اصول و روش تحقیق در هر عصری متأثر از اوضاع فرهنگی و اجتماعی همان عصر است.راویان و اخباریان مسلمان نخستین نیز در گردآوری روایات و تألیف آثار خود، ضمن تأثیرپذیری از فرهنگ عصر، شیوه ها و روش های تحقیقی مختلفی را به کار گرفتند.این شیوه ها و روش ها برخاسته از فضای فرهنگی و اجتماعی عصر و بیشتر مبتنی بر بیان شفاهی- روایی بود.اما با گذشت زمان، نقل شفاهی- روایی محض، اهمیت خود را از دست داد.بنابراین آن ر...

اخذ روایت از راویان مذاهب مخالف، در هر یک از مذاهب اسلامی چارچوب‌های ویژه‌ای دارد. از دیرباز، عالمان هر مذهب، بر اساس اصول جرح و تعدیل و با در نظر گرفتن میزان تأثیر مذهب راوی در محتوای روایات او، قواعدی را برای گزارش و اخذ روایات راویان مذاهب دیگر وضع نموده‌اند. منابع اهل‌سنت، برای اخذ روایات راویان غیرسنی، از قاعده‌ای کلی، به نام بدعت نام برده‌اند. اما آیا این ملاک از کارآیی لازم در ارزیابی را...

اساس کتاب تحقیق در راویان تاریخ طبری است . رساله نشان میدهد که یکی از مهمترین مسائل تاریخ طبری موضوع راویان آنست . تعداد راویان بسیار زیاد و موضوع های مورد روایت گوناگون است اما در عین حال راویانی هستند که به طور یکدست مطالب غیرقابل اعتماد را روایت کرده اند. رساله مقدمه ای است برای یک مطالعه وسیع و همه جانبه در ارزیابی تاریخ طبری.

یکی از راه های حفظ و انتشار اشعار در گذشته روایت راویان بوده است. معنای لغوی روایت در عربی حملِ آب بوده و سپس در مفهومی مجازی به نقل شعر و خبر نیز اطلاق شده است. در زبان فارسی شاعران با آوازی خوش اشعارخود را می خواندند و یا برای خود راوی یا راویانی بر می گزیدند با حافظه ای قوی تا اشعار آنان را با آواز بخواند. این راویان ویژگی هایی داشتند. در این نوشتار این ویژگی ها از لابه لای سروده های شاعران ...

کوفه، به عنوان یکی از مهم¬ترین شهرهای اسلامی محل ظهور محدثان و راویان بزرگ و برجسته¬ای بوده است؛ با نگاهی گذرا به کتب رجالی وصف «کوفی» بسیار به چشم می‎خورد؛ پس از شمارش دقیق اسامی راویان کوفی در کتب رجال و تطبیق یکایک آن¬ها با اسناد الکافی آشکار است حجم قابل توجهی از اسناد الکافی به راویان کوفی اختصاص دارد. تعداد احادیث هر یک از راویان کوفی در الکافی متفاوت است عده¬ای یک حدیث و بعضی هم بیش از ص...

چکیده ندارد.

درباره مرمکیان به عنوان نامدارترین خاندان وزارت در سراسر عصر عباسی ، بر غم انبوه منابع تاریخی و ادبی و رجالی هنوز نکات مبهم بسیاری وجود دارد. شناخت نخستین و مهمترین راویان اخبار این خاندان و آثار متعدد تاریخی – داستانی که درباره آنها نوشته شده و نیز مقایسه و بررسی سبک شناسانه این آثار و اخبار می تواند برخی از این نکات مبهم را روشن کند. در ایم مقاله مهمترین راویان این اخبار و نیز تک نگاریهای شنا...

چکیده احمد بن محمد بن عیسی اشعری از اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی? و از راویان بزرگ شیعه در قرن سوم هجری به شمار می رود. همه ی فقهاء و همه ی علمای رجال در باره ی وثاقت ایشان اتفاق نظر داشته و کمترین شک و تردیدی در این باره وجود ندارد. از این رو، تحقیقی با عنوان «آرا و اندیشه های کلامی احمدبن-محمدبن عیسی اشعری» صورت پذیرفته است. بی تردید نقل روایات اعتقادی توسط راوی شیعی، نشان دهنده ی...

چکیده آگاهی از روش و معیارهای عالمان امامی در نقد راویان احادیث برای ارزیابی اعتبار آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. از جمله فقیهان دوره ی متأخر علامه حلّی است که توجه ویژه ای به ارزیابی های رجالی در اعتبارسنجی احادیث داشته است. او در این باره 3 کتاب رجالی تألیف کرد که دو کتاب خلاصه الأقوال و إیضاح الإشتباه وی امروزه در دسترس است. باز شناسی روش و ملاک های علامه حلّی به دلایل مختلفی همچون موقعی...

گرچه بیشتر روایات فضائل قرائت قرآن با ذکر سند همراه است، اما به دلایلی نمی‌توان در مورد آن‌ها حکم کلی صادر کرد. زیرا ذکر سند به تنهایی کافی نیست و باید میزان ارزش و اعتبار آن‌ها نقد و بررسی شود. لذا مقاله پیش رو با تکیه بر منابع شیعی صرف، دامنه‌ی مطالعاتی خود را بر روی مهم‌ترین جوامع حدیثی و زبده‌ترین مصادر تفسیری متمرکز نموده و در ابتدا با نگاهی گذرا به پیشینه‌ی این علم، تطوراتی که بر آن گذشته...