امروزه، وجود مشکلات گسترده در راه توسعه‌ی شهرها، نیاز مبرم به توسعه پایدار شهری را روز به روز نمایان می‌کند. در این راستا، توجه به توسعه کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه پایدار شهری است. در ایران گسترش سریع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف از جمله مهاجرت های بی رویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده که پدیده ای تحت عنوان پراکنده رویی از نتایج رش...

در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده و در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده اند. شهر زاهدان نیز طی دوران حیات 100 ساله اش به طور نامتوازنی رشد کرده و گسترش شتابانی را به خود دیده است. رشد 5/32 برابری جمعیت شهر و رشد 34 برابری وسعت آن نسبت به اولین سرشماری بیانگر این مسأله می باشد. به طوری که توسعه این شهر در جهت افقی بوده و گسترش مداو...

این مقاله با هدف بررسی تحولات زمانی، الگوی فضایی و مسیرهای شهرنشینی در ایران تدوین شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و مبنای آماری داده ها، نتایج سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن کشور در 7 دوره گذشته است. در این مقاله، ضمن تحلیل زمانی و فضایی شهرنشینی در ایران طی 55 سال گذشته، الگوی فضایی در روند توسعه شهرنشینی کشور با تحلیل عناصری مانند رشد جمعیت، مهاجرت و توسعه اقتصادی مشخص گردید. تعد...

در سال­ های اخیر شواهد تجربی فراوانی بیانگر تأثیر برنامه­ ریزی کاربری زمین بر الگوی سفرهای درون شهری افراد بوده است. در این میان توسعه مناطق شهری بصورت پراکنده یکی از موضوعات بحث برانگیز در زمینه رابطه بین خصوصیات کالبدی شهر و نوع الگوی سفر ساکنین می ­باشد. رشد و توسعه لجام گسیخته شهرها توأم با فقدان سیستم حمل و نقل عمومی و برنامه ­ریزی کاربری اراضی مؤثر و کارآمد سبب افزایش سفرهای روزانه با خود...

در سال­ های اخیر شواهد تجربی فراوانی بیانگر تأثیر برنامه­ ریزی کاربری زمین بر الگوی سفرهای درون شهری افراد بوده است. در این میان توسعه مناطق شهری بصورت پراکنده یکی از موضوعات بحث برانگیز در زمینه رابطه بین خصوصیات کالبدی شهر و نوع الگوی سفر ساکنین می ­باشد. رشد و توسعه لجام گسیخته شهرها توأم با فقدان سیستم حمل و نقل عمومی و برنامه ­ریزی کاربری اراضی مؤثر و کارآمد سبب افزایش سفرهای روزانه با خود...

توسعه کالبدی و رشد جمعیتی شهرها تا پیش از چند دهه اخیر دارای افزایش هماهنگ و متعادل بود اما با بروز تحولات جدید، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونی هایی را پذیرفتند. از طرفی تغییر الگوهای کاربری زمین پدیده خاصی است که تاثیرات خود را به طور مستقیم بر پراکندگی شهری اعمال می کند. پراکندگی مراکز شهری و محلات شهری معضلی است که در حال حاضر در تمامی کشورها وجود دارد. الگوی توسعه فضایی شهرها بسیار پیچیده ...

دغدغه های ناشی از پراکنش شهری و گسترش افقی شهرها موجب شده است تا کشورهای مختلف در سراسر جهان تمهیداتی را به منظور مهار این بحران بیندیشند. این تمهیدات مشتمل بر سیاست های بلندمرتبه سازی و انبوه سازی، وضع قوانین و مقررات استفاده بهینه از زمین، و در رأس آنها سیاست های افزایش تراکم جمعیتی و ساختمانی بوده است. اتخاذ راهکارهای جدید به شکل گیری اصطلاحات تازه ای چون متراکم سازی شهری، شهر پایدار، شهر فش...

گسترش بی رویه شهرها باعث بروز معضلاتی چون رشد ابعاد کالبدی شهرها، پدیدار شدن اشکال متنوعی از سکونتگاههای بزرگ حاصل از رشد پراکنده رویی شهری و تداوم ساخت و ساز در زمینهای آسیب پذیر و یا مستعد توسعه پیرامون شهرها شده است. به همین خاطر محدوده های شهری به عنوان سیاستهای مهار شهری، که معمولا بخشی از راهبردهای مورد استفاده در زمینه برنامه ریزی کاربری زمین، منطقه بندی و تفکیک زمین در مدیریت رشد، را تش...

در ده ههای اخیر توسعۀ عمودی شهرها ناشی از محدودیت زمین شهری و به تبع آن کمبود فضاهای باز و سبز کافی در شهرها در کنار تغییرات حاصل شده در ساختار اجتماعی کشور سبب توجه برنامه ریزان و طراحان شهری به تأمین فضای سبز و فضای عمومی مورد نیاز شهرها گردید. به عنوان را هحلی شتاب زده، الگوی پار کهای غربی با تصور پاسخگویی به هر سه نیاز، به عنوان الگوی غالب طراحی فضاهای سبز عمومی شهری مورد استفاده قرار گرفت....

مجموعه‌های شهری نوع جدیدی از سکونتگاه‌های شهری هستند که در دهه‌های اخیر با رشد چشمگیر شهرنشینی بوجود آمده‌اند. این مجموعه‌ها از تجمع قطعات شهری بزرگ و کوچکی که با الگوهای متفاوتی رشد نموده‌اند، تشکیل گردیده‌اند. ویژگی‌‌های مکانی این قطعات متاثر از عوامل گوناگونی مانند نزدیکی به هسته اصلی شهرها و شبکه ارتباطی کلان مجموعه شهری می‌باشد. اتوماتای سلولی به عنوان متداولترین مدل مورد استفاده در شبیه‌س...