حق استفاده از محیط زیست سالم، یکی از حقوق بنیادین افراد محسوب می شود و نگهداری از آن تکلیف عمومی است. با وجود این، حقوق مسئولیت مدنی نیز نسبت به ادای چنین تکلیفی بیگانه نیست. قواعد سنتی مسئولیت مدنی در پاسخگویی به خسارت های زیست محیطی کارآمد نیست. به همین مناسبت، پارلمان و شورای اروپا در سال 2004 دستورالعملی درباره مسئولیت ناشی از تجاوز به محیط زیست، تصویب کرد که دولت ها ملزم هستند قواعد آمرانه...

زمینه و هدف: پیامدهای گوناگون تغییرات آب و هوا به سرعت در حال افزایش است و بیشتری تاثیرات منفی آن بر روی مردم فقیر و حاشیه ای اطراف جهان است. این وضعیت نابرابریهای بشری موجود را بیشتر و آسیب پذیر تر ساخته است چرا که این جوامع بدلیل فقر کمتر قادر به انطباق با وضعیت موجود هستند و این امر باعث شده که موضوع تغییرات آب و هوا و حقوق بشر بیشتر در هم تنیده شوند، زیرا پیامدهای تغییرات آب و هوا باعث افزا...

از حقوق جمعی برداشت­های متشتتی وجود دارد. اندیشمندان مختلفی با برداشت­های خاص از این حقوق به ردّ یا تأیید آن ها پرداخته­اند. این اختلاف دیدگاه ها عمدتاً از شناسایی یا عدم شناسایی هویت و وجود مستقل برای گروه ها و مبنای حمایت از حق­ها، ناشی شده­اند. در خصوص ماهیت حقوق جمعی نیز اختلاف­نظرهای زیادی وجود دارد. برخی آن ها را در زمره حقوق قانونی می­دانند، عده­ای در زمره حقوق اخلاقی و دسته­ای نیز در زمره...

ابداعات «مهندسی ژنتیک» به عنوان «مال فکری» در نظام حقوق مالکیت فکری قابل حمایت است. حمایت از بسیاری از این ابداعات در نظام حقوق مالکیت فکری از جهات مختلف اقتصادی، زیست محیطی، اخلاقی و حقوق بشری توجیه پذیر است؛ بر اساس مبانی موجود در زمینه هریک از جهات مذکور، برای حمایت از ابداعات مهندسی ژنتیک در نظام حقوق مالکیت فکری، اعمال مهندسی ژنتیک باید با رعایت اصول و مؤلفّه های مطلوب اقتصادی، زیست محیطی، ...

اصل جلوگیری از خسارات زیست محیطی به لحاظ منافع اقتصادی و هم چنین از جنبه های اکولوژیک قاعده ای طلایی محسوب می شود. بنا به دلایل فنی و حقوقی پیش رو، برقراری رابطۀ سببیت بین عمل زیانبار با صدمات وارد شده به محیط زیست با مشکلاتی همراه است و از طرف دیگر، به لحاظ ماهیت خاص محیط زیست جبران آسیب های وارد شده به آن غالباً غیرممکن و در صورت امکان مستلزم هزینه های گزاف و صرف زمانِ طولانی است. با عنایت به ه...

از دیدگاه قانونگذار ایرانی حقوق  شهروندی یک امتیاز است که به اتباع کشور در محدوده مرزها داده می شود، ولی حقوق شهروندی از دیدگاه محیط زیست را نمی توان محدود به مرز نمود زیرا محیط زیست مرزها را در می نوردد. فاعل فعل آلوده کننده را ناقض حقوق زیست محیطی شهروندی می نامند. اغلب رفتارهای نقیض حقوق زیست محیطی شهروندی مطابق قانون،  در دسته بندی جرایم ارتکابی نسبت به عناصر جاندار، بی جان و یا جرایم غیر م...

حقوقبین­المللمحیطزیستبهعنوانیکیازشاخه­هایحقوقبین­المللعمومی،بیشازهرچیزمبتنیبرحقوقپیشگیرانهواحتیاطیاست. ازاینمنظرحقوقبین­المللمحیطزیسترامی­توانحقوقجامعهجهانیدانستکهباتدوین،تصویبواجرایقواعدومقرراتمحیطزیستی،درصددحفظمحیطزیستجهانیباتأکیدبررهیافتاحتیاطیاست. ازاینرو،جامعهجهانیهموارهتلاشکردهاستراهحلیرابرایحفاظتازمحیطزیستوجلوگیریازتخریب­هایزیست­محیطیناشیازعصرصنعتیشدنورشدبی­رویهاقتصادیبیاید. دراینچارچوب،...

بهره برداری بی رویه و ورود خسارات محیط زیستی توسط بشر، سبب نگرانی در تحقق حقوق نسل های آینده شده است. شناسایی حقوق نسل های آینده، گامی مهم برای دست یابی به توسعه پایدار است، که در این راستا حفاظت از محیط زیست و بهره برداری معقولانه و منصفانه از منابع در جهت دست یابی به آینده ای پایدار که به موجب آن حقوق نسل های آینده تضمین شود، وظیفه جامعه بین المللی به شمار می آید. در این راستا، مفهوم حقوق نسل...

در سالیان اخیر، محیط زیست آبی حوزۀ خلیج فارس در کنار انواع مشکلات زیست محیطی، شاهد شیوع تأمل برانگیز پدیده ای به نام کشند سرخ بوده است. این پدیده به زعم کارشناسان، منجر به ورود خسارات عمده ای به زیست بوم دریایی و آبزیان این منطقه شده است. با این حال، ابعاد حقوقی و دیپلماتیک آن، چندان مورد توجه کارشناسان امر قرار نگرفته است. این مقاله به دنبال تحلیل مسئولیت بین المللی دولت های ساحلی حوزۀ خلیج فا...

مقاله ای که در پیش رو است به بحث از فلسفه حقوق محیط زیست و آثار آن می پردازد. و مراد از فلسفه حقوق، نظریه کلی حاکم بر علم حقوق است که گاهی به آن کلیات حقوق هم گفته می شوند که موضوع آن بحث از رابطه منطقی بین قواعد موجود است ، اما دو امر مهم در فلسفه حقوق دخیل است که یکی مبنای حقوق و دیگری هدف آن است . از نظر مبنای حقوق در این که آیا مبنای حقوق وحی یا عقل بشر یاتجربه و مشاهده یا لذت و غیره است ، ...