با افزایش فعالیت­ هاى صنعتى و واکنش هاى آب وهوا و توسعه حوزه‏ هاى نفتى دریایى و جنگها و تغییر سیاستهاى منطقه‏ اى، خصوصا حمله عراق به کویت و تهاجم امریکا به عراق مقادیر قابل توجهى مواد شیمیایى و هیدروکربنها و مواد رادیو اکتیویته و... وارد دریاها و سیکل هیدرولوژیکى شده و صدمات جبران ناپذیرى را در چرخه حیات بوجود آورده ‏اند که در این مقاله به بررسى اجمالى هر یک از موارد پرداخته‏ ایم.

توسعه و گسترش روزافزون فناوری­های جدید موجب تغییرات عمده­ای در روش­ها و شیوه­های جنگ دریایی و عملکرد متخاصمین شده است. مین دریایی از ابزار و شیوه‌های خاص جنگ دریایی است که از تحولات حقوق بین‌الملل و پیشرفت فناوری­های جدید­تأثیر پذیرفته و طیف وسیعی از حقوق بنیادین و موضوعات اخلاقی را مطرح کرده است که ضروری است، چالش­های به­کارگیری آنها از منظر حقوق جنگ مین دریایی مورد توجه قرار گرفته شود. کنوانس...

تحقیقات علمی دریایی، به سلسله مطالعه‌ها و آزمایش‌هایی اطلاق می‌گردد که با هدف بالا بردن آگاهی انسان‌ها از محیط زیست دریا به انجام می‌رسند. بر اساس همین تعریف کلی می‌توان دریافت که دو مقوله‌ی تحقیقات علمی دریایی و حفاظت از محیط زیست دریایی دارای برهم‌کنش و تأثیر و تأثر بر ابعاد عملی و نظری یکدیگرند. از افق مؤلفه‌های حقوق بین‌المللی، بررسی و نظاره‌ی این بر‌هم‌کنش‌ها و سرانجام واکاوی و ارزیابی این...

راهزنی دریایی یا دزدی دریایی که سابقه‌ای بسیار قدیمی و قدمتی به اندازه تاریخ تسلط بشر بر دریاها دارد، در سال‌های اخیر به دلایلی نظیر تغییر الگوی رفتاری راهزنان دریایی که اغلب به‌صورت گروگان‌گیری و در نهایت باج‌خواهی رواج پیدا کرده است، تهدیدی جدی برای مبادلات تجاری بین‌المللی محسوب می‌شود. این جرم که از نخستین جرائم بین‌المللیِ موجد صلاحیت جهانی است، تا‌کنون به‌صورت مجزا و در قالب قانونی خاص...

یکی از مسائلی که کنوانسیون 1982 حقوق دریاها به آن پرداخته است، حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب واقع در بستر اعماق دریا (منطقه) است. ماده 149 کنوانسیون نه‌تنها دارای کاستی‌ها و ابهام‌های بسیاری است بلکه فاقد هرگونه راهکار یا چارچوبی جهت اجرای تدابیر مقرر در آن است، به‌ویژه آنکه «مقام بین‌المللی بستر دریا» به‌عنوان رکن صلاحیت‌دار معرفی نشده است. در کنوانسیون 2001 یونسکو دو سازوکار «گزارش‌‌دهی و اطلاع...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تحولات گسترده ای را در سطح جهانی و منطقه ای در پی داشت. یکی از این تحولات افزایش تعداد کشورهای ساحلی دریای خزر از دو کشور به پنج کشور بود. همگام با دگرگونی شدن نظام جهانی، و همزمان با تحول ساختار ژئوپلیتیک تک قطبی جهان کنونی به نظام متعادلتر چند قطبی، موقعیت جدید دریای خزر به عنوان یک زیر نظام ژئوپولیتیک جهانی مهم تثبیت میشود. همچنین با گسترش جهانی شدن اقتصاد بازار از...

از آن­جا که آبراه­های بین­المللی از منظر ژئوپلیتیک و حقوق بین­الملل دارای اهمیت زیادی در روابط  بین­الملل است، بنابراین، حفاظت محیط­زیست آن­ ازجایگاه ویژه­ای برخوردار می­باشد. استفاده و بهره­برداری از منابع واقع در آبراه­های بین­المللی و حفاظت محیط­زیست آن، از مسایل مهم حقوق  بین­الملل معاصر می­باشد. آبراه­های بین­المللی شامل دریاچه­ها، رودخانه­ها و تنگه­های بین­المللی است که میان دو یا چند کشو...

به دنبال فروپاشی دولت سومالی در دهه 1990 و در نتیجه، افزایش حملات دزدان دریایی به کشتی های تجـاری و غیـرتجاری حامل کمک های بشردوستـانه بـه مردم سومـالی، جامعه بین المللی با مشکلات عدیـده ای روبـه رو شده است. متـأثر از این مشکلات و بحرانی شدن وضعیت، شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه های متعددی براساس فصل 7 منشور ملل متحد صادر کرده و عنوان می دارد که رخدادهای دزدی دریایی و سرقت مسلحانه در آب ها...

مسئله تعیین ژئوئید در جزایر، در کشورهای دارای جزایر متعدد به دلیل نیاز سامانة ارتفاعی یکسان از اهمیت زیادی برخوردار است. ولی نبود داده های شتاب گرانی با دقت زیاد در دریا، تعیین ژئوئید در جزایر را با مشکل مواجه ساخته است. از طرف دیگر پیدایش ارتفاع سنجی ماهواره ای تعیین ژئوئید را در مناطق اقیانوسی و دریاها امکان پذیر کرده است. در این مقاله روشی برای تعیین ژئوئید در جزایر با استفاده از یک مسئله مق...

امروزه، با دلایل فراوان از جمله عکس های هوایی و ماهواره ای مسجل شده است که زمین به شکل سطحی معلق در فضا نیست.از سوی دیگر، برخی پژوهشگران مدعی اند که در قرآن کریم، زمین به صورت سطحی هموار و پهن معرفی شده است.در این مقاله، با معناشناسی دقیق تر واژه «ارض» و ارزیابی مدلول آیات مربوط بدان، دریافته ایم که آنچه قرآن به صورت سطحی پهن و هموار معرفی شده، مجموع کره زمین نیست؛ بلکه واژه «ارض» در معنای نخست...