نفح الطیب در زمرۀ واپسین منابع حکومت مسلمانان در اندلس است که مولّف آن درواپسین سال های زندگی خود، این سرزمین و مردمش را در آن به تصویر کشیده است .اثر نه تاریخ محض است و نه فرهنگنامه ای تاریخی ، بلکه دائر ه المعارف گونه ای است درتاریخ، ادب و جغرافیای اندلس و شرح احوال بزرگان آن از آغاز عصر اسلامی تا سقوطغرناطه. در این مقاله شرح احوال مقَّری و مهم ترین تألیف او نفح الطیب و ارزش واهمیت تاریخی و فرهن...

ویژگی بارز ادبیات داستانی آن است که در ژرفنای خود بازگو کننده ی بسیاری از حقایق و اوضاع و احوال جامعه ایست که در بطن آن شکل گرفته است.لذا با نگاهی جامعه شناختی به این آثار، می توان دورنمایی کلّی از جوامعی که مولد این آثار بوده اند ترسیم نمود.از آن جا که مضمون مقامات همدانی(358ـ398 هجری) ریشه استوار و ژرفی در زندگی عمومی جامعه ی عصر عباسی دارد، در این مقاله بر آنیم تا با نگاهی جامعه شناختی به مقا...

دو نهاد ارث و وصیت ازجمله نهادهایی فقهی و حقوقی است که در شریعت اسلامی، مورد شناسایی قرار گرفته است. بر اساس انگاره مشهور فقه‌­پژوهان مسلمان وصیت امرى استحبابى است نه واجب، البته مستحبى که تا مرز واجب پیش مى‌رود. بااین‌وجود امروزه یک نوع وصیت واجب با اقتباس از مذهب ظاهری و ابن­‌حزم اندلسی در قوانین احوال شخصیه کشورهای اسلامی و عربی وارد شده که دارای شرایط و احکام خاص خود می‌باشد. بر این اساس در...

خواجه شرف الدین شاپور (ارجاسب) تهرانی رازی، تخلص به "فریبی، شاپور، شاهپور" ازگویندگان شیعی مذهب نیمه دوم قرن دهم ونیمهء اول قرن یازدهم است. او ازگویندگان اولیه سبک هندی است که غالب ویژگی های این سبک در شعر او به چشم می خورد. درکنار سبک هندی، سبک خراسانی، عراقی و مکتب وقوع نیز بر شعر او تاثیر گذارده است. بنابراین سبک او تلفیقی از سبک های رایج زبان فارسی است و مرحلهء گذر شعر فارسی از سبک عراقی به...

احوال عرفانی یکی از مباحث مهم و مشروح عرفان و تصوّف اسلامی، به شمار می‌آید. سالک در مسیر سلوک خود برای وصول به کمال، باید نفس را از هواهای نفسانی پاک کند، بدین منظور کسب مقامات عرفانی باعث صاف شدن اندرون سالک می‌گردد و در نتیجه او آمادگی و شایستگی کامل پیدا می‌کند تا احوال عرفانی بر او وارد شود. «قرب» یکی از مهم‌ترین احوال عرفانی است که علاوه بر جایگاه والای آن در قرآن کریم، از اهمیت و ارزش بسیا...

در علم معانی که یکی از شاخه‌های علم بلاغت است، دربارة چرایی ساختارهای زبانی و لایه‌های معنایی آ‌ن‌ها سخن گفته ‌می‌شود و به دلیل مباحث زبانی‌ای که در این علم مطرح می‌شود، اشتراکاتی با علم نحو دارد؛ چنان‌که عبدالقاهرجرجانی مبدع این فن، آن را علم معانی‌النحو می‌نامد. یکی از مباحث هشت‌گانة این علم که در همة کتاب‌های بلاغت، از قدیمی‌ترین آثار تا تألیفات متأخّر، ذیل بحث از احوال اسناد خبر...

محور اصلی این مقاله بر این نکته استوار است که محمد علی بیک، نقاشباشی شاه طهماسب دوم و نادرشاه علاوه بر اینکه از بازماندگان علی قلی بیک جبادار، نقاش فرنگی ساز دوره شاه عباس دوم، بلکه پدر محمد باقر، نقاش نامدار دوره زندیه و اوایل قاجاریه هم هست. نکته دیگر این مقاله اثبات این فرضیه است که محمدباقر هم پدر محمد حسن اصفهانی، نقاش زیرلاکی دوره قاجار است. سومین نکته که در این مقاله تائید شده اینست که م...

در فایل اصلی مقاله موجود است

نظریه حال نخستین بار به صورت رسمی توسط متکلم معتزلی، ابو هاشم جبایی مطرح شده است. این بحث که ناظر به مسئله صفات باری تعالی بوده، در مواجهه با محذور شرک ارائه گردیده. اما بسیاری از متکلمان و فیلسوفان، این نظریه را مردود شمرده اند. ظاهر کلام فیلسوفان نشان‌گر آن است که آنها بین نظریه حال و نظریه ثابت نوعی ترادف دیده اند و لذا نقد نظریه حال در سیاق استغراب از نظریه ثابت و تهاجم به مؤلفینش دیده می ش...

با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه ی مقوله حق و اهمیت حفظ حقوق دیگران و فطرت انسانی که برای جلوگیری از سلب و اسقاط حق در جامعه وجود دارد؛ رساله حاضر تحت عنوان بررسی فقهی حقوقی سلب حق در قلمرو احوال شخصیه به رشته تحریر در آمده است. نگارنده، رساله حاضر را در سه فصل تنظیم نموده است و هر فصل به چند بخش تقسیم می شود.ابتدا در بیان کلبات تحقیق؛ به طرح بحث، اهمیت و سوابق موضوع توجه شده و سپس به تعریف حق ...