل عقول الناس، و علی حدٍ ما تلعب هذه الحکمه من دور مهم فی تشکیل العقل الإنسانی، و تسهم فی تق...