بررسی احوال و زندگی ادبا، ثبت وقایع، گردآوری، شرح و نقد آثار ادبی از همان آغاز گام­هایی بود در راستای تاریخ­نگاری ادبی. این حرکت در طی تاریخ، حالتی تکاملی به خود پذیرفت؛ چنان­که از شکل زندگی­نامه­ای گذشته به شیوه­ علمی تاریخ ادبیات امروزی، تحول یافته است. در این بین، زبان عربی که میراث­دار ادبیاتی است مترقی، همواره بر ستیغ افتخار تکیه داده از دیرباز تا کنون، تاریخ­نگارانی زبده را به خود دیده اس...

کهگیلویه تاریخی بخش وسیعی است در غرب فارس که امروزه بین استان­‌های خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد و بوشهر تقسیم شده است. نام کهگیلویه در سده‌های آغازین اسلامی بر نواحی شمالی کورۀ باستانی ارّجان (ارغان) یا قلمرو ایل بویر احمد اطلاق می‌شده و پس از ویرانی شهر ارجان (کرسی کورۀ ارجان) در سدۀ ششم هجری، کم‌کم این نام به تمام کورۀ ارّجان تسری یافت. نگارنده طی تتبعات طولانی که پیرامون تاریخ و رجال این ساما...

تاریخ ادبیات داستانی ایران نوشتۀ حسن میرعابدینی در اصل حاصل پژوهش ایشان در چارچوب طرح تطور مضامین ادبیات داستانی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده و پیش تر انتشارات این نهاد، ویرایش دیگری از آن را در دو جلد، در سال های (1387 و 1391) منتشر کرده بود. پس از مدتی، انتشارات سخن ویرایش تازۀ این کتاب را با تغییراتی چشم گیر، در یک جلد و این بار با ویرایش احمد سمیعی(گیلانی) روانۀ بازار نشر کرده است. ای...

جست وجو و کنکاش در منابع غیر تاریخ نگارانه ای چون داستان ها (شفاهی و مکتوب)، به مثابة جزئی مهم از ادبیات فولکلور، می تواند رهیافتی باشد برای روشن گری فضای غبارآلود تاریخ اجتماعی. این تحقیق، بر اساس قصۀ حسین کرد شبستری، درنظر دارد ضمن واکاوی ابعاد گوناگون تاریخ اجتماعی ایران در عصر صفوی خصوصاً دوران شاه  عباس اول، با توجه به زمان پدیداری و نقالی این قصه، به روشن شدن گوشه ای، هر چند جزئی، از تاریخ...

این مقاله با بررسی نمونه­های نوع ادبی خودزندگی­نامه­نوشت در ادبیات کلاسیک، به توصیف پیشینه و بررسی چگونگی و چرایی وضعیت آن در این دوره خواهدپرداخت. برای دستیابی به این هدف از روش کیفی استفاده شده­است و داده­ها با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده­اند. ابزار گردآوری داده­ها فیش­برداری و نوع مطالعه، کتابخانه­ای است. روش کار بدین ترتیب است که نخست دو نمونۀ شناخته­شدۀ اتوبیوگرافی به عنوان معی...

مازندران ، امروزه ، نام استانی در کرانه ی جنوبی دریای خزر است و بخشی از سرزمین ایران به حساب می آید . مازندران در متون اساطیر ی و تاریخی با نام های دیگری چون طبرستان ، پدشخوارگر و ... نیز یاد شده است . پژوهشگران ، دیدگاه های مختلفی درباره ی این مکان جغرافیایی دارند ؛ بعضی ، آن را سرزمینی در غرب(شامات و یمن ) می دانند ، بعضی آن را در شرق ( هندوستان) ؛ و برخی آن را در کرانه های جنوبی دریای خزر جس...