تفاسیر علمی رویکرد تفسیری است که می کوشد از داده های علمی در تفسیر و تبیین آیات وحی سود جوید و از این منظر، هم کشف مفاهیم صورت گیرد و هم احیاناً به اعجاز علمی ره سپرده شود. این رویکرده در سده اخیر رونق ویژه ای یافت و تفاسیر گوناگون و نیز نگاشته های مستقل فراوان با این رویکرد نگاشته شد. این رویگرد موافقان و مخالفانی یافت. این نوشتار به بررسی دیدگاه های آیت الله فضل الله می پردازد و موضع ایشان را ...

چکیده ندارد.

زکات از فرایض دین اسلام است که آثار و برکات فراوانی دارد. این تحقیق، آثار زکات را در بخشهای مختلف جامعه از دیدگاه تفاسیر فریقین مورد بررسی قرار می­ دهد و روشن می­ سازد که آثار اجتماعی زکات از این قرارند: زکات در بین افراد جامعه،­ تعادل برقرار می­ کند و مانع ایجاد فاصله طبقاتی و در پی آن فروپاشی اجتماع می­ گردد؛ به مقابله با رباخواری برمی­ خیزد و آثار بد و انگیزه­ های پرداخت و اخذ آن را از بین م...

از جملۀ شخصیت‌هایی که روایت اقوالش را در تفاسیر مختلف شیعیان و عامۀ مسلمانان می‌توان بسیار دید، امام جعفر صادق (ع) است. عالمان شیعی به‌طبع با نظر به جایگاه آن امام و حجم بسیار روایاتش آراء او را در کتب تفسیری خود بسیار بازنموده‌اند. بااین‌حال، روایت اقوال تفسیری امام صادق (ع) اختصاصی به مفسران شیعی ندارد. از میان مفسران عامه بیش از همه گرایندگان به تصوف و پدید آورندگان تفاسیر عرفانی به نقل روای...

دگرگونی های تفاسیر قرن چهارده به لحاظ روش و گرایش تفسیری مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. نویسنده با تقسیم دگرگونی های پدید آمده در تفاسیر قرن چهارده به دو بخش حذفی و اثباتی، نخست به بیان منابع و معیارهایی می پردازد که در تفاسیر گذشته اعمال می شده امّا در تفاسیر قرن چهارده نادیده گرفته می شود مانند: اعتبار اسرائیلیات، طرح مبسوط مباحث ادبی و لفظی، تفصیل آیات الأحکام، زیاده روی در تکیه بر روایات. ...

 نقد مقاله‌اى با عنوان "بازنگرى تاریخ انبیاء اثر آقاى محمد باقر بهبودى است.نویسنده، بخشهایى از مقاله اصلى را نقل مى‌کند و با دلایل عقلى، قرآنى و روایى مورد نقد قرار مى‌دهد. دراغلب موارد نقد متوجّه نکاتى است که نویسنده بلاعلم و بدون دلیل در جزئیات تفسیرى اظهار نظر کرده است. برخى از این موضوعات عبارتند از: بهشتى که آدم(ع) و حوا در آن مى‌زیسته‌اند، شجره ممنوعه، شیطان، پیدایش نسل اولیه بشر، نفرین نک...

اغلب امارات اصولى و قواعد فقهى از بناهاى عقلایى به شمار مى روند. بناى عقلا بنابر قول مشهور, رفتار جمعى عقلاى عالم است و بدون تقریر معصوم واقعیتى را ثابت نمى کند. نوشتار حاضر بر این باور است که تمام بناهاى عقلایى منشأ حقیقى داشته و به عقل اضطرارى باز مى گردد و دلیل شیوع و عمومیت آن نیز اضطرار عقلا در زندگى است. بنابراین حجیت آن به عقل باز مى گردد و از این نظر علم اصول و قواعد فقه, قابلیت تحلیل ع...

بدون تردید روایات مسند و صحیح یکی از گنیجینه های ارزشمند در تبیین آیات و رمزگشایی از آنها و تأویل متشابهات است. دستیابی به روایاتی که هم به لحاظ سندی و هم به لحاظ متنی بتواند چنین نقشی را در فهم آیات قرآن کریم ایفا کند، همواره وجهه همّت قرآن پژوهان به ویژه در تفاسیر اثری بوده است؛ امّا مشکل اساسی موجود در نوع تفاسیر اثری یعنی «حذف اسانید روایات» موجب گردیده که احراز نسبت روایات به معصوم دستخوش تر...

از داستانهای مشهور در بارۀ خاستگاه بشر و سرآغاز زندگی انسان بر زمین، حکایت خلقت و هبوط آدم و حوا و گسترش نسل آنها ست. هم در عهد عتیق و دیگر آثار کهن دین یهود، و هم در قرآن کریم تحریرهای مختلف این داستان دیده می شود. به تناسب ذکر آن در قرآن، بحثهای مفصلی در بارۀ جزئیات حکایت را می توان در تفاسیر اسلامی نیز بازجست؛ جزئیاتی که هر یک برخوردار از خاستگاهی متفاوتند. پیشینۀ این داستان در ادبیات کتاب م...

یکی از انواع تفاسیر قرآن مجموعه تفاسیری است که به عنوان تفاسیر روایی از آن‌ها یاد می‌شود. در این تفاسیر که مجموعه‌ای از روایات تفسیری است، این روایات هم از جهت مضمون و هم از جهت روش بیان تفسیری دارای انواع مختلفی می‌باشند. یکی از پربسامدترین روایات از حیث مضمون، روایات تأویلی است. از طرفی در تفاسیر عرفانی و حتی علم عرفان نیز بحث تأویل از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده می‌باشد. شناخت گونه‌های روایات تأ...