این مقاله با هدف زمینه سازی جهت توسعه ی علوم انسانی اسلامی به طور عام و تأسیس پارادایم یا الگویی برای جامعه شناسی اسلامی خانواده و جنسیت به طور خاص، به بررسی مهم ترین مبانی پارادایمی یا پیش فرض های معرفت شناختی، هستی شناختی، ارزش شناختی و روش شناختی یک جامعه شناسی اسلامی با تأکید بر حوزه ی مطالعات خانواده و جنسیت می پردازد. پذیرش دین به عنوان یکی از منابع معرفتی در علم، توجه به تبیین های غایت ش...

نسبت بین معارف وحیانی و علوم بشری از دیرباز مورد توجه اندیشمندان حوزه های مختلف علوم بوده است و یکی از اولین مواجه های آن را شاید بتوان چگونگی تعامل عالمان علوم طبیعی با کلیسا تلقی نمود که در دوره های مختلف، اشکال و نسبت های متفاوتی را به خود گرفت. موضوع این مقاله بررسی امکان یا امتناع تبادل بین دو حوزه معرفتی قرآن به عنوان یک منبع وحیانی، و جامعه شناسی به عنوان یک علم انسانی است. برای پاسخ به ...

کرامت انسانی مفهوم تازه و نوبنیادی نیست ولی ظهور امروزی آن به سده اخیر مربوط می شود، از این رو در گفتمان های حقوق بشری پیشینه چندانی ندارد و از اعلامیه حقوق بشر بود که توجه و گرایش فوق العاده ای بدان معطوف گردید تا جائیکه منشور بین المللی حقوق بشر و کنوانسیون های برگرفته از آن، صراحتاً حقوق مندرجه را مبتنی از کرامت انسانی معرفی نمودند. عدم تبیین مفهوم و مبنایی واضح از کرامت در اسناد حقوق بشری، ا...

خودکشی و اقدام به خودکشی یکی از آسیب های اجتماعی به شمار می آید، این پدیده سالیان دراز از روابط عشیره ای و بدوی تا روابط پیچیده شهر های امروزی و دنیای صنعتی، گریبان گیر بشریت بوده است؛ و بار سنگین زیان های مادی و معنوی این پدیده را به هیچ عنوان نمی توان نادیده گرفت؛ این پژوهش با هدف بررسی علل روان شناختی و جامعه شناختی و اثرات و راه های پیش گیری از این پدیده است. این پژوهش، با ارایۀ اطّلاعات ت...

پس از حملۀ مغول، تاریخ نویسان متعددی به شرح وقایع این رویداد پرداختند. یکی از آثار مهم این دوره، تاریخ جهانگشای جوینی است. کاربرد گستردۀ آیات و احادیث و روایات در این اثر به منظور توجیه حملۀ مذکور جلب نظر می کند؛ گویی مؤلف خواسته است از همۀ آگاهیهای قرآنی خود برای طبیعی جلوه دادن رویدادهای تلخ و فاجعه بار حملۀ مغولان بهره جوید و هر آنچه در قرآن کریم در بارۀ حکمت و رحمت خداوند گفته شده است، برای...

از موضوعات اساسی که امروزه محور بحث و بررسی های صاحب نظران و اندیشمندان در ارتباط با توسعه قرار گرفته است موضوع زنان و اهمیت نقش مشارکتی آنان در فرآیند توسعه است. خانواده از جمله نهادهای بنیادی جامعه است که میزان توسعه اجتماعی ، سیاسی، فرهنگی هر جامعه را می توان با مشاهده وضعیت خانواده تعیین کرد. نوع مناسبات زن و مرد و فرزندان در خانواده می تواند به عنوان میزان الحراره اجتماعی برای درجه اعتقا...

رویکرد فرایند استرس، هم سو با مطالعه تأثیر عوامل اجتماعی بر ایجاد و توزیع اختلالات روانی ناشی از استرس، در دهه 1980 شکل گرفت و از همان زمان تاکنون سیطره خود را در مطالعات جامعه شناسی سلامت روان حفظ کرده است. الگوی فرایند استرس شامل سه مولفه اصلی است: منابع اجتماعی تولید استرس، عوامل روانی- اجتماعی تعدیل کننده یا میانجی استرس و واکنش به استرس. این رویکرد دارای این پیش فرض اساسی است که تمام رویدا...

برخی پرسشهای مهم در حوزه جامعه شناسی مطرح گردیده تا از زاویه نظریات قرآنی مورد دقت قرآن پژوهان قرار گیرد. نویسنده در آغاز با طرح این مطلب که واکنشها معمولاً متأثر از دو عامل فرهنگ و نگرش پژوهندگان و محیط داوری پدید می آیند، به رویکرد دین ستیزی جامعه شناسی در غرب اشاره کرده است و سپس برای ایجاد جامعه شناسی بدون چنان نگاهی به طرح پرسشها و محورهایی پرداخته است که تحقیق در آن، زمینه ساز دست یابی به ...