چکیدهاین پژوهش بر آن است که روشی کمّی را بر اساس نگرش گونه-ریخت شناسانه به بافت های شهری معرفی و آزمایش کند. در این میان شاخص تراکم با تعریف خاصی به عنوان یک ویژگی گونه شناختیِ قابل سنجش مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوشتار پس از مقدمه و اشاره ای کوتاه به پیشینه ی روش های کمّی مطالعه ی شکل بافت های شهری و نیز پیوند میان تراکم فیزیکی و گونه-ریخت شناسی ، ابزاری به نام spacemate معرفی و تشریح می ...

پژوهش حاضر به بازخوانی مفهوم عدالت ـ که یکی از اصول شهرسازی اسلامی است ـ در اجرای طرح های شهری می پردازد. متغیر «احترام به حق مالکیت» به عنوان پایه ای ترین شاخص عدالت در اجرای طرح ها در نظر گرفته شد و در طرح میدان شهدای مشهد به عنوان نمونة موردی مورد سنجش قرار گرفت. این تحقیق در زمره پژوهش های توصیفی ـ تحلیلی قرار می گیرد که نتیجه ای کاربردی دربردارد و در گرد آوری اطلاعات آن مطالعات میدانی صورت...

تحولات اخیر شهرسازی بیشتر تحت تأثیر دو مکتب فلسفی مدرنیسم و پست مدرنیسم بوده است که هر یک به سهم خود تغییرات بسیاری در سیمای کالبدی و اجتماعی شهرهای جهان ایجاد کرده اند. آنچه مدرنیسم در شهر و شهرسازی از خود به جای گذاشت، توسط پست مدرنیسم ها با انتقاد جدی روبرو شد. گذر از مکاتب مدرنیسم و پست مدرنیسم باعث ایجاد مکاتب پایداری و توسعه پایدار در اواخر قرن 20 شد که رویکردی جدید به مسایل شهری و زیست م...

مرز بین شریان های حمل ونقل بیرون از شهر با بافت شهری از چالش برانگیزترین مقوله های ساماندهی منظر شهرها به شمار می رود. عموماً زیرساخت های ریلی عاملی در گسست منظر شهرها بوده و حل معضلات ناشی از این گسست دخالت تخصص های مختلف حوزه شهر را می طلبد. از سوی دیگر شریان های حمل ونقل همچون استخوان بندی کارکردی و حیاتی و به عنوان مولد توسعه شهری، نقش کلیدی در منظر شهری ایفا می کنند. پروژه نوسازی ایستگاه مر...

ایمنی در برابر مخاطرات و بحران ها از ابتدایی ترین اصول جهت دستیابی به استانداردهای مطلوب آسایس شهری است و نفوذپذیری بافت های شهری از مهم ترین مولفه های اثربخش در افزونی ضریب ایمنی یا به عبارتی دفاع پذیری شهرهای با ضریب بالای مخاطرات می باشد. موقعیت ژئواستراتژیک، بافت ناهمگن جمعیتی، استقرار در پهنة با ریسک بالای زلزله و زمین لغزش و بی بهره گی از یک ساختار منسجم کالبدی، از عواملی می باشند که ضرور...

شهرها از لحاظ ساختاری به چند نوع بافت تقسیم می شوند . که به تر تیب توالی تاریخ شکل گیری ، عبارتند از : بافت تاریخی ، بافت سنتی ، بافت روستائی ، بافت سنتی نو بنیاد ،بافت طراحی شده و همچنین بافت حاشیه ای . بافت های تاریخی و فرهنگی شهرها به عنوان بخش های مهمی از شهر که نشان? فرهنگ و دانش معماری و شهرسازی بومی اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی هر قوم و کشوری تلقی می شوند، در بیشتر کشورهای دنیا مو...

رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجب بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورده است. در این میان فرسودگی برخی بافت های شهری ناهمگونی ساخت شهری و گسست ساختار اجتماعی را در پی دارد. پایین بودن کیفیت زندگی در چنین مکان های فرسوده ای می تواند بستری جهت بزهکاری و ناهنجاری اجتماعی فراهم سازد. بهسازی و نوسازی این گونه بافت ها در دستور کار سازمان ها و نهادهای ...

بافت های فرسودۀ شهری به عنوان مانعی بر سر راه تحقق روش های مدرن مدیریت شهری، همواره شاخص های توسعۀ پایدار شهری را تحت تأثیر قرار داده که با توسعۀ شهرها و مطرح شدن رویکرد توسعۀ پایدار، توجه و رعایت اصول پایداری و پیگیری اهداف آن، هر چه بیشتر در برنامه ریزی توسعۀ شهرها مورد توجه است. در این مطالعه، محدودة اطراف حرم مطهر رضوی با وجود اهمیتی که در رابطه با ورود سالانه بیش از 15 میلیون زائر به شهر د...

توجه به بافت های فرسوده و کهن و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده و نهاد ها و سازمان های مسئول را به تکاپوی حل آن واداشته به طوری که آنان را به بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در بازه های مختلف زمانی مطرح نموده است. بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی متأخر در حوزه «مرمت و حفاظت شهری» یکی از مهم ترین رویکردهایی است که دغدغه احیا و رفع مشکل بافت ها...

میراث تاریخی هر جامعه نشان از هویت افراد آن جامعه دارد. بافت های کهن شهری به مثابه گنجینه هایی از میراث فرهنگی کشورمان محسوب می شوند و دارای ارزش های بیشماری می باشند. حفظ و نگهداری این میراث باارزش به شکلی که به بتواند نیازهای شهروند امروزی را برطرف کند قسمتی از وظیفه مسئولین و متخصصین می باشد. تاریخ نشان داده که اقدامات و تصمیم گیری های اشتباه و نابجا منجر به از بین رفتن قسمت زیادی از این سرم...